Maruny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Maruny  
 
  |nazwa                = Maruny  
Linia 9: Linia 7:
 
  |zdjęcie              =   
 
  |zdjęcie              =   
 
  |opis zdjęcia          =     
 
  |opis zdjęcia          =     
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
Linia 31: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
'''Maruny''' (niem. ''Groß Maraunen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Barczewo (gmina miejsko-wiejska) |gminie Barczewo]].
+
'''Maruny''' (niem. ''Groß Maraunen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Barczewo (gmina miejsko-wiejska) |gminie Barczewo]].
W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 353 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Radosław Słomiński]]<ref>[http://barczewo.bip.net.pl/?a=972/ Strona Urzędu Gminy Barczewo] [04.12.2013]</ref>.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 353 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Radosław Słomiński]]<ref> http://barczewo.bip.net.pl/?a=972 [data dostępu: 4.12.2013]</ref>.
 
 
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Miejscowość położona na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]] nad [[Jezioro Maryny| Jeziorem Maryny]] i [[Rzeka Maruna|rzeką Maruną]]
+
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]] nad jeziorem [[Jezioro Maryny| Maryny]] i rzeką [[Rzeka Maruna| Maruną]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
 
Miejscowość została założona w XIV wieku. W roku 1349 przybrała nazwę Marung od imienia jej zasadźcy, który otrzymał nadanie od biksupa [[Herman z Pragi| Hermana z Pragi]].
 
Miejscowość została założona w XIV wieku. W roku 1349 przybrała nazwę Marung od imienia jej zasadźcy, który otrzymał nadanie od biksupa [[Herman z Pragi| Hermana z Pragi]].
W 1656 roku nowym właścicielem majątku został niejaki Pilchowitz. Ale już na początku XVIII wieku dobra przeszły w posiadanie Zygmunta Batyńskiego, który nadanie otrzymał od biskupa Potockiego. W XVIII stuleciu Maruny wędrowały z rąk do rąk. Za czasów kolejnego właściciela - radcy ziemskiego Kunckela, w majątku wybudowano okazały pałac.
+
W 1656 roku nowym właścicielem majątku został niejaki Pilchowitz. Ale już na początku XVIII wieku dobra przeszły w posiadanie [[Zygmunt Batyński| Zygmunta Batyńskiego]], który nadanie otrzymał od biskupa Potockiego. W XVIII stuleciu Maruny przechodziły z rąk do rąk. Za czasów kolejnego właściciela radcy ziemskiego Kunckela w majątku wybudowano okazały pałac.
W XIX wieku dwór w Marunach wchodził w skład parafii w Barczewie. Kolejnym właścicielem dóbr w XIX stuleciu był Bernard von Puttkammer. We wsi działała w tym czasie cegielnia. W roku 1864 Maruny były zamieszkane przez 218 osób (193 katolików, 25 ewangelików; 135 Polaków, 83 Niemców). Nieistniejący dziś pałac w Marunach wybudował ród Groeben. Jedyną pozostałością po dawnych właścicielach są pozostałości płyt nagrobne na rodowym cmentarzu. W 1945 roku pałac został rozgrabiony przez żołnierzy Armii Czerwonej; popadająca w ruinę budowla została ostatecznie rozebrana.
+
W XIX wieku dwór w Marunach wchodził w skład parafii w [[Barczewo |Barczewie]]. Kolejnym właścicielem dóbr w XIX stuleciu był [[Bernard von Puttkammer]]. We wsi działała w tym czasie cegielnia. W roku 1864 Maruny były zamieszkane przez 218 osób (193 katolików, 25 ewangelików; 135 Polaków, 83 Niemców). Nieistniejący dziś pałac w Marunach wybudował ród [[Rodzina Groeben| Groeben]]. Jedyną pozostałością po dawnych właścicielach są pozostałości płyt nagrobnych na rodowym cmentarzu. W 1945 roku pałac został rozgrabiony przez żołnierzy Armii Czerwonej; popadająca w ruinę budowla została ostatecznie rozebrana.
 +
<br/>
 +
 
 +
==Gospodarka==
 +
We wsi znajduje się siedziba [[Leśnictwo Maruny|leśnictwa]] należącego do [[Nadleśnictwo Wipsowo|Nadleśnictwa Wipsowo]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Grodzisko pruskie zlokalizowane w odległości 2,2 km od wsi, położone w lesie na stromym wzgórzu
+
*grodzisko pruskie zlokalizowane w odległości 2,2 km od wsi, położone w lesie na stromym wzgórzu
*Park podworski o charsakterze krajobrazowym, obecnie zaniedbany. Zlokalizowany po prawe stronie drogi z [[Tuławki| Tuławek]] do [[Barczewo|Barczewa]]. Łączna powierzchnia parku obejmuje obszar 5,5 ha. Na terenie parku znajduje się dawna wieża ciśnień i budynek mieszkalny.
+
*park podworski o charakterze krajobrazowym, obecnie zaniedbany; zlokalizowany po prawej stronie drogi z [[Tuławki| Tuławek]] do Barczewa
<br/>
 
  
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
*Szlak samochodowy: [[Olsztyn]] – [[Potryty]] – [[Tejstymy]] – [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] – Maruny – [[Barczewko]] – [[Bałdy]] – [[Olsztyn]]
+
*szlak samochodowy: [[Olsztyn]] – [[Potryty]] – [[Tejstymy]] – [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] – Maruny – [[Barczewko]] – [[Bałdy]] – Olsztyn
*[[Gospodarstwo agroturystyczne ''Janczary'' w Barczewku|gospodarstwo agroturystyczne ''Janczary'']]
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, ''Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny'', Gady 2011.
+
Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, ''Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny'', Gady 2011.<br>
#''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', red. Władysław Walewski, t. VI, Warszawa 1885.
+
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', red. Władysław Walewski, t. VI, Warszawa 1885.<br>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.12.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.12.2013]<br>
#[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=71| Dom Warmiński] [data dostępu: 12.12.2013]
+
[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=71| Dom Warmiński] [12.12.2013]<br>
#[http://gov.genealogy.net/item/show/MARNENKO03IU| Genealogy.net][data dostępu: 12.12.2013]
+
[http://gov.genealogy.net/item/show/MARNENKO03IU| Genealogy.net][12.12.2013]
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Aktualna wersja na dzień 15:53, 20 sty 2015

Maruny

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Barczewo
Liczba ludności (2010) 353
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Maruny
Maruny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Maruny
Maruny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Maruny (niem. Groß Maraunen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 353 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Radosław Słomiński[1].

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim nad jeziorem Maryny i rzeką Maruną.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w XIV wieku. W roku 1349 przybrała nazwę Marung od imienia jej zasadźcy, który otrzymał nadanie od biksupa Hermana z Pragi. W 1656 roku nowym właścicielem majątku został niejaki Pilchowitz. Ale już na początku XVIII wieku dobra przeszły w posiadanie Zygmunta Batyńskiego, który nadanie otrzymał od biskupa Potockiego. W XVIII stuleciu Maruny przechodziły z rąk do rąk. Za czasów kolejnego właściciela – radcy ziemskiego Kunckela – w majątku wybudowano okazały pałac. W XIX wieku dwór w Marunach wchodził w skład parafii w Barczewie. Kolejnym właścicielem dóbr w XIX stuleciu był Bernard von Puttkammer. We wsi działała w tym czasie cegielnia. W roku 1864 Maruny były zamieszkane przez 218 osób (193 katolików, 25 ewangelików; 135 Polaków, 83 Niemców). Nieistniejący dziś pałac w Marunach wybudował ród Groeben. Jedyną pozostałością po dawnych właścicielach są pozostałości płyt nagrobnych na rodowym cmentarzu. W 1945 roku pałac został rozgrabiony przez żołnierzy Armii Czerwonej; popadająca w ruinę budowla została ostatecznie rozebrana.

Gospodarka

We wsi znajduje się siedziba leśnictwa należącego do Nadleśnictwa Wipsowo.

Zabytki

  • grodzisko pruskie zlokalizowane w odległości 2,2 km od wsi, położone w lesie na stromym wzgórzu
  • park podworski o charakterze krajobrazowym, obecnie zaniedbany; zlokalizowany po prawej stronie drogi z Tuławek do Barczewa

Turystyka

Bibliografia

Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. Władysław Walewski, t. VI, Warszawa 1885.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.12.2013]
Dom Warmiński [12.12.2013]
Genealogy.net[12.12.2013]

Przypisy