Kaletka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
(→Bibliografia) |
||
| (Nie pokazano 3 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | W 1919 roku miejscowy folwark wraz ze Stanowem i częścią gruntów wsi [[Sąpy]] wchodziły w skład dóbr rodziny Heimdahlów, którzy rezydowali w Stanowie. Siedzibą zarządcy folwarku Kaletka był niewielki dwór wniesiony w XVIII wieku. Budowlę otaczały zabudowania gospodarczo-inwentarskie. W majątku działała gorzelnia. Park dworski sięgał aż do brzegów jeziora Gil. Na skraju parku znajdowała się leśniczówka; miejscowy leśniczy zarządzał rozległym terenem sięgającym od brzegów jeziora [[Jezioro Jeziorak|Jeziorak]] aż po brzegi | + | W 1919 roku miejscowy folwark wraz ze Stanowem i częścią gruntów wsi [[Sąpy]] wchodziły w skład dóbr rodziny Heimdahlów, którzy rezydowali w Stanowie. Siedzibą zarządcy folwarku Kaletka był niewielki dwór wniesiony w XVIII wieku. Budowlę otaczały zabudowania gospodarczo-inwentarskie. W majątku działała gorzelnia. Park dworski sięgał aż do brzegów jeziora Gil. Na skraju parku znajdowała się leśniczówka; miejscowy leśniczy zarządzał rozległym terenem sięgającym od brzegów jeziora [[Jezioro Jeziorak|Jeziorak]] aż po brzegi jeziora Gil Wielki. Do 1928 roku dzierżawcą tego jeziora, należącego do skarbu państwa, był rybak Walter pochodzący z [[Nowa Wieś (gmina Iława)|Nowej Wsi]]. |
W latach 30. XX wieku folwark rozparcelowano i podzielono między 14 osadników. Miejscowy dwór został przebudowany w początkach XX wieku w stylu neogotyckim. W 1933 roku miejscowość była zamieszkana przez 304 osoby (łącznie z Sąpami, Nizinami i Prasnetą). W 1945 roku dwór został splądrowany i zniszczony przez armię radziecką. | W latach 30. XX wieku folwark rozparcelowano i podzielono między 14 osadników. Miejscowy dwór został przebudowany w początkach XX wieku w stylu neogotyckim. W 1933 roku miejscowość była zamieszkana przez 304 osoby (łącznie z Sąpami, Nizinami i Prasnetą). W 1945 roku dwór został splądrowany i zniszczony przez armię radziecką. | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
Przez wieś przebiegają szlaki rowerowe: | Przez wieś przebiegają szlaki rowerowe: | ||
* szlak rowerowy o długości 20 km: Kaletka – [[Samborowo]] – [[Boguszewo]] – [[Gil Mały]] – [[Ostrów Wielki]] – [[Rezerwat Iłgi]] – Kaletka | * szlak rowerowy o długości 20 km: Kaletka – [[Samborowo]] – [[Boguszewo]] – [[Gil Mały]] – [[Ostrów Wielki]] – [[Rezerwat Iłgi]] – Kaletka | ||
| − | *szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka – Sąpy - [[Urowo]] – [[Mózgowo]] – [[Karnity]] – Mózgowo – [[Wielowieś]] – [[Boreczno]] – [[Duba]] – Urowo – Sąpy | + | *szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka – Sąpy - [[Urowo]] – [[Mózgowo]] – [[Karnity]] – [[Mózgowo]] – [[Wielowieś]] – [[Boreczno]] – [[Duba]] – Urowo – Sąpy – Kaletka |
| − | *szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka | + | *szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka – Sąpy – Urowo – Duba – [[Gubławki]] – [[Wieprz]] – [[Karpowo]] – [[Śliwa]] – Boreczno – Duba – Urowo – Sąpy – Kaletka |
| − | *szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: Kaletka | + | *szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: Kaletka – Sąpy – Urowo – Boreczno – [[Śliwa]] – [[Janiki Wielkie]] – [[Jaśkowo]] – Wielowieś – Mózgowo – Urowo – Sąpy – Kaletka |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
*[[Nowa Kaletka]] i [[Stara Kaletka]] w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]] | *[[Nowa Kaletka]] i [[Stara Kaletka]] w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]] | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/> | ''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/> | ||
| Linia 65: | Linia 64: | ||
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | ||
| − | [http://www.kaletka.pl/ | + | [http://www.kaletka.pl/ kaletka.pl] [05.03.2014]<br/> |
<br/> | <br/> | ||
Aktualna wersja na dzień 15:02, 25 lis 2014
| Kaletka | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Iława |
| Sołectwo | Tynwałd |
| Liczba ludności (2010) | 166[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kaletka | |
| Położenie na mapie Polski  Kaletka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kaletka (niem. Kalitten) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 166 mieszkańców (łącznie z miejscowościami: Stanowo, Drwęca, Niziny i Prasneta). Wieś wchodzi w skład sołectwa Tynwałd, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Mirosław Wolak[2].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, nad jeziorem Gil Wielki, 12 km na północny wschód od Iławy, przy granicy z powiatem ostródzkim. Przebiega przez nią szosa Iława – Zalewo.
Dzieje miejscowości
W 1919 roku miejscowy folwark wraz ze Stanowem i częścią gruntów wsi Sąpy wchodziły w skład dóbr rodziny Heimdahlów, którzy rezydowali w Stanowie. Siedzibą zarządcy folwarku Kaletka był niewielki dwór wniesiony w XVIII wieku. Budowlę otaczały zabudowania gospodarczo-inwentarskie. W majątku działała gorzelnia. Park dworski sięgał aż do brzegów jeziora Gil. Na skraju parku znajdowała się leśniczówka; miejscowy leśniczy zarządzał rozległym terenem sięgającym od brzegów jeziora Jeziorak aż po brzegi jeziora Gil Wielki. Do 1928 roku dzierżawcą tego jeziora, należącego do skarbu państwa, był rybak Walter pochodzący z Nowej Wsi.
W latach 30. XX wieku folwark rozparcelowano i podzielono między 14 osadników. Miejscowy dwór został przebudowany w początkach XX wieku w stylu neogotyckim. W 1933 roku miejscowość była zamieszkana przez 304 osoby (łącznie z Sąpami, Nizinami i Prasnetą). W 1945 roku dwór został splądrowany i zniszczony przez armię radziecką.
Turystyka
W miejscowości działa Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy "Kormoran".
Przez wieś przebiegają szlaki rowerowe:
- szlak rowerowy o długości 20 km: Kaletka – Samborowo – Boguszewo – Gil Mały – Ostrów Wielki – Rezerwat Iłgi – Kaletka
- szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka – Sąpy - Urowo – Mózgowo – Karnity – Mózgowo – Wielowieś – Boreczno – Duba – Urowo – Sąpy – Kaletka
- szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka – Sąpy – Urowo – Duba – Gubławki – Wieprz – Karpowo – Śliwa – Boreczno – Duba – Urowo – Sąpy – Kaletka
- szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: Kaletka – Sąpy – Urowo – Boreczno – Śliwa – Janiki Wielkie – Jaśkowo – Wielowieś – Mózgowo – Urowo – Sąpy – Kaletka
Przypisy
- ↑ Łącznie: Stanowo, Drwęca, Kaletka, Niziny, Prasneta.
- ↑ gmina-ilawa.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003, gmina-ilawa.mpzp.org, Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 [05.03.2014]
Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015, bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
kaletka.pl [05.03.2014]
