Lejkowiec dęty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Roślina infobox
 
{{Roślina infobox
 
  |Nazwa rośliny = Lejkowiec dęty
 
  |Nazwa rośliny = Lejkowiec dęty
  |Nazwa łacińska = Craterellus cornucopioides  
+
  |Nazwa łacińska = ''Craterellus cornucopioides''
 
  |L = (L.) Pers.
 
  |L = (L.) Pers.
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = lejkowiec.jpg
 
  |grafika = lejkowiec.jpg
  |podpis grafiki = Lejkowiec dęty - owocniki
+
  |podpis grafiki = Lejkowiec dęty owocniki.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 18: Linia 18:
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Lista synonimów = ''Cantharellus cornucopioides'' (L.) Fr.}}
 
  |Lista synonimów = ''Cantharellus cornucopioides'' (L.) Fr.}}
<br/>
 
 
 
'''Lejkowiec dęty''' (''Craterellus cornucopioides'' (L.) Pers.  – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieprznikowatych (''Cantharellaceae'').
 
'''Lejkowiec dęty''' (''Craterellus cornucopioides'' (L.) Pers.  – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieprznikowatych (''Cantharellaceae'').
 
+
<br/><br/>
 
+
== Owocnik ==
=== Owocnik ===
+
Owocnik trąbkowato-lejkowaty, z podwiniętym brzegiem, pofałdowanym w dojrzałych okazach, o średnicy 3-8 cm. Część wewnętrzna jest początkowo brązowoczarna, później staje się czarnosiwa, w końcu czarna, z nieregularnymi, rzadkimi łuskami. Zewnętrzna strona szarobrązowa, najpierw gładka, potem pomarszczona. Pokrywa ją warstwa rodzajna (hymenium), dlatego w dojrzałych okazach zarodniki zabarwiają ją na biało (wysyp zarodników jest biały). Ta część owocnika (kapelusz) jest higrofaniczna. Trzon o wysokość 5-12 cm jest wewnątrz pusty, od dołu ku górze lejkowato rozszerza się, płynnie przechodząc w kapelusz. Miąższ jest cienki, z początku szaroczarny, potem całkiem czarny. Jest dość elastyczny i sprężysty. Po ususzeniu staje się łamliwy, ale po namoczeniu znów odzyskuje elastyczność. Smak owocnika jest nieznaczny, zapach przyjemny.
 
 
 
 
Owocnik trąbkowato-lejkowaty, z podwiniętym brzegiem, pofałdowanym w dojrzałych okazach, średnicy 3-8 cm. Część wewnętrzna jest początkowo brązowoczarna, później staje się czarnosiwa, w końcu czarna, z nieregularnymi, rzadkimi łuskami. Zewnętrzna strona szarobrązowa, najpierw gładka, potem pomarszczona. Pokrywa ją warstwa rodzajna (hymenium), dlatego w dojrzałych okazach zarodniki zabarwiają ją na biało (wysyp zarodników jest biały). Ta część owocnika (kapelusz) jest higrofaniczna. Trzon wysokość 5-12 cm, jest wewnątrz pusty, od dołu ku górze lejkowato rozszerza się, płynnie przechodząc w kapelusz. Miąższ jest cienki, z początku szaroczarny, potem całkiem czarny. Jest dość elastyczny i sprężysty. Po ususzeniu staje się łamliwy, ale po namoczeniu znów odzyskuje elastyczność. Smak owocnika jest nieznaczny, zapach przyjemny.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 +
Rośnie zwykle kępami w lasach liściastych i mieszanych, najczęściej jest spotykany pod [[buk zwyczajny|bukami]] i [[dąb szypułkowy|dębami]] na obszarach podgórskich. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada.
  
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
+
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] lejkowiec dęty został odnotowany m.in. w rezerwatach przyrody: [[Rezerwat Las Warmiński|Las Warmiński]] oraz [[Rezerwat Pierwos|Pierwos]].
 
 
 
 
Rośnie w lasach liściastych i mieszanych, najczęściej spotykany pod bukami i dębami, zwykle kępami, najczęściej na obszarach podgórskich. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada.
 
<br/>
 
 
 
 
 
=== Wartość użytkowa ===
 
 
 
 
 
Lejkowiec dęty jest grzybem mykoryzowym. Jest gatunkiem jadalnym, jednak ze względu na mało apetyczny wygląd owocników oraz ich czernienie podczas gotowania najczęściej bywa suszony, mielony na proszek i używany jako przyprawa do zup i sosów. Ma jednak mierne własności smakowe i ze względu na coraz rzadsze występowanie nie powinien być zbierany.
 
 
 
Gatunek ten trudno pomylić z innym grzybem ze względu na charakterystyczny wygląd owocników i brak podobnych mu gatunków.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Wartość użytkowa ==
 +
Lejkowiec dęty jest grzybem mykoryzowym. Jest gatunkiem jadalnym, jednak ze względu na mało apetyczny wygląd owocników oraz ich czernienie podczas gotowania najczęściej bywa suszony, mielony na proszek i używany jako przyprawa do zup i sosów. Ma niewielkie własności smakowe i ze względu na coraz rzadsze występowanie nie powinien być zbierany.
  
=== Ciekawostki ===
+
Gatunek ten trudno pomylić z innymi grzybami ze względu na charakterystyczny wygląd owocników i brak podobnych do niego gatunków.
 
 
 
 
Na [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazurach]] lejkowiec dęty został odnotowany m.in. w rezerwatach przyrody [[Rezerwat Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego|"Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego"]] oraz [[Rezerwat Pierwos|"Pierwos"]].
 
 
<br/>
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Lejkowiec_d%C4%99ty pl.wikipedia.org, Lejkowiec dęty] [22.04.2014]
 
 
D. Kubiak: ''Stwierdzenia rzadkiego grzyba wielkoowocnikowego świecznicy rozgałęzionej Clavicorona pyxidata w północno-wschodniej Polsce''. Chrońmy Przyr. Ojcz. 67 (1): 84–88, 2011.  
 
 
 
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Grzyby Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]]
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiecznik_rozgałęziony
 
<br/>
 
 
 
 
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria:Grzyby]] [[Kategoria:Grzyby Warmii i Mazur]]
 

Aktualna wersja na dzień 21:31, 9 mar 2015

Lejkowiec dęty

Craterellus cornucopioides
(L.) Pers.
Lejkowiec dęty – owocniki.Fot. Dariusz Kubiak.
Lejkowiec dęty – owocniki.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby podstawkowe
Klasa pieczarniaki
Rząd pieprznikowce
Rodzina pieprznikowate
Rodzaj lejkowiec
Gatunek lejkowiec dęty
Synonimy
Cantharellus cornucopioides (L.) Fr.

Lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides (L.) Pers. – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieprznikowatych (Cantharellaceae).

Owocnik

Owocnik trąbkowato-lejkowaty, z podwiniętym brzegiem, pofałdowanym w dojrzałych okazach, o średnicy 3-8 cm. Część wewnętrzna jest początkowo brązowoczarna, później staje się czarnosiwa, w końcu czarna, z nieregularnymi, rzadkimi łuskami. Zewnętrzna strona szarobrązowa, najpierw gładka, potem pomarszczona. Pokrywa ją warstwa rodzajna (hymenium), dlatego w dojrzałych okazach zarodniki zabarwiają ją na biało (wysyp zarodników jest biały). Ta część owocnika (kapelusz) jest higrofaniczna. Trzon o wysokość 5-12 cm jest wewnątrz pusty, od dołu ku górze lejkowato rozszerza się, płynnie przechodząc w kapelusz. Miąższ jest cienki, z początku szaroczarny, potem całkiem czarny. Jest dość elastyczny i sprężysty. Po ususzeniu staje się łamliwy, ale po namoczeniu znów odzyskuje elastyczność. Smak owocnika jest nieznaczny, zapach przyjemny.

Rozmieszczenie i ekologia

Rośnie zwykle kępami w lasach liściastych i mieszanych, najczęściej jest spotykany pod bukami i dębami na obszarach podgórskich. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada.

Na Warmii i Mazurach lejkowiec dęty został odnotowany m.in. w rezerwatach przyrody: Las Warmiński oraz Pierwos.

Wartość użytkowa

Lejkowiec dęty jest grzybem mykoryzowym. Jest gatunkiem jadalnym, jednak ze względu na mało apetyczny wygląd owocników oraz ich czernienie podczas gotowania najczęściej bywa suszony, mielony na proszek i używany jako przyprawa do zup i sosów. Ma niewielkie własności smakowe i ze względu na coraz rzadsze występowanie nie powinien być zbierany.

Gatunek ten trudno pomylić z innymi grzybami ze względu na charakterystyczny wygląd owocników i brak podobnych do niego gatunków.

Bibliografia

pl.wikipedia.org, Lejkowiec dęty [22.04.2014]