Czerniec gronkowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Rezerwaty przyrody" na " ")
 
(Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = czerniec.jpg
 
  |grafika = czerniec.jpg
  |podpis grafiki = Czerniec gronkowy - pokrój
+
  |podpis grafiki = Czerniec gronkowy – roślina z kwiatostanem.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 19: Linia 19:
 
  |Lista synonimów =  
 
  |Lista synonimów =  
 
}}
 
}}
<br/>
 
 
 
'''Czerniec gronkowy''' (''Actaea spicata'' L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (''Ranunculaceae'').
 
'''Czerniec gronkowy''' (''Actaea spicata'' L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (''Ranunculaceae'').
 
+
<br/><br/>
  
 
=== Morfologia ===
 
=== Morfologia ===
 +
Roślina wieloletnia (bylina), 30-60 cm wysokości, o nieprzyjemnym zapachu, słabo rozgałęziona. Liście duże, długość do 30 cm, podwójnie trójdzielnie pierzaste, ogonkowe. Odcinki są nieregularne i grubo ząbkowane. Mają ostry zapach.
  
Roślina wieloletnia (bylina), 30-60 cm wysokości, o nieprzyjemnym zapachu, słabo rozgałęziona. Liście duże, długość do 30 cm, podwójnie trójdzielnie pierzaste, ogonkowe. Odcinki są nieregularne i grubo ząbkowane. Mają ostry zapach. Kwiaty są małe, białe, 4 lub 5-dzielne w gęstych wierzchołkowych lub bocznych pojedynczych lub złożonych gronach. Słupek pojedynczy, siedzący, pręciki wolne. Działki kielicha i płatki korony szybko opadające. Kwiaty nie posiadają miodników. Kwitną od maja do lipca. Owoc stanowi kulista, początkowo zielona, a następnie czarna jagoda. Jagoda zawiera brunatne, ustawione w dwóch rzędach nasiona.
+
Kwiaty są małe, białe, 4 lub 5-dzielne w gęstych wierzchołkowych lub bocznych pojedynczych lub złożonych gronach. Słupek pojedynczy, siedzący, pręciki wolne. Działki kielicha i płatki korony szybko opadające. Kwiaty nie posiadają miodników. Kwitną od maja do lipca. Owoc stanowi kulista, początkowo zielona, a następnie czarna jagoda. Jagoda zawiera brunatne, ustawione w dwóch rzędach nasiona.
 
<br/>
 
<br/>
 
  
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 +
Czerniec gronkowy występuje w stanie dzikim w prawie całej Europie oraz w umiarkowanej strefie Azji, sięgając na wschód po Chiny. W Polsce jest rozpowszechniony w znacznej części kraju, rzadszy na Mazowszu, Ziemi Lubuskiej oraz na wybrzeżu zachodniopomorskim. Występuje w cienistych lasach bukowych, zboczach, w wąwozach i w kamienistych górach na podłożu wilgotnym i bogatym w wapń. Według klasyfikacji fitosocjologicznej jest to gatunek charakterystyczny dla zboczowych lasów grądowych (lipowo-klonowych).
  
 
+
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] roślinę tę obserwować można m.in. w rezerwacie [[Rezerwat Las Warmiński|"Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego"]] oraz w Lesie Miejskim Olsztyna.  
Czerniec gronkowy występuje w stanie dzikim w prawie całej Europie oraz w umiarkowanej strefie Azji, sięgając na wschód po Chiny. W Polsce jest rozpowszechniony w znacznej części kraju, rzadszy na Mazowszu, Ziemi Lubuskiej oraz na wybrzeżu zachodniopomorskim. Występuje w cienistych lasach bukowych, zboczach, w wąwozach i w kamienistych górach na podłożu wilgotnym i bogatym w wapń. Według klasyfikacji fitosocjologicznej jest to gatunek charakterystyczny dla zboczowych lasów grądowych (lipowo-klonowych).
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
 
+
Roślina lecznicza. W przeszłości uważany za ziele lecznicze, m.in. przeciwko dżumie.
 
 
Roślina lecznicza. W przeszłości uważany za ziele lecznicze m.in. przeciwko dżumie.
 
  
 
Dawniej wykorzystywano go jako barwnik: owoce gotowane z kwasami dają czarny barwnik.
 
Dawniej wykorzystywano go jako barwnik: owoce gotowane z kwasami dają czarny barwnik.
Linia 46: Linia 40:
 
Roślina trująca.
 
Roślina trująca.
 
<br/>
 
<br/>
 
  
 
=== Ciekawostki ===
 
=== Ciekawostki ===
 
 
 
Czerniec gronkowy to jeden z nielicznych przedstawicieli licznej rodziny jaskrowatych, który wytwarza jako typ owocu jagodę.  
 
Czerniec gronkowy to jeden z nielicznych przedstawicieli licznej rodziny jaskrowatych, który wytwarza jako typ owocu jagodę.  
<br/>
 
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
Traczyk Tadeusz, ''Rośliny lasu liściastego. Atlas'', Warszawa, 1975.<br/>
 
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Czerniec_gronkowy pl.wikipedia.org, czerniec gronkowy] [08.06.2014]
Podbielkowski Zbigniew: ''Rośliny torfowisk. Atlas''. PZWSz: Warszawa, 1965.
 
<br/>
 
 
 
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
 
 
Czerniec gronkowy - Wikipedia [http://pl.wikipedia.org/wiki/Czerniec_gronkowy] 08.06.2014
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
 

Aktualna wersja na dzień 16:25, 21 mar 2015

Czerniec gronkowy

Actaea spicata
L.
Czerniec gronkowy – roślina z kwiatostanem.Fot. Dariusz Kubiak.
Czerniec gronkowy – roślina z kwiatostanem.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo rośliny
Gromada rośliny naczyniowe
Klasa okrytonasienne
Rząd jaskrowce
Rodzina jaskrowate
Rodzaj czerniec
Gatunek czerniec gronkowy
Synonimy

Czerniec gronkowy (Actaea spicata L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae).

Morfologia

Roślina wieloletnia (bylina), 30-60 cm wysokości, o nieprzyjemnym zapachu, słabo rozgałęziona. Liście duże, długość do 30 cm, podwójnie trójdzielnie pierzaste, ogonkowe. Odcinki są nieregularne i grubo ząbkowane. Mają ostry zapach.

Kwiaty są małe, białe, 4 lub 5-dzielne w gęstych wierzchołkowych lub bocznych pojedynczych lub złożonych gronach. Słupek pojedynczy, siedzący, pręciki wolne. Działki kielicha i płatki korony szybko opadające. Kwiaty nie posiadają miodników. Kwitną od maja do lipca. Owoc stanowi kulista, początkowo zielona, a następnie czarna jagoda. Jagoda zawiera brunatne, ustawione w dwóch rzędach nasiona.

Rozmieszczenie i ekologia

Czerniec gronkowy występuje w stanie dzikim w prawie całej Europie oraz w umiarkowanej strefie Azji, sięgając na wschód po Chiny. W Polsce jest rozpowszechniony w znacznej części kraju, rzadszy na Mazowszu, Ziemi Lubuskiej oraz na wybrzeżu zachodniopomorskim. Występuje w cienistych lasach bukowych, zboczach, w wąwozach i w kamienistych górach na podłożu wilgotnym i bogatym w wapń. Według klasyfikacji fitosocjologicznej jest to gatunek charakterystyczny dla zboczowych lasów grądowych (lipowo-klonowych).

Na Warmii i Mazurach roślinę tę obserwować można m.in. w rezerwacie "Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego" oraz w Lesie Miejskim Olsztyna.

Wartość użytkowa

Roślina lecznicza. W przeszłości uważany za ziele lecznicze, m.in. przeciwko dżumie.

Dawniej wykorzystywano go jako barwnik: owoce gotowane z kwasami dają czarny barwnik.

Roślina trująca.

Ciekawostki

Czerniec gronkowy to jeden z nielicznych przedstawicieli licznej rodziny jaskrowatych, który wytwarza jako typ owocu jagodę.

Bibliografia

Traczyk Tadeusz, Rośliny lasu liściastego. Atlas, Warszawa, 1975.
pl.wikipedia.org, czerniec gronkowy [08.06.2014]