Gulkajmy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Gulkajmy ''' (niem. ''Gahlkeim'', ''Guhlkeim'') – | + | ''' Gulkajmy ''' (niem. ''Gahlkeim'', ''Guhlkeim'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 57 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Trosiny]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Marianna Maczuga]]<ref>[http://free.of.pl/s/sepopol/jedorg.htm free.of.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 10 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 14 km na północny zachód od [[Sępopol|Sępopola]], na wschód od drogi wojewódzkiej nr 512. W pobliżu wsi położony jest najwyższy punkt w gminie Sępopol | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 10 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 14 km na północny zachód od [[Sępopol|Sępopola]], na wschód od drogi wojewódzkiej nr 512. W pobliżu wsi położony jest najwyższy punkt w gminie Sępopol mierzący 92,6 m n.p.m. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Na jej stary rodowód wskazuje [[Prusowie|pruskie]] pochodzenie nazwy: ''gulbinas'' | + | Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Na jej stary rodowód wskazuje [[Prusowie|pruskie]] pochodzenie nazwy: ''gulbinas'', co tłumaczy się jako "mokradła". Przez większość swoich dziejów był to niewielki majątek ziemski. Długo, bo aż do 1945 roku, znajdował się on w rękach potężnej rodziny von Kunheimów, stanowiąc folwark majątku w [[Judyty|Judytach]], który należał do największych w powiecie (1121 ha wraz z folwarkami, stan na 1889 rok). W 1857 roku Gulkajmy liczyły 99 mieszkańców. Do 1945 roku wchodziły w skład parafii ewangelickiej w [[Szczurkowo|Szczurkowie]]. |
| − | |||
| − | |||
| + | Po II wojnie światowej Gulkajmy włączono do sołectwa [[Retowy]]. Na bazie dawnego folwarku uruchomiono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne Gulkajmy. W 1949 roku we wsi założono szkołę podstawową, przenosząc do niej jednocześnie dzieci ze zlikwidowanej placówki w [[Parkoszewo|Parkoszewie]]. Zamknięto ją w 1977 roku w ramach reorganizacji sieci szkolnej. Według spisu powszechnego z 1983 roku wieś składała się z czterech budynków mieszkalnych tworzących rozproszoną zabudowę; miała elektryczne oświetlenie ulic. Gulkajmy liczyły wówczas 54 mieszkańców. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *zespół folwarczny z czwartej ćwierci XIX wieku/pierwszej ćwierci XX wieku o powierzchni 3 ha: rządcówka z 1880 roku, obora, stajnia, trzy stodoły; kolonia mieszkalna robotników folwarcznych: trzy bliźniacze domy mieszkalne z zabudowaniami gospodarczymi oraz szkoła z lat 20. XX wieku (obecnie budynek mieszkalny) |
| − | * | + | Układ przestrzenny całego zespołu jest dobrze zachowany. |
| − | < | + | *piękna aleja lipowa wzdłuż drogi Gulkajmy – [[Judyty]] na odcinku 1,5 km |
| − | + | {{Przypisy}} | |
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/428/Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_miasta_i_gminy_Sepopol/| bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol], Sępopol 2005 [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Sępopol (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] |
| + | [[Kategoria: 1201-1300]] [[Kategoria: 1301-1400]] [[Kategoria: 1401-1500]] | ||
Aktualna wersja na dzień 13:21, 24 lis 2014
| Gulkajmy | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bartoszyce |
| Sołectwo | Trosiny |
| Liczba ludności (2010) | 57 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Gulkajmy | |
| Położenie na mapie Polski  Gulkajmy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Gulkajmy (niem. Gahlkeim, Guhlkeim) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 57 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Trosiny, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Marianna Maczuga[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 10 km na północny wschód od Bartoszyc i 14 km na północny zachód od Sępopola, na wschód od drogi wojewódzkiej nr 512. W pobliżu wsi położony jest najwyższy punkt w gminie Sępopol mierzący 92,6 m n.p.m.
Dzieje miejscowości
Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Na jej stary rodowód wskazuje pruskie pochodzenie nazwy: gulbinas, co tłumaczy się jako "mokradła". Przez większość swoich dziejów był to niewielki majątek ziemski. Długo, bo aż do 1945 roku, znajdował się on w rękach potężnej rodziny von Kunheimów, stanowiąc folwark majątku w Judytach, który należał do największych w powiecie (1121 ha wraz z folwarkami, stan na 1889 rok). W 1857 roku Gulkajmy liczyły 99 mieszkańców. Do 1945 roku wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Szczurkowie.
Po II wojnie światowej Gulkajmy włączono do sołectwa Retowy. Na bazie dawnego folwarku uruchomiono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne Gulkajmy. W 1949 roku we wsi założono szkołę podstawową, przenosząc do niej jednocześnie dzieci ze zlikwidowanej placówki w Parkoszewie. Zamknięto ją w 1977 roku w ramach reorganizacji sieci szkolnej. Według spisu powszechnego z 1983 roku wieś składała się z czterech budynków mieszkalnych tworzących rozproszoną zabudowę; miała elektryczne oświetlenie ulic. Gulkajmy liczyły wówczas 54 mieszkańców.
Zabytki
- zespół folwarczny z czwartej ćwierci XIX wieku/pierwszej ćwierci XX wieku o powierzchni 3 ha: rządcówka z 1880 roku, obora, stajnia, trzy stodoły; kolonia mieszkalna robotników folwarcznych: trzy bliźniacze domy mieszkalne z zabudowaniami gospodarczymi oraz szkoła z lat 20. XX wieku (obecnie budynek mieszkalny)
Układ przestrzenny całego zespołu jest dobrze zachowany.
- piękna aleja lipowa wzdłuż drogi Gulkajmy – Judyty na odcinku 1,5 km
Przypisy
- ↑ free.of.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
