Dobrocin: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | + | |nazwa = Dobrocin | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Dobrocina |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = dobrocin.JPG |
| − | |opis zdjęcia = Pałac w Dobrocinie | + | |opis zdjęcia = Pałac w Dobrocinie. <br>Fot. Mirosław Garniec |
| − | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = ostródzki | |powiat = ostródzki | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Dobrocin''' (niem. ''Alt Bestendorf'', ''Gross Bestendorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Małdyty (gmina wiejska)|gminie Małdyty]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
| − | W latach 1945-46 miejscowość nosiła nazwę [[Świętogóry]]. | + | W latach 1945-46 miejscowość nosiła nazwę [[Świętogóry]]. W 2010 roku wieś liczyła 684 mieszkańców<ref>łącznie Dobrocin i Kozia Wólka</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Beata Obuchowicz ]]<ref> [http://www.bip.maldyty.pl/ Strona Urzędu Gminy Małdyty] [29.08.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | == Położenie == | ||
| + | Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko–Ostródzkie]]), na trasie linii kolejowej [[Elbląg]] – [[Morąg]] – [[Olsztyn]] i przy drodze wojewódzkiej nr 519. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | |
| − | Miejscowość | + | == Dzieje miejscowości == |
| + | Wieś została założona w 1265 roku. Dobrocin powstał w pobliżu dawnego szlaku handlowego prowadzącego z Mazowsza do Elbląga. Miejscowość lokowano na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Od XV wieku dobra należały do rodziny [[Rodzina Wilamowskich| von Wilmsdorf]] (znani też jako Wilamowscy ). Geneza nazwiska właścicieli Dobrocina sięga roku 1467, kiedy to komtur pasłęcki [[Henryk Reuss]] nadał za wierność [[Zakon Krzyżacki|zakonowi]] w czasie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] [[Prusowie| pruskiemu]] [[Janik von Perband |Janikowi von Perband]] (Przebędowskiemu) wieś [[Wilamowo (gmina Małdyty) |Wilamowo]]. Jej nazwa przyjęta została jako nazwisko rodowe – Wilmsdorf. Członkowie rodu wybudowali w 1530 roku pierwszy dwór. Kolejnymi właścicielami byli przedstawiciele rodu [[Rodzina Truchsess-Waldburg|Truchsess-Waldburg]]. Od 1792 roku przez następne dwa stulecia majątek należał do rodziny [[Rodzina von Domhardt|von Domhardt]]. W obawie przez rozdrobnieniem dóbr Domhardtowie przekształcili je w [[Powiernictwo rodowe |powiernictwo rodowe]]. W 1782 roku wieś składała się z 28 domów. W 1858 roku Dobrocin liczył 275 mieszkańców. Przed 1945 rokiem ostatnim właścicielem pałacu był [[Otto von Goltz–Domhardt]]. Zachowany do dzisiaj [[lkwim:Pałac w Dobrocinie|pałac]] został wybudowany w latach 40. XIX wieku. | ||
| + | |||
| + | W 1700 roku została założona szkoła, którą rozbudowano w roku 1929. Do szkoły uczęszczały również dzieci ze wsi [[Kozia Wólka]] [[Naświty]], [[Nowe Kiełkuty]], [[Stare Kiełkuty]]. | ||
| + | |||
| + | W 1939 roku roku Dobrocin liczył 509 mieszkańców. 396 mieszkańców pracowało w rolnictwie i leśnictwie, 40 osób było zatrudnionych w przemyśle lub rzemiośle, kolejnych 20 trudniło się handlem. | ||
| + | Od 1946 roku do lat 70. XX wieku mieściła się w pałacu szkoła. W 2001 roku pałac został wykupiony przez osobę prywatną. | ||
| + | Od 1946 w pałacu mieściło się technikum rolnicze, a obecnie [[Zespół Szkół Agro–Ekonomicznych]]. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Religia == |
| − | + | We wsi znajduje się [[Kościół pw. Matki Bożej Królowej Pokoju w Dobrocinie |kościół filialny]], należący do [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wilamowie |parafii rzymskokatolickiej w Wilamowie]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | * | + | *neorenesansowy pałac z wyposażeniem i park |
| − | * | + | *pałacowy [[Pałacowy zespół budynków gospodarczo–inwentarskich w Dobrocinie|zespół budynków gospodarczo-inwentarskich]] dawnego majątku; położony w oddaleniu, w południowej części wsi |
| − | * | + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Dobrocinie|cmentarz ewangelicki]] |
| − | * | + | *dawna [[Kostnica w Dobrocinie|kostnica]] w stylu klasycystycznym, zbudowana w XVIII wieku, murowana na rzucie kwadratu, z dachem czterospadowym krytym dachówką (obecnie dom mieszkalny) |
| + | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| + | *[[Jan Hedrych]] (1904–1958) – nauczyciel w miejscowej [[Państwowe Liceum Rolniczo-Hodowlane w Dobrocinie |szkole rolniczej]] (od 1951 r.), działacz harcerski, kierownik [[Katolicka Szkoła Polska w Chaberkowie |Katolickiej Szkoły Polskiej w Chaberkowie]] | ||
| + | *[[Tadeusz Chmielewski]] (1915–1997) – nauczyciel w miejscowej szkole rolniczej (1946-1959) | ||
| + | |||
| + | == Przyroda == | ||
| + | W pobliżu wsi znajduje się [[Rezerwat Przyrody Niedźwiedzie Wielkie]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/> | |
| − | + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | ''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/> | |
| − | + | Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [30.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.wikipedia.org/ Wikipedia] [15.07.2014]<br/> | |
| + | [http://www.bip.maldyty.pl/ Strona Urzędu Gminy Małdyty] [29.08.2013] | ||
| + | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 67: | Linia 80: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Małdyty (gmina wiejska)]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] |
| − | + | [[Kategoria: 1201-1300]] | |
| − | |||
| − | [[Kategoria: | ||
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 07:45, 9 kwi 2015
| Dobrocin | |
| | |
 Pałac w Dobrocinie.
Fot. Mirosław Garniec | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Małdyty |
| Liczba ludności (2010) | 684 (łącznie Dobrocin i Kozia Wólka) |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-330 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Dobrocin | |
| Położenie na mapie Polski  Dobrocin | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Dobrocin (niem. Alt Bestendorf, Gross Bestendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
W latach 1945-46 miejscowość nosiła nazwę Świętogóry. W 2010 roku wieś liczyła 684 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Beata Obuchowicz [2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko–Ostródzkie), na trasie linii kolejowej Elbląg – Morąg – Olsztyn i przy drodze wojewódzkiej nr 519.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1265 roku. Dobrocin powstał w pobliżu dawnego szlaku handlowego prowadzącego z Mazowsza do Elbląga. Miejscowość lokowano na prawie chełmińskim. Od XV wieku dobra należały do rodziny von Wilmsdorf (znani też jako Wilamowscy ). Geneza nazwiska właścicieli Dobrocina sięga roku 1467, kiedy to komtur pasłęcki Henryk Reuss nadał za wierność zakonowi w czasie wojny polsko–krzyżackiej pruskiemu Janikowi von Perband (Przebędowskiemu) wieś Wilamowo. Jej nazwa przyjęta została jako nazwisko rodowe – Wilmsdorf. Członkowie rodu wybudowali w 1530 roku pierwszy dwór. Kolejnymi właścicielami byli przedstawiciele rodu Truchsess-Waldburg. Od 1792 roku przez następne dwa stulecia majątek należał do rodziny von Domhardt. W obawie przez rozdrobnieniem dóbr Domhardtowie przekształcili je w powiernictwo rodowe. W 1782 roku wieś składała się z 28 domów. W 1858 roku Dobrocin liczył 275 mieszkańców. Przed 1945 rokiem ostatnim właścicielem pałacu był Otto von Goltz–Domhardt. Zachowany do dzisiaj pałac został wybudowany w latach 40. XIX wieku.
W 1700 roku została założona szkoła, którą rozbudowano w roku 1929. Do szkoły uczęszczały również dzieci ze wsi Kozia Wólka Naświty, Nowe Kiełkuty, Stare Kiełkuty.
W 1939 roku roku Dobrocin liczył 509 mieszkańców. 396 mieszkańców pracowało w rolnictwie i leśnictwie, 40 osób było zatrudnionych w przemyśle lub rzemiośle, kolejnych 20 trudniło się handlem.
Od 1946 roku do lat 70. XX wieku mieściła się w pałacu szkoła. W 2001 roku pałac został wykupiony przez osobę prywatną.
Od 1946 w pałacu mieściło się technikum rolnicze, a obecnie Zespół Szkół Agro–Ekonomicznych. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Religia
We wsi znajduje się kościół filialny, należący do parafii rzymskokatolickiej w Wilamowie.
Zabytki
- neorenesansowy pałac z wyposażeniem i park
- pałacowy zespół budynków gospodarczo-inwentarskich dawnego majątku; położony w oddaleniu, w południowej części wsi
- dawny cmentarz ewangelicki
- dawna kostnica w stylu klasycystycznym, zbudowana w XVIII wieku, murowana na rzucie kwadratu, z dachem czterospadowym krytym dachówką (obecnie dom mieszkalny)
Ludzie związani z miejscowością
- Jan Hedrych (1904–1958) – nauczyciel w miejscowej szkole rolniczej (od 1951 r.), działacz harcerski, kierownik Katolickiej Szkoły Polskiej w Chaberkowie
- Tadeusz Chmielewski (1915–1997) – nauczyciel w miejscowej szkole rolniczej (1946-1959)
Przyroda
W pobliżu wsi znajduje się Rezerwat Przyrody Niedźwiedzie Wielkie.
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [30.08.2013]
Wikipedia [15.07.2014]
Strona Urzędu Gminy Małdyty [29.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Dobrocin i Kozia Wólka
- ↑ Strona Urzędu Gminy Małdyty [29.08.2013]
