Ferdynand Podlech: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
|||
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Biogram infobox | {{Biogram infobox | ||
− | |imię i nazwisko = | + | |imię i nazwisko = Ferdynand Podlech |
|imię i nazwisko org = | |imię i nazwisko org = | ||
|pseudonim = | |pseudonim = | ||
|grafika = Podlech.jpg | |grafika = Podlech.jpg | ||
− | |opis grafiki = Ks. Ferdynand Podlech | + | |opis grafiki = Ks. Ferdynand Podlech<br>Reprodukcja zdjęcia z wystawy o warmińskich męczennikach – Krzysztof Kozłowski |
|podpis = | |podpis = | ||
|data urodzenia = 22 lutego 1878 r. | |data urodzenia = 22 lutego 1878 r. | ||
Linia 20: | Linia 20: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | + | '''Ferdynand Podlech''' (ur. 22 lutego 1878 r., zm. 1946 r.) – włączony w poczet warmińskich męczenników, którzy zginęli śmiercią męczeńską podczas II wojny światowej. | |
− | ''' | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
− | + | Urodził się 22 lutego 1878 r. w miejscowości [[Stare Monasterzysko]] należącej do parafii w [[Błudowo|Błudowie]]. Jego rodzice Peter i Catharina byli rolnikami. | |
− | Urodził się 22 lutego 1878 r. w miejscowości [[Stare Monasterzysko]] należącej do parafii [[Błudowo]]. Jego rodzice Peter i Catharina | + | |
− | Jako neoprezbiter został mianowany wikariuszem w [[Lutry|Lutrach]]. Po kilku miesiącach został wikariuszem, a rok później tymczasowym administratorem w [[Lubieszewo|Lubieszewie]]. Od 12 kwietnia 1906 r. kontynuował pracę duszpasterską jako wikariusz w parafii w Tujcu, a rok później został mianowany wikariuszem w [[Wilczkowo|Wilczkowie]]. Po czterech latach, 10 maja 1910 r., został drugim wikariuszem, a 18 listopada 1912 r. pierwszym wikariuszem w [[Jeziorany|Jezioranach]]. Tam też nabierał pierwszych doświadczeń jako duszpasterz młodzieży. | + | ===Szkoła i wykształcenie=== |
− | Po dziewięciu latach, 14 sierpnia 1919 r., bp [[Augustyn Bludau]] powierzył mu już jako proboszczowi [[Parafia pw. św. Elżbiety w Kraszewie|parafię]] w [[Kraszewo|Kraszewie]]. Posługę w parafii rozpoczął misjami świętymi | + | Po szkole podstawowej Ferdynand rozpoczął naukę w [[Braniewo|Braniewie]]. Po zdaniu matury wstąpił do seminarium duchownego. Święcenia kapłańskie otrzymał 31 stycznia 1904 r. we [[Frombork|Fromborku]]. |
− | Gdy w 1927 r. doprowadzono do Kraszewa prąd, ks. Podlech zelektryfikował oświetlenie kościoła. W zimie budynek kościoła był ogrzewany. W okresie nazizmu ks. Ferdynand Podlech był pod stałą obserwacją nazistów, którzy przyglądali się jego zaangażowaniu i gorliwości duszpasterskiej wśród młodzieży. Ks. Ferdynand Podlech pracował w parafii Kraszewo do lutego 1945 r., kiedy został uwięziony przez NKWD w pobliskim [[Kłebowo|Kłębowie]], następnie przewieziony do Wielochowa i dalej do Wystruci. Na początku marca 1945 r. wywieziono go na Syberię, gdzie zmarł w kopalni wapna w 1946 r. | + | ===Praca=== |
+ | Jako neoprezbiter został mianowany wikariuszem w [[Lutry|Lutrach]]. Po kilku miesiącach został wikariuszem, a rok później tymczasowym administratorem w [[Lubieszewo|Lubieszewie]]. Od 12 kwietnia 1906 r. kontynuował pracę duszpasterską jako wikariusz w parafii w Tujcu, a rok później został mianowany wikariuszem w [[Wilczkowo|Wilczkowie]]. Po czterech latach, 10 maja 1910 r., został drugim wikariuszem, a 18 listopada 1912 r. pierwszym wikariuszem w [[Jeziorany|Jezioranach]]. Tam też nabierał pierwszych doświadczeń jako duszpasterz młodzieży. | ||
+ | |||
+ | Po dziewięciu latach, 14 sierpnia 1919 r., bp [[Augustyn Bludau]] powierzył mu, już jako proboszczowi, [[Parafia pw. św. Elżbiety w Kraszewie|parafię św. Elżbiety]] w [[Kraszewo|Kraszewie]]. Posługę w parafii rozpoczął misjami świętymi. Dał się poznać jako dobry gospodarz. Z pomocą parafian odmalował wnętrze świątyni, odnowił stacje drogi krzyżowej, zainstalował trzy nowe dzwony, wyremontował ogrodzenie i uporządkował cmentarz. Gdy w 1927 r. doprowadzono do Kraszewa prąd, ks. Podlech zelektryfikował oświetlenie kościoła. W zimie budynek kościoła był ogrzewany. | ||
+ | |||
+ | W okresie nazizmu ks. Ferdynand Podlech był pod stałą obserwacją nazistów, którzy przyglądali się jego zaangażowaniu i gorliwości duszpasterskiej wśród młodzieży. Ks. Ferdynand Podlech pracował w parafii Kraszewo do lutego 1945 r., kiedy został uwięziony przez NKWD w pobliskim [[Kłebowo|Kłębowie]], następnie przewieziony do Wielochowa i dalej do Wystruci. Na początku marca 1945 r. wywieziono go na Syberię, gdzie zmarł w kopalni wapna w 1946 r. | ||
+ | |||
===Śmierć męczeńska=== | ===Śmierć męczeńska=== | ||
− | Z relacji jednego z jego parafian wiadomo, że ks. Podlech bronił z wielką determinacją kobiet i dziewcząt, które szukały schronienia na plebanii. Dlatego żołnierze wywlekli go z domu, postawili pod ścianę i wystrzelili tuzin kul tuż obok głowy. Jednak ks. Podlech pozostał niewzruszony. Potem pędzili go z pistoletami gotowymi do strzału przez całą wieś i zamknęli na wiele dni w zimnej stodole. Gdy wreszcie go wypuścili, | + | Z relacji jednego z jego parafian wiadomo, że ks. Podlech bronił z wielką determinacją kobiet i dziewcząt, które szukały schronienia przed Rosjanami na plebanii. Dlatego żołnierze wywlekli go z domu, postawili pod ścianę i wystrzelili tuzin kul tuż obok głowy. Jednak ks. Podlech pozostał niewzruszony. Potem pędzili go z pistoletami gotowymi do strzału przez całą wieś i zamknęli na wiele dni w zimnej stodole. Gdy wreszcie go wypuścili, nie wydobyli z niego nic prócz lakonicznego stwierdzenia, że przydał mu się ten sen w stodole. |
− | 3 lutego 1945 r. Państwowy Komitet Obrony ZSRR nakazał zmobilizować i internować, a następnie skierować do ZSRR wszystkich zdolnych do pracy Niemców. Zgodnie z nim należało zmobilizować ok. 500 tys. zdolnych do pracy Niemców w wieku 17-50 lat i skierować ich na Białoruś, Ukrainę i do Rosji, gdzie zorganizowani w bataliony robocze mieli być wykorzystywani przy odbudowie kraju. | + | |
− | Kilka dni później sowiecka komendantura | + | 3 lutego 1945 r. Państwowy Komitet Obrony ZSRR nakazał zmobilizować i internować, a następnie skierować do ZSRR wszystkich zdolnych do pracy Niemców. Zgodnie z nim należało zmobilizować ok. 500 tys. zdolnych do pracy Niemców w wieku 17-50 lat i skierować ich na Białoruś, Ukrainę i do Rosji, gdzie zorganizowani w bataliony robocze mieli być wykorzystywani przy odbudowie kraju. |
− | Po dwudniowym pobycie w Wielochowie ks. Ferdynand Podlech wraz z grupą więźniów zostali przetransportowani do Wystruci. Tam został załadowany do pociągu, który miał jechać w głąb Rosji. Przed wyruszeniem pociągu księża Podlech, Langwald i Fittkau przez okno wagonu wysadzili czternastoletniego chłopca, który także był przeznaczony do wywózki na Sybir. Chłopak wrócił do [[Kochanówka|Kochanówki]] i opowiedział o tym wydarzeniu. Ks. Ferdynand Podlech zmarł w 1946 r. w odkrywkowej kopalni wapna na Syberii.<br> | + | |
+ | Kilka dni później sowiecka komendantura wydała zarządzenie, by wszyscy mężczyźni w wielu od 17 do 50 lat zgłosili się w celu zarejestrowania. Ks. Podlech nie przypuszczał, że zostanie zatrzymany i wywieziony na Syberię, gdyż ukończył już 67 rok życia. Stało się jednak inaczej. W Welochowie ks. Ferdynand spotkał ks. [[Gerhard Fittkau|Gerharda Fittkaua]], proboszcza z Jordanowa. | ||
+ | |||
+ | Po dwudniowym pobycie w Wielochowie ks. Ferdynand Podlech wraz z grupą więźniów zostali przetransportowani do Wystruci. Tam został załadowany do pociągu, który miał jechać w głąb Rosji. Przed wyruszeniem pociągu księża Podlech, Langwald i Fittkau przez okno wagonu wysadzili czternastoletniego chłopca, który także był przeznaczony do wywózki na Sybir. Chłopak wrócił do [[Kochanówka|Kochanówki]] i opowiedział o tym wydarzeniu. | ||
+ | |||
+ | Ks. Ferdynand Podlech zmarł w 1946 r. w odkrywkowej kopalni wapna na Syberii.<br> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | B. Schwark, ''Ihr Name lebt. Ermländische Priester in Leben, Leid und Tod'', Osnabrück 1958.<br/> | |
+ | ''Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts'', t. 1–2, (red.) H. Moll, Paderborn 1999.<br/> | ||
+ | A. Kopiczko, ''Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945'', cz. 1, Studium prozopograficzne, Olsztyn 2004.<br/> | ||
+ | ''Męczennicy Kościoła warmińskiego XX wieku'', (red.) J. Guzowski, Olsztyn 2004.<br/> | ||
+ | ''Wkoło rozsypane hostie'', "Gość Niedzielny. Posłaniec Warmiński", nr 24/2012, 17 czerwca 2012.<br/> | ||
+ | |||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Osoby|Podlech, Ferdynand]] |
[[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Podlech, Ferdynand]] | [[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Podlech, Ferdynand]] | ||
[[Kategoria: Powiat lidzbarski|Podlech, Ferdynand]] | [[Kategoria: Powiat lidzbarski|Podlech, Ferdynand]] | ||
[[Kategoria: Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|Podlech, Ferdynand]] | [[Kategoria: Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|Podlech, Ferdynand]] | ||
[[Kategoria: Warmińscy męczennicy|Podlech, Ferdynand]] | [[Kategoria: Warmińscy męczennicy|Podlech, Ferdynand]] | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1919-1944|Podlech, Ferdynand]] |
Aktualna wersja na dzień 17:30, 29 cze 2015
Ferdynand Podlech (ur. 22 lutego 1878 r., zm. 1946 r.) – włączony w poczet warmińskich męczenników, którzy zginęli śmiercią męczeńską podczas II wojny światowej.
Życiorys
Urodził się 22 lutego 1878 r. w miejscowości Stare Monasterzysko należącej do parafii w Błudowie. Jego rodzice Peter i Catharina byli rolnikami.
Szkoła i wykształcenie
Po szkole podstawowej Ferdynand rozpoczął naukę w Braniewie. Po zdaniu matury wstąpił do seminarium duchownego. Święcenia kapłańskie otrzymał 31 stycznia 1904 r. we Fromborku.
Praca
Jako neoprezbiter został mianowany wikariuszem w Lutrach. Po kilku miesiącach został wikariuszem, a rok później tymczasowym administratorem w Lubieszewie. Od 12 kwietnia 1906 r. kontynuował pracę duszpasterską jako wikariusz w parafii w Tujcu, a rok później został mianowany wikariuszem w Wilczkowie. Po czterech latach, 10 maja 1910 r., został drugim wikariuszem, a 18 listopada 1912 r. pierwszym wikariuszem w Jezioranach. Tam też nabierał pierwszych doświadczeń jako duszpasterz młodzieży.
Po dziewięciu latach, 14 sierpnia 1919 r., bp Augustyn Bludau powierzył mu, już jako proboszczowi, parafię św. Elżbiety w Kraszewie. Posługę w parafii rozpoczął misjami świętymi. Dał się poznać jako dobry gospodarz. Z pomocą parafian odmalował wnętrze świątyni, odnowił stacje drogi krzyżowej, zainstalował trzy nowe dzwony, wyremontował ogrodzenie i uporządkował cmentarz. Gdy w 1927 r. doprowadzono do Kraszewa prąd, ks. Podlech zelektryfikował oświetlenie kościoła. W zimie budynek kościoła był ogrzewany.
W okresie nazizmu ks. Ferdynand Podlech był pod stałą obserwacją nazistów, którzy przyglądali się jego zaangażowaniu i gorliwości duszpasterskiej wśród młodzieży. Ks. Ferdynand Podlech pracował w parafii Kraszewo do lutego 1945 r., kiedy został uwięziony przez NKWD w pobliskim Kłębowie, następnie przewieziony do Wielochowa i dalej do Wystruci. Na początku marca 1945 r. wywieziono go na Syberię, gdzie zmarł w kopalni wapna w 1946 r.
Śmierć męczeńska
Z relacji jednego z jego parafian wiadomo, że ks. Podlech bronił z wielką determinacją kobiet i dziewcząt, które szukały schronienia przed Rosjanami na plebanii. Dlatego żołnierze wywlekli go z domu, postawili pod ścianę i wystrzelili tuzin kul tuż obok głowy. Jednak ks. Podlech pozostał niewzruszony. Potem pędzili go z pistoletami gotowymi do strzału przez całą wieś i zamknęli na wiele dni w zimnej stodole. Gdy wreszcie go wypuścili, nie wydobyli z niego nic prócz lakonicznego stwierdzenia, że przydał mu się ten sen w stodole.
3 lutego 1945 r. Państwowy Komitet Obrony ZSRR nakazał zmobilizować i internować, a następnie skierować do ZSRR wszystkich zdolnych do pracy Niemców. Zgodnie z nim należało zmobilizować ok. 500 tys. zdolnych do pracy Niemców w wieku 17-50 lat i skierować ich na Białoruś, Ukrainę i do Rosji, gdzie zorganizowani w bataliony robocze mieli być wykorzystywani przy odbudowie kraju.
Kilka dni później sowiecka komendantura wydała zarządzenie, by wszyscy mężczyźni w wielu od 17 do 50 lat zgłosili się w celu zarejestrowania. Ks. Podlech nie przypuszczał, że zostanie zatrzymany i wywieziony na Syberię, gdyż ukończył już 67 rok życia. Stało się jednak inaczej. W Welochowie ks. Ferdynand spotkał ks. Gerharda Fittkaua, proboszcza z Jordanowa.
Po dwudniowym pobycie w Wielochowie ks. Ferdynand Podlech wraz z grupą więźniów zostali przetransportowani do Wystruci. Tam został załadowany do pociągu, który miał jechać w głąb Rosji. Przed wyruszeniem pociągu księża Podlech, Langwald i Fittkau przez okno wagonu wysadzili czternastoletniego chłopca, który także był przeznaczony do wywózki na Sybir. Chłopak wrócił do Kochanówki i opowiedział o tym wydarzeniu.
Ks. Ferdynand Podlech zmarł w 1946 r. w odkrywkowej kopalni wapna na Syberii.
Bibliografia
B. Schwark, Ihr Name lebt. Ermländische Priester in Leben, Leid und Tod, Osnabrück 1958.
Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts, t. 1–2, (red.) H. Moll, Paderborn 1999.
A. Kopiczko, Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945, cz. 1, Studium prozopograficzne, Olsztyn 2004.
Męczennicy Kościoła warmińskiego XX wieku, (red.) J. Guzowski, Olsztyn 2004.
Wkoło rozsypane hostie, "Gość Niedzielny. Posłaniec Warmiński", nr 24/2012, 17 czerwca 2012.