Jarandowo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Jarandowo | |dopełniacz wsi = Jarandowo | ||
|zdjęcie = Jarandowo.jpg | |zdjęcie = Jarandowo.jpg | ||
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół w Jarandowie.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 31: | Linia 31: | ||
''' Jarandowo''' (niem. ''Süssenberg'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski| powiecie lidzbarskim]], w [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|gminie Lidzbark Warmiński]]. | ''' Jarandowo''' (niem. ''Süssenberg'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski| powiecie lidzbarskim]], w [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|gminie Lidzbark Warmiński]]. | ||
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | ||
− | |||
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 127 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Halina Stańczak]]<ref>[http://www.gminalidzbark.com/pl/aktualnosci/25-2011/198-wykaz-sotysow.html Gmina Lidzbark Warmiński] [05.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 127 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Halina Stańczak]]<ref>[http://www.gminalidzbark.com/pl/aktualnosci/25-2011/198-wykaz-sotysow.html Gmina Lidzbark Warmiński] [05.03.2014]</ref>. | ||
<br/><br> | <br/><br> | ||
Linia 44: | Linia 43: | ||
Pierwszy kościół został wzniesiony w 1359 roku. Nową świątynię wybudowano w 1791 roku pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Budowlę rozbudowano w 1794 roku. W 1927 roku doszło do ustanowienia w Jarandowie samodzielnej parafii. | Pierwszy kościół został wzniesiony w 1359 roku. Nową świątynię wybudowano w 1791 roku pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Budowlę rozbudowano w 1794 roku. W 1927 roku doszło do ustanowienia w Jarandowie samodzielnej parafii. | ||
− | W 1939 roku Jarandowo było zamieszkane przez 469 osób. W 1944 roku proboszczem miejscowej parafii został ks. [[Gerhard Fittkau]], autor wspomnień z czasów II wojny światowej pt. ''Mój trzydziesty trzeci rok życia''. Fittkau opisał m.in. wkroczenie Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku oraz deportację w głąb Rosji. | + | W 1939 roku Jarandowo było zamieszkane przez 469 osób. W 1944 roku proboszczem miejscowej [[Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Jarandowie |parafii]] został ks. [[Gerhard Fittkau]], autor wspomnień z czasów II wojny światowej pt. ''Mój trzydziesty trzeci rok życia''. Fittkau opisał m.in. wkroczenie Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku oraz deportację w głąb Rosji. |
Po zakończeniu II wojny światowej Jarandowo uzyskało status wsi sołeckiej. W 1998 roku miejscowość była zamieszkana przez 146 osób. | Po zakończeniu II wojny światowej Jarandowo uzyskało status wsi sołeckiej. W 1998 roku miejscowość była zamieszkana przez 146 osób. | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
*Szlak rowerowy o długości 32 km | *Szlak rowerowy o długości 32 km |
Aktualna wersja na dzień 08:39, 17 kwi 2015
Jarandowo | |
| |
Kościół w Jarandowie.
Fot. Mieczysław Kalski | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | lidzbarski |
Gmina | Lidzbark Warmiński |
Liczba ludności (2010) | 127 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Jarandowo (niem. Süssenberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 127 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Stańczak[1].
Położenie
Miejscowość leży w odległości 9 km na południe od Lidzbarka Warmińskiego.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w pobliżu jeziora Symsa, między 1333 a 1342 rokiem. Jarandowo powstało z inicjatywy Henryka z Lutr. Lokacja miejscowości została potwierdzona w roku 1359 przez ówczesnego biskupa Jana Stryprocka.
W czasie wojen polsko-krzyżackich wieś została dotkliwie zniszczona. Podobny los spotkał Jarandowo w okresie wojen szwedzkich w latach 1655–1660. W 1783 roku miejscowość składała się z 42 budynków. W 1818 roku wieś liczyła 240 mieszkańców.
Pierwszy kościół został wzniesiony w 1359 roku. Nową świątynię wybudowano w 1791 roku pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Budowlę rozbudowano w 1794 roku. W 1927 roku doszło do ustanowienia w Jarandowie samodzielnej parafii.
W 1939 roku Jarandowo było zamieszkane przez 469 osób. W 1944 roku proboszczem miejscowej parafii został ks. Gerhard Fittkau, autor wspomnień z czasów II wojny światowej pt. Mój trzydziesty trzeci rok życia. Fittkau opisał m.in. wkroczenie Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku oraz deportację w głąb Rosji.
Po zakończeniu II wojny światowej Jarandowo uzyskało status wsi sołeckiej. W 1998 roku miejscowość była zamieszkana przez 146 osób.
Turystyka
- Szlak rowerowy o długości 32 km
Przebieg trasy: Lidzbark Warmiński – Łabno – Jarandowo – Kochanówka – Suryty – Blanki – Ośrodek "Świteź" – Medyny – Lidzbark Warmiński
Zabytki
- kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny wzniesiony w latach 1791–1794; dobudowane w 1936 roku prezbiterium, we wnętrzu ołtarz główny z ok. 1660 roku, manierystyczna ambona z 1. połowy XVII wieku, gotycki krucyfiks z 1. połowy XIV stulecia
- cmentarz rzymskokatolicki
Przypisy
- ↑ Gmina Lidzbark Warmiński [05.03.2014]
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
Dom Warmiński [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]