Lwowiec: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = Lwowiec | + | |zdjęcie = Lwowiec.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 175<ref>Łącznie Lwowiec i | + | |liczba ludności = 175<ref>Łącznie Lwowiec i Kościelne.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }}<br | + | }} |
| − | ''' Lwowiec ''' (niem. ''Löwenstein'') – | + | [[image:lwowiec2.jpg|thumb|right|290px|Kościół w Lwowcu.<br>Fot. Mieczysław Kalski]] |
| − | + | ''' Lwowiec ''' (niem. ''Löwenstein'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1977 wieś wchodziła w skład powiatu kętrzyńskiego. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 175 mieszkańców (łącznie z [[Kościelne|Kościelnem]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 175 mieszkańców (łącznie z [[Kościelne|Kościelnem]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Karpik. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Miejscowość została założona jako [[wieś czynszowa]] na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]] w roku | + | Miejscowość została założona jako [[wieś czynszowa]] na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]] w 1366 roku. Do początku XVI w. funkcjonowała pod nazwą ''Lebenstein'', następnie jako ''Lawenstein'', a od końca XVI wieku utrwaliła się nazwa ''Löwenstein''. Obszar wsi obejmował wówczas 64 łany – cztery z nich przeznaczono na uposażenie miejscowego kościoła. W XIV stuleciu w miejscowości działały dwie karczmy. Gotycki kościół został wybudowany po roku 1370. W 1480 roku proboszczem został Gregorius Sartoris – kapłan [[diecezja warmińska|diecezji warmińskiej]]. W połowie XVI stulecia miejscowa świątynia została filią kościoła w [[Garbno|Garbnie]], a następnie stała się siedzibą [[parafia ewangelicka w Lwowcu|parafii ewangelickiej]]. W XV wieku do świątyni dobudowano zakrystię. Wieżę remontowano w 1688 roku, a następnie po jej obaleniu przez orkan w 1818 roku. Patronem kościoła w Lwowcu został Mikołaj Reuter. W tym okresie do miejscowej parafii należała również wieś [[Krelikiejmy]]. W 1785 roku miejscowość miała charakter stosunkowo dużej wsi, składającej się z 37 budynków mieszkalnych. |
| − | Szkoła przykościelna została założona | + | Szkoła przykościelna została założona po 1525 roku. W 1737 roku zreorganizowano ją i oddano pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 87 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie. |
Po 1945 roku Lwowiec stał się siedzibą sołectwa. W 1970 roku obok ośmioklasowej szkoły działała we wsi biblioteka oraz sala kinowa na 45 miejsc. Według spisu powszechnego z 1983 roku było tu 41 budynków mieszkalnych i 50 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 443 ha. | Po 1945 roku Lwowiec stał się siedzibą sołectwa. W 1970 roku obok ośmioklasowej szkoły działała we wsi biblioteka oraz sala kinowa na 45 miejsc. Według spisu powszechnego z 1983 roku było tu 41 budynków mieszkalnych i 50 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 443 ha. | ||
| − | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: | |
| − | Liczba mieszkańców | + | *1857 – 589 osób |
| − | + | *1933 – 493 osoby | |
| − | 1857 | + | *1939 – 590 osób |
| − | + | *1970 – 276 osób | |
| − | 1933 | + | *1983 – 249 osób |
| − | |||
| − | 1939 | ||
| − | |||
| − | 1970 | ||
| − | |||
| − | 1983 | ||
| − | |||
| − | |||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
| − | *Lwowiec leży na [[Szlak Bocianich Gniazd|Szlaku Bocianich Gniazd]] | + | *[[Bociania wieś we Lwowcu]] – Lwowiec leży na [[Szlak Bocianich Gniazd|Szlaku Bocianich Gniazd]] – znajduje się tu jedna z większych kolonii bociana. białego |
| − | * | + | *Szlak rowerowy "Bociana Białego": Sępopol – [[Romankowo]] – Lwowiec – [[Wanikajmy]] – [[Gaj (gmina Sępopol)|Gaj]] – [[Smodajny]] – [[Dzietrzychowo]] – [[Miedna]] – Sępopol. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[lkwim:Kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej w Lwowcu| | + | *[[lkwim:Kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej w Lwowcu|kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej]] – gotycki kościół, z 2. połowy XIV wieku, we wnętrzu zachowany m.in. ołtarz główny z XV wieku, ambona z lat 1608–1609. W 1818 roku w czasie orkanu uszkodzona została wieża kościelna; świątynia została odnowiona w latach 70. XIX wieku |
| − | * | + | *cmentarz katolicko-ewangelicki z połowy XIX wieku; biegnąca wzdłuż cmentarza aleja dzieli nieczynną część ewangelicką od czynnej części katolickiej pochodzącej z XIX w.; stan dobry |
| − | * | + | *dawny zajazd (obecnie dom mieszkalny nr 35), murowany, kryty dachówką ceramiczną, XIX wiek |
| − | < | + | {{Przypisy}} |
| − | + | <references/> | |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | |
| − | + | ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978. <br/> | |
| − | + | Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/428/Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_miasta_i_gminy_Sepopol/ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol], Sępopol 2005 [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/gerdauen.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/search,1,-1,-1,-1,-1,-1,lwowiec.html polskaniezwykla.pl] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#887/pl/i/lwowiec_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._mb_szkaplerznej ciekawemazury.pl] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://baza.bociany.pl/gniazda/miejscowosc/m/83177 Ogólnopolska Baza Gniazd Bociana Białego] [05.03.2014]<br/> | |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Sępopol (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria:1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 09:54, 15 kwi 2020
| Lwowiec | |
| | |
 Fot. Mieczysław Kalski
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Sępopol |
| Liczba ludności (2010) | 175[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Lwowiec | |
| Położenie na mapie Polski  Lwowiec | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Lwowiec (niem. Löwenstein) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1977 wieś wchodziła w skład powiatu kętrzyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 175 mieszkańców (łącznie z Kościelnem). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Karpik.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona jako wieś czynszowa na prawie chełmińskim w 1366 roku. Do początku XVI w. funkcjonowała pod nazwą Lebenstein, następnie jako Lawenstein, a od końca XVI wieku utrwaliła się nazwa Löwenstein. Obszar wsi obejmował wówczas 64 łany – cztery z nich przeznaczono na uposażenie miejscowego kościoła. W XIV stuleciu w miejscowości działały dwie karczmy. Gotycki kościół został wybudowany po roku 1370. W 1480 roku proboszczem został Gregorius Sartoris – kapłan diecezji warmińskiej. W połowie XVI stulecia miejscowa świątynia została filią kościoła w Garbnie, a następnie stała się siedzibą parafii ewangelickiej. W XV wieku do świątyni dobudowano zakrystię. Wieżę remontowano w 1688 roku, a następnie po jej obaleniu przez orkan w 1818 roku. Patronem kościoła w Lwowcu został Mikołaj Reuter. W tym okresie do miejscowej parafii należała również wieś Krelikiejmy. W 1785 roku miejscowość miała charakter stosunkowo dużej wsi, składającej się z 37 budynków mieszkalnych.
Szkoła przykościelna została założona po 1525 roku. W 1737 roku zreorganizowano ją i oddano pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 87 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie.
Po 1945 roku Lwowiec stał się siedzibą sołectwa. W 1970 roku obok ośmioklasowej szkoły działała we wsi biblioteka oraz sala kinowa na 45 miejsc. Według spisu powszechnego z 1983 roku było tu 41 budynków mieszkalnych i 50 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 443 ha.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 589 osób
- 1933 – 493 osoby
- 1939 – 590 osób
- 1970 – 276 osób
- 1983 – 249 osób
Turystyka
- Bociania wieś we Lwowcu – Lwowiec leży na Szlaku Bocianich Gniazd – znajduje się tu jedna z większych kolonii bociana. białego
- Szlak rowerowy "Bociana Białego": Sępopol – Romankowo – Lwowiec – Wanikajmy – Gaj – Smodajny – Dzietrzychowo – Miedna – Sępopol.
Zabytki
- kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej – gotycki kościół, z 2. połowy XIV wieku, we wnętrzu zachowany m.in. ołtarz główny z XV wieku, ambona z lat 1608–1609. W 1818 roku w czasie orkanu uszkodzona została wieża kościelna; świątynia została odnowiona w latach 70. XIX wieku
- cmentarz katolicko-ewangelicki z połowy XIX wieku; biegnąca wzdłuż cmentarza aleja dzieli nieczynną część ewangelicką od czynnej części katolickiej pochodzącej z XIX w.; stan dobry
- dawny zajazd (obecnie dom mieszkalny nr 35), murowany, kryty dachówką ceramiczną, XIX wiek
Przypisy
- ↑ Łącznie Lwowiec i Kościelne.
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
Ogólnopolska Baza Gniazd Bociana Białego [05.03.2014]
