Pomocnik baldaszkowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Natura 2000" na "Kategoria:Natura 2000 Kategoria:Ochrona przyrody") |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = Chimaphila2.jpg | |grafika = Chimaphila2.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Pomocnik baldaszkowy [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chimaphila2.jpg] | + | |podpis grafiki = Pomocnik baldaszkowy.<br> Fot. Christian Fischer. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chimaphila2.jpg Commons Wikimedia] |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 18: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = }} | |Lista synonimów = }} | ||
| − | |||
'''Pomocnik baldaszkowy''' (''Chimaphila umbellata'' (L.) W.P.C. Barton) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (''Ericaceae''). | '''Pomocnik baldaszkowy''' (''Chimaphila umbellata'' (L.) W.P.C. Barton) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (''Ericaceae''). | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
=== Morfologia === | === Morfologia === | ||
| + | Pomocnik baldaszkowy to niewielka bylina (do 25 cm wysokości), z czołgającymi się, białymi korzeniami. Wzniesiona, nieco zdrewniała łodyga jest gruczołkowato owłosiona, ulistniona jedynie w dolnej części. Liście są zimotrwałe, drobne, skórzaste, lancetowate, z brzegu drobnopiłkowane, ciemnozielone, osadzone na krótkich ogonkach. | ||
| − | + | Kwiaty wyrastają pojedynczo na szczycie łodygi. Mają średnicę 4–6 cm, z pięcioma białymi lub różowawymi płatkami okwiatu o zarysie jajowatym, spodem owłosionymi. Roślina kwitnie w kwietniu i maju. Wytwarza dużo pyłku i jest zapylana przez owady. Pod wieczór kwiaty zamykają się i zwisają w dół. Owocem jest 5-komorowa torebka. | |
| − | |||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
| + | Gatunek ten występuje w północnej, wschodniej i środkowej Europie, w centralnej Azji, w Północnej Ameryce od Kanady po Meksyk. W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach, głównie na niżu. Najczęściej spotykany jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], na Wyżynie Lubelskiej i Małopolskiej, nad dolną Wisłą i Odrą. W górach jest bardzo rzadki. | ||
| − | + | Pomocnik baldaszkowy to gatunek ciepłolubny i światłolubny. Występuje przeważnie na słonecznych wzgórzach, w świetlistych zaroślach z leszczyną i na obrzeżach lasów. Preferuje gleby typu rędziny gipsowe lub węglanowe. Jego populacje liczą do kilkuset osobników. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych jest to gatunek charakterystyczny dla borów sosnowych. | |
| − | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje m.in. w obszarze [[Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka|Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka]]. | |
| − | |||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
| − | |||
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla gatunku jest zrywanie go oraz wykopywanie z naturalnych siedlisk i przesadzanie do ogródków, a także użytkowanie gospodarcze stanowisk na których występuje. | Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla gatunku jest zrywanie go oraz wykopywanie z naturalnych siedlisk i przesadzanie do ogródków, a także użytkowanie gospodarcze stanowisk na których występuje. | ||
| − | |||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| − | |||
Pomocnik baldaszkowy jest rośliną o właściwościach leczniczych. | Pomocnik baldaszkowy jest rośliną o właściwościach leczniczych. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pomocnik_baldaszkowy, | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pomocnik_baldaszkowy pl.wikipedia.org, pomocnik baldaszkowy] [09.06.2014] |
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_gatunk%C3%B3w_ro%C5%9Blin_obj%C4%99tych_%C5%9Bcis%C5%82%C4%85_ochron%C4%85 pl.wikipedia.org, Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce] [08.06.2014]<br/> | |
| − | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_gatunk%C3%B3w_ro%C5%9Blin_obj%C4%99tych_%C5%9Bcis%C5%82%C4%85_ochron%C4%85, Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce] | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Laskowska Wanda, ''Rośliny borów'', Warszawa 1963. | + | Laskowska Wanda, ''Rośliny borów'', Warszawa 1963.<br/> |
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]] |
Aktualna wersja na dzień 11:02, 18 mar 2015
| Pomocnik baldaszkowy | |
| | |
| Chimaphila umbellata | |
| (L.) W. P. C. Barton | |
 Pomocnik baldaszkowy. Fot. Christian Fischer. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | dwuliścienne |
| Rząd | wrzosowce |
| Rodzina | wrzosowate |
| Rodzaj | pomocnik |
| Gatunek | pomocnik baldaszkowy |
| Synonimy | |
Pomocnik baldaszkowy (Chimaphila umbellata (L.) W.P.C. Barton) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (Ericaceae).
Spis treści
Morfologia
Pomocnik baldaszkowy to niewielka bylina (do 25 cm wysokości), z czołgającymi się, białymi korzeniami. Wzniesiona, nieco zdrewniała łodyga jest gruczołkowato owłosiona, ulistniona jedynie w dolnej części. Liście są zimotrwałe, drobne, skórzaste, lancetowate, z brzegu drobnopiłkowane, ciemnozielone, osadzone na krótkich ogonkach.
Kwiaty wyrastają pojedynczo na szczycie łodygi. Mają średnicę 4–6 cm, z pięcioma białymi lub różowawymi płatkami okwiatu o zarysie jajowatym, spodem owłosionymi. Roślina kwitnie w kwietniu i maju. Wytwarza dużo pyłku i jest zapylana przez owady. Pod wieczór kwiaty zamykają się i zwisają w dół. Owocem jest 5-komorowa torebka.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje w północnej, wschodniej i środkowej Europie, w centralnej Azji, w Północnej Ameryce od Kanady po Meksyk. W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach, głównie na niżu. Najczęściej spotykany jest na Pojezierzu Mazurskim, na Wyżynie Lubelskiej i Małopolskiej, nad dolną Wisłą i Odrą. W górach jest bardzo rzadki.
Pomocnik baldaszkowy to gatunek ciepłolubny i światłolubny. Występuje przeważnie na słonecznych wzgórzach, w świetlistych zaroślach z leszczyną i na obrzeżach lasów. Preferuje gleby typu rędziny gipsowe lub węglanowe. Jego populacje liczą do kilkuset osobników. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych jest to gatunek charakterystyczny dla borów sosnowych.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje m.in. w obszarze Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka.
Wartość użytkowa
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla gatunku jest zrywanie go oraz wykopywanie z naturalnych siedlisk i przesadzanie do ogródków, a także użytkowanie gospodarcze stanowisk na których występuje.
Ciekawostki
Pomocnik baldaszkowy jest rośliną o właściwościach leczniczych.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, pomocnik baldaszkowy [09.06.2014]
pl.wikipedia.org, Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce [08.06.2014]
Bibliografia
Laskowska Wanda, Rośliny borów, Warszawa 1963.
