Szymonka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Szymonka   
 
  |nazwa                = Szymonka   
Linia 8: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Szymonki   
 
  |dopełniacz wsi        = Szymonki   
 
  |zdjęcie              = Szymonka.jpg
 
  |zdjęcie              = Szymonka.jpg
  |opis zdjęcia          = Szymonka<br/>Źródło: http://www.szymonka.pl/images/8.jpg,dostęp 20 września 2013     
+
  |opis zdjęcia          = Szymonka. Źródło: [http://szymonka.pl/index.php/historia www.szymonka.pl] [20.09.2013]    
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = giżycki
 
  |powiat                = giżycki
 
  |gmina                = Ryn  
 
  |gmina                = Ryn  
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =
+
  |liczba ludności      = 174
  |rok                  =
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |kod pocztowy          =  
 
  |kod pocztowy          =  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Szymonka''' (niem. ''Schimonken'', w latach 1938-1945 miejscowość nazywano ''Schmidtsdorf'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[gmina Ryn|gminie Ryn]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. Obecnie sołtysem wsi jest [[Bożena Denko]].   
+
'''Szymonka''' (niem. ''Schimonken'', w latach 1938–1945 miejscowość nazywano ''Schmidtsdorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[Ryn (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ryn]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku liczyła 174 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest [[Emilia Bochan]]<ref>http://www.miastoryn.pl/pl/page/so%C5%82ectwa</ref>.   
 
+
<br/><br/>
 +
[[Plik:Kościół Szymonka.jpg|thumb|right|290px|Neogotycki kościół z 1877 roku. Fot. Mieczysław Kalski.]]
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość położona jest nad [[Jezioro Szymoneckie|Jeziorem Szymoneckim]], przy drodze wojewódzkiej nr 643, w odległości ok. 9 km od [[Ryn| Rynu]].
 
<br/>
 
<br/>
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Krajobraz [[powiat giżycki|powiatu giżyckiego]] powstał w wyniku obecności na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny okolic Skandynawii. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza [[morena czołowa|moreny czołowej]]. Występują w postaci wzniesień, przybierających formę wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału niesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina. W obszarach czołowo–morenowych występują długie, wąskie wały o stromych zboczach. Składają się z licznych warstw różnorodnego materiału. Są to ozy, będące osadami potoków polodowcowych. Inną formą, powstałą w wyniku działania wód lodowca są kemy. Tworzyły się często na przedpolu lodowca. W południowo–zachodniej części [[powiat giżycki|powiatu giżyckiego]] ciągnie się rynna jeziorna, w której leżą jeziora [[Jezioro Ryńskie|Ryńskie]] i [[Jezioro Tałty|Tałty]]. Rynna łączy się poprzez szereg jezior, wśród których wymienić należy [[Jezioro Szymoneckie]]. Nad tym jeziorem położona jest miejscowość Szymonka.
 
  
<br/>
+
== Dzieje miejscowości ==
=== Dzieje miejscowości ===
+
Osada została założona przez [[Mikołaj Kowal|Mikołaja Kowala]] w 1503 roku. Kościół wybudowano w latach 1874–1877, w miejscu starej budowli pochodzącej z XVI wieku. Kościół uległ zniszczeniu podczas [[I wojna światowa na Warmii i mazurach |wojny]] w 1914 roku, po czym został odbudowany.  
Osada została założona przez [[Mikołaj Kowal|Mikołaja Kowala]] w 1503 roku przed wojną nad jeziorem [[Jezioro Szymoneckie|Szymoneckim]]. Kościół wybudowano w latach 1874–1877, w miejscu starej budowli, pochodzącej z XVI wieku. Kościół został zniszczony podczas wojny w 1914 roku, po czym został odbudowany.
 
 
 
We wsi znajduje się wzniesienie zwane Zdunowa lub Garncarska Góra (136 metrów n.p.m.) Na jej zboczach widoczne są ślady okopów z okresu I wojny światowej (biegła tu linia frontu 1914–1915).
 
 
 
Jest to wieś mazurska, zamieszkiwana przez 650 mieszkańców, położona na południowym stoku Zdunowej Góry. Zimą 1914–1915 roku była główną obroną pozycji niemieckiej. O nią rozbiło się kilka masowych szturmów rosyjskich. Podczas trwających walk, Niemcy wysadzili w powietrze wieżę kościoła, który został ponadto uszkodzony przez kilka granatów rosyjskich.
 
  
 +
We wsi znajduje się wzniesienie zwane Zdunowa lub [[Garncarska Góra]] (136 metrów n.p.m.) Na jej zboczach widoczne są ślady okopów z okresu I wojny światowej (biegła tu linia frontu 1914–1915).
 +
Zimą 1914–1915 roku była główną obroną pozycji niemieckiej. O nią rozbiło się kilka masowych szturmów rosyjskich. Podczas trwających walk Niemcy wysadzili w powietrze wieżę kościoła, który został ponadto uszkodzony przez kilka granatów rosyjskich.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością ===
+
== Zabytki ==
[[Mikołaj Kowal]] - założyciel wsi w 1503 roku.
+
*neogotycki [[Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Szymonce |kościół]] pochodzący z II połowy XIX wiek, z lat 1874–1877; wewnątrz 13–głosowe organy piszczałkowe
 +
*pomnik parafian poległych w czasie I wojny światowej
  
 +
==Religia==
 +
We wsi znajduje się siedziba [[Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Szymonce |parafii rzymskokatolickiej]].
 
<br/>
 
<br/>
=== Zabytki ===
 
[[Plik:Kościół Szymonka.jpg|300px|thumb|Neogotycki kościół z 1877 roku<br/>Źródło: http://mojemazury.pl/13145-45605,Kosciol-w-Szymonce,313032.html?, dostęp 27 października 2013]]
 
We wsi znajduje się neogotycki kościół, pochodzący z II połowy XIX wiek, z lat 1874–1877. W kościele znajdują się 13–głosowe organy piszczałkowe. Przed wejściem znajduje się pomnik parafian poległych w czasie I wojny światowej.
 
  
<br/>
+
==Turystyka==
=== Bibliografia ===
+
*szlak rowerowy o długości 140 km – przebieg trasy: [[Giżycko]] – [[Sulimy (gmina Giżycko)|Sulimy]] – [[Pieczonki]] – [[Sołdany]] – [[Kruklanki]] – [[Wydminy]] – [[Lipińskie (gmina Miłki) |Lipińskie]] – [[Miłki]] – [[Paprotki]] – [[Górkło]] – Szymonka – [[Ławki Skorupki]] – [[Rybical]] – Ryn – [[Knis]] – [[Salpik]] – [[Nakomiady]] – [[Owczarnia]] – [[Pożarki Kronowo]] – [[Bogacko]] – Giżycko
  
''Szymonka'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.<br/>
+
== Bibliografia ==
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, ''Giżycko, z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1996.<br/>
+
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii''.<br/>
 
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii''.<br/>
 
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
+
''Szymonka'', [w:] ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.<br/>
 
+
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, ''Giżycko, z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1996.<br/>
<br/>
+
[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [13.11.2014]
  
== Zobacz też ==
+
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat giżycki]][[Kategoria: Gmina Ryn]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Powiat giżycki]]
([[Dyskusja użytkownika:Boss|dyskusja]]) 21:32, 20 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Ryn (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1501-1600]]

Aktualna wersja na dzień 07:56, 7 lip 2016

Szymonka

Szymonka. Źródło: www.szymonka.pl [20.09.2013]
Szymonka. Źródło: www.szymonka.pl [20.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Ryn
Liczba ludności (2010) 174
Strefa numeracyjna (+48) 87
Tablice rejestracyjne NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Szymonka
Szymonka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Szymonka
Szymonka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Szymonka (niem. Schimonken, w latach 1938–1945 miejscowość nazywano Schmidtsdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Ryn. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku liczyła 174 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Emilia Bochan[1].

Neogotycki kościół z 1877 roku. Fot. Mieczysław Kalski.

Położenie

Miejscowość położona jest nad Jeziorem Szymoneckim, przy drodze wojewódzkiej nr 643, w odległości ok. 9 km od Rynu.

Dzieje miejscowości

Osada została założona przez Mikołaja Kowala w 1503 roku. Kościół wybudowano w latach 1874–1877, w miejscu starej budowli pochodzącej z XVI wieku. Kościół uległ zniszczeniu podczas wojny w 1914 roku, po czym został odbudowany.

We wsi znajduje się wzniesienie zwane Zdunowa lub Garncarska Góra (136 metrów n.p.m.) Na jej zboczach widoczne są ślady okopów z okresu I wojny światowej (biegła tu linia frontu 1914–1915). Zimą 1914–1915 roku była główną obroną pozycji niemieckiej. O nią rozbiło się kilka masowych szturmów rosyjskich. Podczas trwających walk Niemcy wysadzili w powietrze wieżę kościoła, który został ponadto uszkodzony przez kilka granatów rosyjskich.

Zabytki

  • neogotycki kościół pochodzący z II połowy XIX wiek, z lat 1874–1877; wewnątrz 13–głosowe organy piszczałkowe
  • pomnik parafian poległych w czasie I wojny światowej

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Turystyka

Bibliografia

Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Szymonka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Bank Danych Lokalnych GUS [13.11.2014]

Przypisy