Odnawialne źródła energii

Odnawialne źródła energii – źródła energii, których wykorzystywanie nie wiąże się z ich długotrwałym deficytem, ponieważ zasób ich odnawia się.

Ogólna charakterystyka

W województwie warmińsko-mazurskim za główne nośniki energii odnawialnej uważa się: biomasę we wszystkich postaciach, energię wody, energię wiatru, pompy ciepła, energię słoneczną oraz energię geotermalną. Do pozostałych obecnych źródeł energii odnawialnej zalicza się: uprawy energetyczne, biopaliwa i fotowoltaikę. W 2010 r. na Warmii i Mazurach zużycie energii za pośrednictwem nośników energii odnawialnej stanowiło 10,78% w ogólnej wartości zużycia nośników energii.

Biomasa

W województwie warmińsko-mazurskim zauważyć można systematyczny wzrost wykorzystania biomasy na cele energetyczne. W 2003 r. wyprodukowano 3 946 TJ energii z tego źródła, w 2007 r. – 4 811 TJ, a w 2010 r. wielkość ta wyniosła 7 743 TJ. W stosunku do 2007 r. przyrost zużycia biomasy w 2010 r. wyniósł 60,9%. Wpływ na tak duży wzrost ma przede wszystkim znaczny przyrost produkcji paliw z drewna i słomy (pellet i brykiet). Spowodowane to jest głównie otwarciem dużego rynku zbytu dla energetyki zawodowej. Również znacznie wzrosła sprzedaż drewna z Lasów Państwowych na cele opałowe. Występuje także duże zainteresowanie budową kominków oraz instalacją kotłów na biomasę, w tym zwłaszcza na owies i pellet.

Słoma

W 2010 r. w województwie warmińsko-mazurskim zużyto 23,3 tys. ton słomy do wytworzenia energii. Szacuje się, że potencjał słomy możliwy do energetycznego wykorzystania wynosi prawie 509 tys. ton, co daje teoretyczny potencjał wynoszący 7 634 TJ energii w ciągu roku.

Uprawy energetyczne

W 2010 r. w województwie warmińsko-mazurskim areał upraw roślin energetycznych wyniósł 1 243,77 ha i wzrósł w stosunku do 2008 r. o 345 ha. Uważa się jednak, że wzrost ten jest zbyt mały w stosunku do potencjału regionu. Wśród powiatów o największym areale upraw roślin energetycznych wyróżnić można powiaty braniewski (466 ha), elbląski (334,6 ha) i ostródzki (168,3 ha). Najczęściej uprawianymi roślinami są wierzba energetyczna (632,97 ha) oraz miskantus (540,50 ha).

Biopaliwa

W województwie warmińsko-mazurskim potencjał energetyczny biopaliw wynosi (według szacunków z 2003 r.) równowartość 3 060 TJ, lecz aktualnie nie jest on wykorzystywany w żadnym stopniu. Przewiduje się, że w najbliższej przyszłości produkcja biopaliw w postaci estrów oleju rzepakowego (biodiesel) w województwie będzie się odbywała w oparciu o grupy rolników produkujących biopaliwa na własne potrzeby w ilości 306 TJ.

Energia wody

W 2010 r. wyprodukowano w regionie Warmii i Mazur 135 156 MWh energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (energetyka wodna i wiatrowa). Taka ilość energii pokrywa ok. 4% globalnego zużycia w województwie lub zaspakaja potrzeby ok. 205 tys. mieszkańców (tj. 14% ogółu ludności w regionie). Zużycie nośnika energii wodnej w tym roku wyniosło 177,04 TJ i stanowiło niewielki wzrost w stosunku do 2009 r.

Energia wiatru

W 2009 r. w stosunku do 2007 r. produkcja energii wiatrowej w województwie warmińsko-mazurskim wzrosła prawie o 100% i wynosiła 88 000 MWh/rok. W 2010 r. zanotowano niewielki spadek produkcji energii z wiatru w stosunku do 2009 r. W okręgu energetycznym Elbląg uruchomiono farmę wiatrową "Łęgowo" (gmina Kisielice) o mocy 22 MW, która zaczęła funkcjonować od stycznia 2011 r. W najbliższym czasie można spodziewać się znacznego wzrostu produkcji energii wiatrowej z powodu budowy nowych farm na terenie gminy Kisielice (9 turbin wiatrowych o łącznej mocy 18 MW) oraz w okolicach Kętrzyna (12 turbin o łącznej mocy 24 MW).

Dużym zainteresowaniem cieszy się ogół zagadnień dotyczących instalacji małych elektrowni wiatrowych. W Reszlu uruchomiono produkcję kompletnych małych turbin wiatrowych.

Pompy ciepła

Pompy ciepła to urządzenia wykorzystujące ciepło niskotemperaturowe i odpadowe do ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz klimatyzacji. Jako źródło energii (tzw. źródło dolne) pompa ciepła może wykorzystywać między innymi: powietrze atmosferyczne, wodę (powierzchniową i podziemną), glebę (pionowe i poziome gruntowe wymienniki ciepła), słońce (kolektory słoneczne) oraz tzw. ciepło odpadowe z procesów technologicznych zawarte np. w ściekach, gazach zużytych (np. spaliny), wodzie powrotnej w systemach ciepłowniczych itp. W 2010 r. w województwie warmińsko-mazurskim zużycie energii przy wykorzystaniu pomp ciepła stanowiło zaledwie 0,01% łącznej wartości zużycia energii z wykorzystaniem odnawialnych nośników.

Energia słoneczna

W województwie warmińsko-mazurskim zaobserwować można wzrost ilości zainstalowanych kolektorów słonecznych. W 2010 r. nastąpiło podwojenie produkcji energii ze słońca w porównaniu do 2009 r. Szacuje się dalszy przyrost energii wytwarzanej tą metodą. Dużym powodzeniem cieszą się inicjatywy dofinansowania tego typu instalacji przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Energia geotermalna

Województwo warmińsko-mazurskie leży w obszarze dwóch okręgów geotermalnych. Na zachodzie i południu województwa jest to okręg grudziądzko-warszawski (zawiera wody geotermalne w zakresie temperatur od 25oC do 135oC), natomiast na północy jest to okręg przybałtycki (zawiera wody geotermalne w zakresie temperatur od 30oC do 120oC). We wschodniej części województwa nie występują żadne złoża geotermalne.

Łączne zasoby energii geotermalnej w województwie warmińsko-mazurskim we wszystkich utworach geologicznych szacuje się na 87 tys. TJ przy założeniu, że energia z wody odbierana jest tylko do temperatury 20oC.

Fotowoltaika

W 2010 r. w województwie warmińsko-mazurskim zanotowano szybki przyrost produkcji energii z ogniw fotowoltaicznych, tj. o 0,3 TJ (w 2009 r. wartość ta wyniosła 0,0 TJ), jednak całkowita wielkość produkcji energii elektrycznej z tego źródła była znikoma i wyniosła zaledwie 6,54 MWh. Prawdopodobnie wytwarzanie energii elektrycznej z tego źródła będzie wzrastać, czego świadectwem jest coraz większe zainteresowanie instalacjami tego typu.

Bibliografia

www.wmae.pl [05.12.2013]
Powiat braniewski