Czerwony Dwór: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Turystyka) |
|||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
*szlak wodny po jeziorach: Szwałk Wielki, Piłwąg, [[Jezioro Łaźno|Łaźno]], [[Jezioro Litygajny|Litygajny]]; z tego ostatniego wypływa rzeka [[Rzeka Ełk|Ełk]], którą można dopłynąć do jezior [[Jezioro Leśmiady|Leśmiady]], [[Jezioro Ełckie|Ełckiego]] i dalej aż do [[Rzeka Biebrza|Biebrzy]] i [[Rzeka Narew|Narwi]] | *szlak wodny po jeziorach: Szwałk Wielki, Piłwąg, [[Jezioro Łaźno|Łaźno]], [[Jezioro Litygajny|Litygajny]]; z tego ostatniego wypływa rzeka [[Rzeka Ełk|Ełk]], którą można dopłynąć do jezior [[Jezioro Leśmiady|Leśmiady]], [[Jezioro Ełckie|Ełckiego]] i dalej aż do [[Rzeka Biebrza|Biebrzy]] i [[Rzeka Narew|Narwi]] | ||
*szlak rowerowy "czerwony": [[Kowale Oleckie]] - [[Sokółki (gm. Kowale Oleckie)|Sokółki]] - [[Cichy]] - jezioro Szwałk Mały - jeziora Łaźno i Litygajny - Czerwony Dwór - jezioro Piłwąg - [[Jabłonowo]] - [[Stacze]] - [[Guzy]] - Kowale Oleckie | *szlak rowerowy "czerwony": [[Kowale Oleckie]] - [[Sokółki (gm. Kowale Oleckie)|Sokółki]] - [[Cichy]] - jezioro Szwałk Mały - jeziora Łaźno i Litygajny - Czerwony Dwór - jezioro Piłwąg - [[Jabłonowo]] - [[Stacze]] - [[Guzy]] - Kowale Oleckie | ||
| − | *w pobliżu miejscowości | + | *w pobliżu miejscowości znajdują się rezerwaty przyrody: [[Rezerwat Lipowy Jar|"Lipowy Jar"]] oraz [[Rezerwat Mazury|"Mazury"]] |
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
Wersja z 06:51, 26 cze 2014
| Czerwony Dwór | |
| | |
![Puszcza Borecka w okolicy Czerwonego Dworu Portal Informacyjny Olecko [15.06.2014]](/index.php/Plik:Puszcza_Borecka_w_okolicy_Czerwonego_Dworu.jpg) Puszcza Borecka w okolicy Czerwonego Dworu Portal Informacyjny Olecko [15.06.2014]
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olecki |
| Gmina | Kowale Oleckie |
| Liczba ludności (2010) | 252 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Czerwony Dwór | |
| Położenie na mapie Polski  Czerwony Dwór | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Czerwony Dwór (niem. Rothebude) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 252. mieszkańców[1] . W skład sołectwa wchodzą wsie: Czerwony Dwór, Borki, Dunajek–Osada Leśna, Główka, Koniszki, Leśny Zakątek, Rogojny i Wierzbianki. Obecnie funkcję sołtysa pełni Andrzej Stemplewski[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, we wschodniej części Puszczy Boreckiej, nad strumieniem Czarna Struga, na północnym brzegu jeziora Szwałk Wielki i na północny wschód od jeziora Piłwąg, 25 km na północny zachód od Olecka i 20 km na zachód od Kowali Oleckich. Rozciągający się na północ od jezior Szwałk Wielki i Piłwąg las zwany jest Czerwonym Borem.
Dzieje miejscowości
Data założenia wsi nie jest znana. Odkryto tu natomiast ślady osadnictwa pochodzące zarówno z epoki kamienia, brązu, jak i z wczesnego średniowiecza oraz z czasów jaćwieskich. W XVI lub XVII wieku działała tu huta szkła. To prawdopodobnie wokół niej wykształciła się późniejsza wieś.
W drugiej połowie lat 50. XX wieku - po utworzeniu Państwowego Gospodarstwa Rybackiego - w Czerwonym Dworze znalazła się siedziba jednej z trzech w powiecie brygad jeziorowych. Brygada obejmowała swym zasięgiem 39 mniejszych i większych jezior (łącznie z brygadą Doliwy). Czerwony Dwór jest siedzibą nadleśnictwa. Okoliczne lasy obfitują w zwierzynę łowną. Jak rezolutnie podkreślali autorzy opracowania z lat 70. XX wieku: Wielokrotnie urządzano tu udane polowania dewizowe. We wsi znajduje się kaplica pw. św. Huberta, należąca do parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Cichym.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 r. - 55 osób
- 1933 r. - 124 osoby
- 1939 r. - 155 osób
- 1988 r. - 264 osoby
Ludzie związani z miejscowością
- Maciej Kupczyński - mieszkaniec Czerwonego Dworu, fotograf, zwycięzca II Regionalnego Konkursu Fotograficznego w kategoriach "Bogactwo natury" i "Człowiek i przyroda".
Turystyka
- szlak wodny po jeziorach: Szwałk Wielki, Piłwąg, Łaźno, Litygajny; z tego ostatniego wypływa rzeka Ełk, którą można dopłynąć do jezior Leśmiady, Ełckiego i dalej aż do Biebrzy i Narwi
- szlak rowerowy "czerwony": Kowale Oleckie - Sokółki - Cichy - jezioro Szwałk Mały - jeziora Łaźno i Litygajny - Czerwony Dwór - jezioro Piłwąg - Jabłonowo - Stacze - Guzy - Kowale Oleckie
- w pobliżu miejscowości znajdują się rezerwaty przyrody: "Lipowy Jar" oraz "Mazury"
Zabytki
- zespół dworski z przełomu XIX i XX wieku: dwór, budynek gospodarczy (murowane) (własność państwowa)
- cmentarz ewangelicki z aleją dojazdową z początku XX wieku
- spichlerz
- obelisk ku czci Henryka Mereckiego
Bibliografia
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Gminna Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie: Czerowny Dwór, Borki, Dunajek–Osada Leśna, Główka, Koniszki, Leśny Zakątek, Rogojny i Wierzbianki
- ↑ Strona gminy Kowale [05.12.2013]
