Jezioro Tyrkło

Jezioro Tyrkło
Część północna. Fot. Jhh. Źródło: pl.wikipedia.org
Powierzchnia	236.00ha
Wymiary	5215.0m / 550.0m
Średnia głębokość	9.7m
Maksymalna głębokość	29.2m
Długość brzegu	14160.0m
Objętość	22892.0 tys. m3
Wysokość n.p.m.	116.6 m.n.p.m.
Rodzaj	rynnowe
53°49′36,8″N 21°51′49,1″E

Jezioro Tyrkło (niem. Tirklo-See, Türkle-See) – nieduże jezioro rynnowe, połączone z jeziorem Śniardwy Zatoką Okartowską, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz. Do jeziora wpływa się pod starym mostem kolejowym. Jego brzegi z jednej strony są wysokie, natomiast samo jezioro jest pięknym szlakiem żeglugowym.

Położenie

Przy południowym krańcu położona jest wieś Okartowo; na wschodzie rzeka Orzysza łączy Tyrkło Kanałem Orzyskim z jeziorem Orzysz. W północnym krańcu Tyrkła znajduje się źródło. Brzeg, na którym występuje to źródło, przez miejscowych nazywane jest "Wydrą".

Piasek, który naniosła Orzysza, utworzył podwodny cypelek, stok tego wypłycenia jest bardzo dobrym łowiskiem ryb drapieżnych. Na północ od ujścia Orzyszy znajduje się podwodny zarośnięty półwysep sięgający prawie do połowy jeziora. Poza tym przez całą szerokość jeziora przebiega garb o głębokości 7–8 m.

Przyroda

Można tu spotkać wiele gatunków ptaków, m.in. orła bielika, myszołowa, rybołowa, kaczki, perkozy, mewy, łabędzie.

Tyrkło nie należy do najłatwiejszych łowisk. Jego typowo rynnowy charakter objawiający się stromymi spadkami dna zaraz za pasem roślinności powoduje wędrówkę ryb bardziej przy brzegu. Linia brzegowa rozwinięta - brzegi przeważnie zalesione, w części północnej bardzo wysokie, miejscami strome. Brzegi wschodnie płaskie, miejscami podmokłe.

Jezioro słabo zarośnięte. Skład gatunkowy ryb zbliżony do występującego w Śniardwach, a więc najpopularniejsze gatunki ryb, które zamieszkują zbiornik to: leszcz, miętus, okoń, sandacz, sieja, sum, szczupak, węgorz.

Turystyka

Jezioro Tyrkło to doskonałe miejsce na spokojny wypoczynek. Na północnym brzegi zbiornika znajduje się duża polana, która w okresie letnim wykorzystywana jest jako pole namiotowe. Nad jeziorem obowiązuje strefa ciszy, dlatego też teren akwenu to ciche i spokojne miejsce gdzie można spędzić miło czas na łonie natury. Nad jeziorem znajduje się także plaża z niewielkim pomostem.

W Okartowie znajduje się ponadto stacja WOPR, a także zabytkowy kościół. W sąsiedztwie pola biwakowego znajduje się niewielki cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, na którym spoczywa 3 poległych żołnierzy niemieckich i 29 rosyjskich. Występują również ślady licznych umocnień z okresu II wojny światowej ciągnące się aż do jeziora Buwełno.

Woda w jeziorze jest silnie mulista, dno (z wyjątkiem południowej części) miękkie i bagniste, z wieloma podwodnymi przeszkodami.

Historia

W okresie wczesnośredniowiecznym biegła tędy granica między Galindią a Jaćwieżą. Nad brzegami tego jeziora zachowały się ślady pruskich grodzisk i strażnic z tego okresu. Najlepiej zachowała się strażnica Galindów Tyrkło, na zachodnim brzegu jeziora, w odległości około 2,5 km na północ od wsi Okartowo.

Ślady innego grodziska występują na przeciwległym brzegu jeziora, a trzecie znajdowało się w Okartowie. W czasach zakonu krzyżackiego powstał w tym miejscu niewielki zamek.

Bibliografia

Moje Mazury [10.07.2014]
pl.wikipedia.org [10.07.2014]
mazury.com [10.07.2014]
polskaniezwykla.pl [10.07.2014]