Lejkowiec dęty: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = lejkowiec.jpg | |grafika = lejkowiec.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Lejkowiec dęty – owocniki | + | |podpis grafiki = Lejkowiec dęty – owocniki.<br>Fot. Dariusz Kubiak. |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Owocnik == | == Owocnik == | ||
| − | Owocnik trąbkowato-lejkowaty, z podwiniętym brzegiem, pofałdowanym w dojrzałych okazach, średnicy 3-8 cm. Część wewnętrzna jest początkowo brązowoczarna, później staje się czarnosiwa, w końcu czarna, z nieregularnymi, rzadkimi łuskami. Zewnętrzna strona szarobrązowa, najpierw gładka, potem pomarszczona. Pokrywa ją warstwa rodzajna (hymenium), dlatego w dojrzałych okazach zarodniki zabarwiają ją na biało (wysyp zarodników jest biały). Ta część owocnika (kapelusz) jest higrofaniczna. Trzon o wysokość 5-12 cm jest wewnątrz pusty, od dołu ku górze lejkowato rozszerza się, płynnie przechodząc w kapelusz. Miąższ jest cienki, z początku szaroczarny, potem całkiem czarny. Jest dość elastyczny i sprężysty. Po ususzeniu staje się łamliwy, ale po namoczeniu znów odzyskuje elastyczność. Smak owocnika jest nieznaczny, zapach przyjemny. | + | Owocnik trąbkowato-lejkowaty, z podwiniętym brzegiem, pofałdowanym w dojrzałych okazach, o średnicy 3-8 cm. Część wewnętrzna jest początkowo brązowoczarna, później staje się czarnosiwa, w końcu czarna, z nieregularnymi, rzadkimi łuskami. Zewnętrzna strona szarobrązowa, najpierw gładka, potem pomarszczona. Pokrywa ją warstwa rodzajna (hymenium), dlatego w dojrzałych okazach zarodniki zabarwiają ją na biało (wysyp zarodników jest biały). Ta część owocnika (kapelusz) jest higrofaniczna. Trzon o wysokość 5-12 cm jest wewnątrz pusty, od dołu ku górze lejkowato rozszerza się, płynnie przechodząc w kapelusz. Miąższ jest cienki, z początku szaroczarny, potem całkiem czarny. Jest dość elastyczny i sprężysty. Po ususzeniu staje się łamliwy, ale po namoczeniu znów odzyskuje elastyczność. Smak owocnika jest nieznaczny, zapach przyjemny. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Rozmieszczenie i ekologia == | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
Rośnie zwykle kępami w lasach liściastych i mieszanych, najczęściej jest spotykany pod [[buk zwyczajny|bukami]] i [[dąb szypułkowy|dębami]] na obszarach podgórskich. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada. | Rośnie zwykle kępami w lasach liściastych i mieszanych, najczęściej jest spotykany pod [[buk zwyczajny|bukami]] i [[dąb szypułkowy|dębami]] na obszarach podgórskich. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada. | ||
| − | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] lejkowiec dęty został odnotowany m.in. w rezerwatach przyrody: [[Rezerwat Las Warmiński | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] lejkowiec dęty został odnotowany m.in. w rezerwatach przyrody: [[Rezerwat Las Warmiński|Las Warmiński]] oraz [[Rezerwat Pierwos|Pierwos]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Wartość użytkowa == | == Wartość użytkowa == | ||
| − | Lejkowiec dęty jest grzybem mykoryzowym. Jest gatunkiem jadalnym, jednak ze względu na mało apetyczny wygląd owocników oraz ich czernienie podczas gotowania najczęściej bywa suszony, mielony na proszek i używany jako przyprawa do zup i sosów. Ma | + | Lejkowiec dęty jest grzybem mykoryzowym. Jest gatunkiem jadalnym, jednak ze względu na mało apetyczny wygląd owocników oraz ich czernienie podczas gotowania najczęściej bywa suszony, mielony na proszek i używany jako przyprawa do zup i sosów. Ma niewielkie własności smakowe i ze względu na coraz rzadsze występowanie nie powinien być zbierany. |
| − | Gatunek ten trudno pomylić z | + | Gatunek ten trudno pomylić z innymi grzybami ze względu na charakterystyczny wygląd owocników i brak podobnych do niego gatunków. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 39: | Linia 40: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] | + | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Grzyby Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] |
Aktualna wersja na dzień 21:31, 9 mar 2015
| Lejkowiec dęty | |
| | |
| Craterellus cornucopioides | |
| (L.) Pers. | |
 Lejkowiec dęty – owocniki. Fot. Dariusz Kubiak. | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby podstawkowe |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | pieprznikowce |
| Rodzina | pieprznikowate |
| Rodzaj | lejkowiec |
| Gatunek | lejkowiec dęty |
| Synonimy | |
| Cantharellus cornucopioides (L.) Fr. | |
Lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides (L.) Pers. – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieprznikowatych (Cantharellaceae).
Owocnik
Owocnik trąbkowato-lejkowaty, z podwiniętym brzegiem, pofałdowanym w dojrzałych okazach, o średnicy 3-8 cm. Część wewnętrzna jest początkowo brązowoczarna, później staje się czarnosiwa, w końcu czarna, z nieregularnymi, rzadkimi łuskami. Zewnętrzna strona szarobrązowa, najpierw gładka, potem pomarszczona. Pokrywa ją warstwa rodzajna (hymenium), dlatego w dojrzałych okazach zarodniki zabarwiają ją na biało (wysyp zarodników jest biały). Ta część owocnika (kapelusz) jest higrofaniczna. Trzon o wysokość 5-12 cm jest wewnątrz pusty, od dołu ku górze lejkowato rozszerza się, płynnie przechodząc w kapelusz. Miąższ jest cienki, z początku szaroczarny, potem całkiem czarny. Jest dość elastyczny i sprężysty. Po ususzeniu staje się łamliwy, ale po namoczeniu znów odzyskuje elastyczność. Smak owocnika jest nieznaczny, zapach przyjemny.
Rozmieszczenie i ekologia
Rośnie zwykle kępami w lasach liściastych i mieszanych, najczęściej jest spotykany pod bukami i dębami na obszarach podgórskich. Owocniki pojawiają się od sierpnia do listopada.
Na Warmii i Mazurach lejkowiec dęty został odnotowany m.in. w rezerwatach przyrody: Las Warmiński oraz Pierwos.
Wartość użytkowa
Lejkowiec dęty jest grzybem mykoryzowym. Jest gatunkiem jadalnym, jednak ze względu na mało apetyczny wygląd owocników oraz ich czernienie podczas gotowania najczęściej bywa suszony, mielony na proszek i używany jako przyprawa do zup i sosów. Ma niewielkie własności smakowe i ze względu na coraz rzadsze występowanie nie powinien być zbierany.
Gatunek ten trudno pomylić z innymi grzybami ze względu na charakterystyczny wygląd owocników i brak podobnych do niego gatunków.
Bibliografia
pl.wikipedia.org, Lejkowiec dęty [22.04.2014]
