Listera sercowata: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria:Rezerwaty przyrody" na " ") |
|||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = Listera cordata 130506.jpg | |grafika = Listera cordata 130506.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Listera sercowata – pokrój [http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Listera_cordata_130506.jpg | + | |podpis grafiki = Listera sercowata – pokrój.<br>Fot. Bernd Haynold. Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Listera_cordata_130506.jpg Wikipedia] [10.07.2014] |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|Rząd = szparagowce | |Rząd = szparagowce | ||
|Rodzina = storczykowate | |Rodzina = storczykowate | ||
| − | |Rodzaj = listera | + | |Rodzaj = ''listera'' |
|Gatunek = listera sercowata | |Gatunek = listera sercowata | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Morfologia == | == Morfologia == | ||
| − | Łodyga wzniesiona o wysokości 5-25 cm, naga, dość delikatna, ulistniona tylko dwoma liśćmi. W nasadzie występują 1-2 łuski. Pod ziemią występuje cienkie kłącze z nielicznymi korzeniami. Liście | + | Łodyga wzniesiona o wysokości 5-25 cm, naga, dość delikatna, ulistniona tylko dwoma liśćmi. W nasadzie występują 1-2 łuski. Pod ziemią występuje cienkie kłącze z nielicznymi korzeniami. Liście jajowatotrójkątne o długości 1-3 cm, z sercowatą nasadą i zaostrzonym końcem. Wyrastają w połowie wysokości łodygi. Kwiaty zebrane w 6–12-kwiatowe luźne grono o długości 1,5–6 cm na szczycie łodygi. Kwiaty drobne, szeroko otwarte, na skręconych szypułkach, o zielonych (czasami czerwonawych) działkach długości 2–3 mm. Warżka bez ostrogi, zielona lub purpurowofiołkowa, dwudzielna, głęboko rozcięta, z ząbkiem między łatkami. 1 czerwonawy prętosłup z dwoma pyłkowinami. Kwitnie od maja do sierpnia. Owocem jest rozdęta torebka o długości 3-6 mm z bardzo drobnymi nasionami. |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Rozmieszczenie i ekologia == | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
Występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej. W Polsce rośnie głównie w Karpatach i Sudetach, na nielicznych stanowiskach występuje także na Dolnym Śląsku oraz w północnej części kraju, w pasie nadmorskim. | Występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej. W Polsce rośnie głównie w Karpatach i Sudetach, na nielicznych stanowiskach występuje także na Dolnym Śląsku oraz w północnej części kraju, w pasie nadmorskim. | ||
| Linia 32: | Linia 31: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Wartość użytkowa == | == Wartość użytkowa == | ||
| − | Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową | + | Roślina ta objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową i zaliczona do gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V na ''Czerwonej liście roślin i grzybów Polski''). |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| Linia 42: | Linia 41: | ||
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.<br/> | Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.<br/> | ||
| − | [[Kategoria: Przyroda | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: parki krajobrazowe]] |
Aktualna wersja na dzień 16:26, 21 mar 2015
| Listera sercowata | |
| | |
| Listera cordata | |
| R. Br. | |
![Listera sercowata – pokrój.Fot. Bernd Haynold. Źródło: Wikipedia [10.07.2014]](/index.php/Plik:Listera_cordata_130506.jpg) Listera sercowata – pokrój. Fot. Bernd Haynold. Źródło: Wikipedia [10.07.2014] | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | jednoliścienne |
| Rząd | szparagowce |
| Rodzina | storczykowate |
| Rodzaj | listera |
| Gatunek | listera sercowata |
| Synonimy | |
Listera sercowata (Listera cordata R. Br.) – gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae).
Morfologia
Łodyga wzniesiona o wysokości 5-25 cm, naga, dość delikatna, ulistniona tylko dwoma liśćmi. W nasadzie występują 1-2 łuski. Pod ziemią występuje cienkie kłącze z nielicznymi korzeniami. Liście jajowatotrójkątne o długości 1-3 cm, z sercowatą nasadą i zaostrzonym końcem. Wyrastają w połowie wysokości łodygi. Kwiaty zebrane w 6–12-kwiatowe luźne grono o długości 1,5–6 cm na szczycie łodygi. Kwiaty drobne, szeroko otwarte, na skręconych szypułkach, o zielonych (czasami czerwonawych) działkach długości 2–3 mm. Warżka bez ostrogi, zielona lub purpurowofiołkowa, dwudzielna, głęboko rozcięta, z ząbkiem między łatkami. 1 czerwonawy prętosłup z dwoma pyłkowinami. Kwitnie od maja do sierpnia. Owocem jest rozdęta torebka o długości 3-6 mm z bardzo drobnymi nasionami.
Rozmieszczenie i ekologia
Występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej. W Polsce rośnie głównie w Karpatach i Sudetach, na nielicznych stanowiskach występuje także na Dolnym Śląsku oraz w północnej części kraju, w pasie nadmorskim.
Rośnie w cienistych lasach, szczególnie iglastych. Nad morzem w borze bażynowym. W Tatrach występuje po piętro kosówki do 1600 m n.p.m., w Sudetach do 1300 m.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje m.in. w Mazurskim Parku Krajobrazowym oraz w rezerwacie Czarnówko.
Wartość użytkowa
Roślina ta objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową i zaliczona do gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski).
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Listera sercowata [22.04.2014]
Bibliografia
Dąbrowski Stanisław, Warmia i Mazury. Cud, tylko się rozejrzeć, Olsztyn 2012.
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.
