Parki Olsztyna

Park Pozorty w Olsztynie.
Źródło: Wikimedia Commons.
Zdjęcie nadesłał Andrzej Cieślak

Park Jakubowo w Olsztynie.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

Park Podzamcze w Olsztynie.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

Park Centralny w Olsztynie.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

Olsztyn ma sześć parków: Park Jakubowo, Park Pozorty, Park w Kortowie, Park Janusza Kusocińskiego, Park Centralny i Park Podzamcze.

Park Jakubowo

W północnej części miasta, rozłożony na powierzchni 10 ha, zlokalizowany w 1400 hektarowym Lesie Miejskim, z dwoma rezerwatami przyrody, 140 letnim drzewostanem, kilkoma oczkami wodnymi (m.in. Mumel z fontanną), kortami tenisowymi, gdzie poprzednio w dniach 28 maja-18 września 1910 r. zorganizowano wystawę przemysłową, stadionem leśnym (oddanym do użytku w 1920 r. - tutaj 5 sierpnia 1960 r. Józef Szmidt wynikiem 17,03 m. pobił w trójskoku rekord świata), stanowiskiem archeologicznym grodu Sądyty, czterema szlakami turystycznymi, ścieżkami rowerowymi, torami saneczkowymi, oraz jednym z największych w Polsce Leśnych Parków Linowych. ze zjazdami nad koroną stadionu, wiszącymi mostami nad korytem rzeki Łyny, przejściami nad wąwozami itp.

Park Pozorty

Nazwa pochodzi od pruskiego imienia Pasort oznaczającego pogrzebacz, niem. Posorten. Już w 1387 r. na terenie południowej części Olsztyna znajdował się dwór i gospodarstwo folwarczne kapituły warmińskiej. W 1772 r. majątek został przejęty przez skarb pruski. Od 1882 roku dzierżawcą Starego Dworu i Posort był radca królewski Karl Patzig, który spoczywa na przymajątkowym cmentarzu wraz ze swoją małżonką Auguste (z.d. Oppermann). Park zorganizowano na powierzchni 756 ha, a w latach 60. tych zapoczątkowano budowę osiedla domków jednorodzinnych dla pracowników Wyższej Szkoły Rolniczej o nazwie Brzeziny z ok. 500 mieszkańcami. Na terenie tego osiedla zachował się park z XVIII/XIX wieku i zabudowania przedwojennego folwarku. Można tu spotkać: zwisający buk zwyczajny, świerk niebieski i kanadyjski, dąb czerwony itp.

Park w Kortowie

Teren rekreacyjny nad Jeziorem Kortowskim, położony w starszej części kampusu Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego z restauracją, przystanią żeglarską, wypożyczalnią, plażą i molem, kortami tenisowymi i halą sportową. Został założony na przełomie XIX i XX w. Na jego terenie występuje ponad sto gatunków roślin, w tym wiele egzotycznych. Wiekowe drzewa rosną także w innych miejscach tej części Kortowa, pomiędzy zabytkowymi budynkami z czerwonej cegły. W tych ostatnich przed II wojną światową funkcjonował szpital psychiatryczny, a w jej trakcie również lazaret.

Park Janusza Kusocińskiego

Imienia złotego medalisty Olimpiady w Los Angeles z 1932 roku, rozstrzelanego przez Niemców w Puszczy Kampinoskiej pod Palmirami w 1940 r., m.in. wraz z marszałkiem Sejmu II Rzeczypospolitej Maciejem Ratajem . Park położony w naturalnym obniżeniu Alei J. Piłsudskiego (od ul. Władysława Leonharda do Bartosza Głowackiego) z dwoma oczkami wodnymi z fontanną w jednym, z czynnym dla młodzieży skateparkiem "Kusocin" oraz kamiennym stołem do ping-ponga.

Park Centralny

Znajduje się między ulicami: 22 Stycznia, E. Plater, T. Kościuszki, Niepodległości, R. Knosały oraz S. Pieniężnego. Park w stylu angielskim powstał w zagłębieniu nieużytków i zaniedbanych ogródków działkowych na obszarze 13 ha. Znajdują się tutaj 4 stylowe mosty przez rzekę Łynę, przystań kajakowa, ścieżki piesze i rowerowe, eliptyczna fontanna z nocnym podświetleniem z symbolicznymi półkulami układu słonecznego, plac zabaw dla dzieci, mini amfiteatr. W zasięgu Parku znajduje się także Centrum Techniki i Rozwoju Regionu „Muzeum Nowoczesności” mieszczące się w zrewitalizowanym Tartaku Raphaelsohnów.

Park Podzamcze

Inaczej Park Zamkowy– jeden z największych olsztyńskich parków zlokalizowany wokół części dawnych murów miejskich na Starym Mieście nad rzeką Łyną u podnóża Zamku Kapituły Warmińskiej. W parku znajdują się m.in. fontanny, wodospad zwany potocznie „Niagarą”, rzeźby: "Symfonia ptaków" Ryszarda Wachowskiego i Antoniego Szczypczyńskiego, "Dziecko na rybie" Balbiny Świtycz-Widackiej i inne, popiersie M. Kopernika z 1916 roku autorstwa berlińskiego rzeźbiarza Johannesa Götza przeniesione w 1945 roku sprzed głównego wejścia do sal Zamku i przestawione w 1946 roku w sąsiedztwo odrestaurowanej w 2014 roku willi "Casablanka".

Bibliografia

1. Informacje nadesłane przez Andrzeja Cieślaka
2. Płoski A., Knercer W.- Towarzystwo upiększania miasta Olsztyna- „Rocznik Olsztyński” t. XVIII, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn 2009, ISBN 978-83-60016-12-1
3. www.wrota.warmia.mazury
4. www.olsztyn.eu
5. www.wikipedia.pl