Boleszyn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Boleszyn   
+
|nazwa                = Boleszyn   
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
Linia 8: Linia 7:
 
  |dopełniacz wsi        = Boleszyna   
 
  |dopełniacz wsi        = Boleszyna   
 
  |zdjęcie              = Boleszyn.jpg  
 
  |zdjęcie              = Boleszyn.jpg  
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy kościół w Boleszynie, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.      
+
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy kościół w Boleszynie.<br>Fot. Lotek70. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Boleszyn.JPG Commons Wikimedia] [12.09.2013]      
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = wamińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = wamińsko-mazurskie  
Linia 16: Linia 15:
 
  |sołectwo              = Boleszyn
 
  |sołectwo              = Boleszyn
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 531
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 30: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Boleszyn'''</big> (Boleschino, Bollozin, od 1570 r. Boleszyn, od 1647 r. Bolesino, od 1772 r. Bolechin, niem. Bolleschin) – [[Wieś sołecka|wieś sołecka]] w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Grodziczno (gmina wiejska)|gminie Grodziczno]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego.
+
'''Boleszyn''' (''Boleschino'', ''Bollozin'', od 1570 r. ''Boleszyn'', od 1647 r. ''Bolesino'', od 1772 r. ''Bolechin'', niem.'' Bolleschin'') – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Grodziczno (gmina wiejska)|gminie Grodziczno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 531 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Maria Nadolska]]<ref>[http://www.grodziczno.pl/ Portal informacyjny Gminy Grodziczno] [02.07.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Położenie ==
Miejscowość znajduje się na terenie [[Grodziczno (gmina wiejska)|gminy Grodziczno]], w obszarze której występuje wyjątkowo duże nagromadzenie polodowcowych form rzeźby terenu, takich jak: moreny denne, pagórki i wzgórza morenowe, rynny subglacjalne, płaty sandru, wytopiskowe. Najniżej położonym obszarem jest dolina rzeki [[Rzeka Wel|Wel]] - poniżej 100 m n.p.m.  Najwyższy teren gminy znajduje się na wschód od miejscowości [[Zwiniarz]] - 200,8 m n.p.m. Na obszarze gminy występuje wysoczyzna morenowa, dolina rzeki [[Rzeka Wel|Wel]], rynna [[Jezioro Kiełpińskie| Jeziora Kiełpińskiego]] oraz fragment sandru rzeki [[rzeka Skrwa|Skrwy]]. Ponadto odnajdziemy tutaj gleby brunatne, czarne ziemie, gleby organiczno-torfowe, murszasto-torfowe oraz mułowo-torfowe.
+
Miejscowość leży nieopodal granicy województwa warmińsko–mazurskiego i kujawsko–pomorskiego, w odległości 10 km od [[Lidzbark| Lidzbarka]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś istniała już w XIV w. Boleszyn należał do [[Klucz kurzętnicki |klucza kurzętnickiego]] biskupów chełmińskich. Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od imienia Bolesz. Boleszyn miał charakter [[Wieś czynszowa| wsi czynszowej]]. Podczas wojen polsko-szwedzkich została spustoszony. Przed 1653 r. we wsi erygowano parafię. W 1672 r. we wsi funkcjonowała szkoła parafialna. W 1789 r. Boleszyn miał charakter [[Wieś królewska| wsi królewskiej]]. W XVIII w. na obszarze Boleszyna były 34 domy. W 1880 r. teren miejscowości wynosił 4756 [[Morga| mórg]], a mieszkańców było 355, w tym 320 katolików. W 1885 r. wieś zajmowała 1216 ha. W 1885 r. we wsi mieszkało 476 osób: 447 katolikami i 29 ewangelikami. Natomiast w 1910 r. we wsi funkcjonowało 121 gospodarstw, które zamieszkiwało 648 Polaków i 24 Niemców. W 1921 r. we wsi było 693 mieszkańców. Do roku 1932 wieś należała do [[Powiat brodnicki |powiatu brodnickiego]], a następnie znalazła się w [[Powiat działdowski |powiecie działdowskim]]. Wieś przyjęła charakter nieregularnej owalnicy na falistej wysoczyźnie morenowej.  
+
Wieś istniała już w XIV w. Boleszyn należał do [[Klucz kurzętnicki |klucza kurzętnickiego]] biskupów chełmińskich. Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od imienia Bolesz. Boleszyn miał charakter [[Wieś czynszowa| wsi czynszowej]]. Podczas wojen polsko–szwedzkich został spustoszony. Przed 1653 r. we wsi erygowano parafię. W 1672 r. w Boleszynie istniała szkoła parafialna. W 1789 r. Boleszyn miał charakter [[Wieś królewska| wsi królewskiej]]. W XVIII w. na obszarze miejscowości były 34 domy. W 1880 r. teren wsi wynosił 4756 [[Morga| mórg]]. Do roku 1932 wieś należała do [[Powiat brodnicki |powiatu brodnickiego]], a następnie znalazła się w [[Powiat działdowski |powiecie działdowskim]]. W XX w. w Boleszynie działało 8 rzemieślników i 6 chałupników. Zajmowali się oni: szewstwem, kowalstwem, ciesielstwem, rzeźnictwem, murarstwem. Swoje wyroby sprzedawali w [[Nowym Mieście Lubawskim]]. W tym samym czasie były tu także 2 sklepy kolonialne i monopolowe. We wsi organizowano jarmarki, na które przybywali lokalni kupcy.  
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
=== Gospodarka ===
+
*1880 r. – 355 osób (w tym 320 katolików)
We wsi znajduje się gospodarstwo agroturystyczne. W XX w. w Boleszynie działało 8 rzemieślników i 6 chałupników. Zajmowali się oni: szewstwem, kowalstwem, ciesielstwem, rzeźnictwem, murarstwem. Swoje wyroby sprzedawali w [[Nowym Mieście Lubawskim]]. W tym samym czasie były tu także 2 sklepy kolonialne i monopolowe. We wsi organizowano jarmarki, na które przybywali lokalni kupcy.
 
  
<br/>
+
*1885 r. – 476 osób (447 katolików i 29 ewangelików)
  
===Kultura===
+
*1910 r. – 672 osoby (648 Polaków i 24 Niemców)
  
W XX w. we wsi działał biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych w Boleszynie| Towarzystwa Czytelni Ludowych]] i przytułek dla ubogich. W 1935 r. powstało tu [[Kółko Rolnicze w Boleszynie|Kółko Rolnicze]].
+
*1921 r. – 693 osoby
  
 +
== Gospodarka ==
 +
We wsi znajduje się gospodarstwo [[Agroturystyka |agroturystyczne]].
 
<br/>
 
<br/>
  
===Ludzie związani z miejscowością===
+
==Kultura==
*[[Augustyn Heiselberg]] -  (1810-1895) – duchowny katolicki, proboszcz tutejszej [[Parafia pw. Świętego Marcina w Boleszynie|parafii pw. św. Marcina]]  
+
W XX w. we wsi działała biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych w Boleszynie| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. W 1935 r. powstało tu [[Kółko Rolnicze w Boleszynie|Kółko Rolnicze]].
*[[Franciszek Wyczyński]] (1820-1888) – duchowny katolicki, proboszcz parafii
 
*[[Teofil Sychowski-Stumberg]] (1862-1934) – duchowny katolicki, proboszcz parafii 
 
*[[Ignacy Ptaszyński]] (1885-1956) – duchowny katolicki, proboszcz parafii
 
*[[Edmund Nierzwicki]] (1941-1995) - duchowny katolicki, proboszcz parafii
 
*[[Bolesław Domachowski]] (ur. 1932) – duchowny katolicki, proboszcz parafii
 
 
 
W okresie okupacji sołtysem Boleszyn był Franciszek Sendwicki, a po odzyskaniu niepodległości w 1945 r. - Lewalski. Obecnym (2013 r.) sołtysem wsi jest [[Maria Nadolska]].
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki===
+
== Religia ==
Na terenie miejscowości znajduje się zabytkowy, późnobarokowy [[Kościół pw. św. Marcina w Boleszynie |kościół pw. św. Marcina]] zbudowany w latach 1721-1723 - obecnie siedziba [[Parafia pw. Świętego Marcina w Boleszynie|parafii]] oraz [[Kaplica pw. św. Huberta w Boleszynie|kaplica pw. św. Huberta]].
+
We wsi znajduje się siedziba lokalnej [[Parafia pw. Świętego Marcina w Boleszynie |parafii rzymskokatolickiej pw. Świętego Marcina]].  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia===
+
==Ludzie związani z miejscowością==
 +
*[[Augustyn Heiselberg]] (1810–1895) – duchowny katolicki, proboszcz tutejszej [[Parafia pw. Świętego Marcina w Boleszynie|parafii]]
 +
*[[Franciszek Wyczyński]] (1820–1888) – duchowny katolicki, proboszcz parafii
 +
*[[Teofil Sychowski-Stumberg]] (1862–1934) – duchowny katolicki, proboszcz parafii 
 +
*[[Ignacy Ptaszyński]] (1885–1956) – duchowny katolicki, proboszcz parafii
 +
*[[Edmund Nierzwicki]] (1941–1995) – duchowny katolicki, proboszcz parafii
 +
*[[Bolesław Domachowski]] (ur. 1932) – duchowny katolicki, proboszcz parafii
  
Korecki Andrzej, ''Dzieje Gminy Grodziczno'', Pelplin 2003, 354 ss.  
+
== Zabytki==
 +
Na terenie miejscowości znajduje się późnobarokowy [[Kościół pw. św. Marcina w Boleszynie |kościół]] zbudowany w latach 1721–1723 – obecnie siedziba [[Parafia pw. Świętego Marcina w Boleszynie|parafii]] – oraz [[Kaplica pw. św. Huberta w Boleszynie|kaplica]].
  
http://www.grodziczno.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=12&menu=24&strona=1, 12.09.2013.
+
== Bibliografia==
 
+
Korecki Andrzej, ''Dzieje Gminy Grodziczno'', Pelplin 2003, 354 ss. <br/>
<br/>
+
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.09.2013]<br/>
 +
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]<br/>
 +
[http://www.grodziczno.pl/ Portal informacyjny Gminy Grodziczno] [02.07.2014]
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
 
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
 
[[Kategoria: Powiat nowomiejski]]

Aktualna wersja na dzień 11:50, 9 lut 2015

Boleszyn

Zabytkowy kościół w Boleszynie.Fot. Lotek70. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Zabytkowy kościół w Boleszynie.
Fot. Lotek70. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo wamińsko-mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Grodziczno
Sołectwo Boleszyn
Liczba ludności (2010) 531
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Boleszyn
Boleszyn
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Boleszyn
Boleszyn
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Boleszyn (Boleschino, Bollozin, od 1570 r. Boleszyn, od 1647 r. Bolesino, od 1772 r. Bolechin, niem. Bolleschin) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 531 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Maria Nadolska[1].

Położenie

Miejscowość leży nieopodal granicy województwa warmińsko–mazurskiego i kujawsko–pomorskiego, w odległości 10 km od Lidzbarka.

Dzieje miejscowości

Wieś istniała już w XIV w. Boleszyn należał do klucza kurzętnickiego biskupów chełmińskich. Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od imienia Bolesz. Boleszyn miał charakter wsi czynszowej. Podczas wojen polsko–szwedzkich został spustoszony. Przed 1653 r. we wsi erygowano parafię. W 1672 r. w Boleszynie istniała szkoła parafialna. W 1789 r. Boleszyn miał charakter wsi królewskiej. W XVIII w. na obszarze miejscowości były 34 domy. W 1880 r. teren wsi wynosił 4756 mórg. Do roku 1932 wieś należała do powiatu brodnickiego, a następnie znalazła się w powiecie działdowskim. W XX w. w Boleszynie działało 8 rzemieślników i 6 chałupników. Zajmowali się oni: szewstwem, kowalstwem, ciesielstwem, rzeźnictwem, murarstwem. Swoje wyroby sprzedawali w Nowym Mieście Lubawskim. W tym samym czasie były tu także 2 sklepy kolonialne i monopolowe. We wsi organizowano jarmarki, na które przybywali lokalni kupcy.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1880 r. – 355 osób (w tym 320 katolików)
  • 1885 r. – 476 osób (447 katolików i 29 ewangelików)
  • 1910 r. – 672 osoby (648 Polaków i 24 Niemców)
  • 1921 r. – 693 osoby

Gospodarka

We wsi znajduje się gospodarstwo agroturystyczne.

Kultura

W XX w. we wsi działała biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. W 1935 r. powstało tu Kółko Rolnicze.

Religia

We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej pw. Świętego Marcina.

Ludzie związani z miejscowością

Zabytki

Na terenie miejscowości znajduje się późnobarokowy kościół zbudowany w latach 1721–1723 – obecnie siedziba parafii – oraz kaplica.

Bibliografia

Korecki Andrzej, Dzieje Gminy Grodziczno, Pelplin 2003, 354 ss.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.09.2013]
Wikipedia [12.09.2013]
Portal informacyjny Gminy Grodziczno [02.07.2014]

Przypisy