Wierzbowo (gmina Iłowo-Osada): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Arom przeniósł stronę Wierzbowo (gm. Iłowo-Osada) na Wierzbowo (gmina Iłowo-Osada), bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem) |
|||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Wierzbowo ''' (niem. ''Wiersbau'', ''Wiersbau bei Soldau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[ | + | ''' Wierzbowo ''' (niem. ''Wiersbau'', ''Wiersbau bei Soldau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Iłowo-Osada (gmina wiejska)|gminie Iłowo-Osada]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo ciechanowskie|województwa ciechanowskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 281 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Elżbieta Stenkel]]<ref>http://ugilowo-osada.bip.org.pl/?tree=35 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 281 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Elżbieta Stenkel]]<ref>http://ugilowo-osada.bip.org.pl/?tree=35 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>. | ||
Linia 43: | Linia 43: | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. W 1351 roku komtur ostródzki [[Gunter von Hohenstein]] nadał Marcinowi z Wierzbowa (prawdopodobnie na ziemi chełmińskiej) 27 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] między [[Bursz|Burszem]] a [[Narzym|Narzymiem]], zaś Marcin w zamian zobowiązał się do jednej służby zbrojnej. Niedługo później, w 1371 roku, Staśko z Wierzbowa otrzymał od komtura ostródzkiego [[Zygfryd Walpot von Passenheim|Zygfryda Walpota von Passenheima]] trzy łany położone między Wierzbowem, Narzymiem i [[Kisiny|Kisinami]]. W rezultacie obszar majątku wzrósł do 30 łanów. | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. W 1351 roku komtur ostródzki [[Gunter von Hohenstein]] nadał Marcinowi z Wierzbowa (prawdopodobnie na ziemi chełmińskiej) 27 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] między [[Bursz|Burszem]] a [[Narzym|Narzymiem]], zaś Marcin w zamian zobowiązał się do jednej służby zbrojnej. Niedługo później, w 1371 roku, Staśko z Wierzbowa otrzymał od komtura ostródzkiego [[Zygfryd Walpot von Passenheim|Zygfryda Walpota von Passenheima]] trzy łany położone między Wierzbowem, Narzymiem i [[Kisiny|Kisinami]]. W rezultacie obszar majątku wzrósł do 30 łanów. | ||
− | Jeden z jego późniejszych właścicieli, Mikołaj, należał do [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]]. W 1454 roku zaatakował on Działdowo i wyparł stamtąd Krzyżaków, ale już w następnym roku przeszedł na ich stronę i zwrócił miasto. Kilka lat później Mikołaj ponownie zmienił stronę, za co jego dobra zostały skonfiskowane przez Zakon. W 1460 roku wielki mistrz [[Ludwik von Erlichshausen]] nadał je Janowi i Kacprowi Schoeneich oraz Krzysztofowi, Zygmuntowi i Kacprowi Lesławiczom - prawdopodobnie jako nagrodę za zasługi wojenne. Od XVII wieku wśród właścicieli dóbr w Wierzbowie było wielu przedstawicieli polskiej szlachty: Burscy, Kraszewscy, Radzymińscy, Krzykowscy, Żabokliccy, Rybińscy, Szymańscy. Wierzbowo należało do [[ | + | Jeden z jego późniejszych właścicieli, Mikołaj, należał do [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]]. W 1454 roku zaatakował on Działdowo i wyparł stamtąd Krzyżaków, ale już w następnym roku przeszedł na ich stronę i zwrócił miasto. Kilka lat później Mikołaj ponownie zmienił stronę, za co jego dobra zostały skonfiskowane przez Zakon. W 1460 roku wielki mistrz [[Ludwik von Erlichshausen]] nadał je Janowi i Kacprowi Schoeneich oraz Krzysztofowi, Zygmuntowi i Kacprowi Lesławiczom - prawdopodobnie jako nagrodę za zasługi wojenne. Od XVII wieku wśród właścicieli dóbr w Wierzbowie było wielu przedstawicieli polskiej szlachty: Burscy, Kraszewscy, Radzymińscy, Krzykowscy, Żabokliccy, Rybińscy, Szymańscy. Wierzbowo należało do [[Parafia ewangelicka w Narzymie|parafii ewangelickiej w Narzymie]]. |
Szkołę we wsi założono w połowie XVIII wieku (przed 1763 rokiem). W połowie XIX wieku Wierzbowo liczyło 116 mieszkańców. | Szkołę we wsi założono w połowie XVIII wieku (przed 1763 rokiem). W połowie XIX wieku Wierzbowo liczyło 116 mieszkańców. | ||
Linia 51: | Linia 51: | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
− | *[[lkwim: Adolf Edward Szymański|Adolf Edward Szymański]] - działacz mazurski, społecznik; w okresie międzywojennym mieszkał w Wierzbowie | + | *[[lkwim: Adolf Edward Szymański|Adolf Edward Szymański]] - działacz mazurski, społecznik; w okresie międzywojennym mieszkał w Wierzbowie. |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | *[[Dwór w Wierzbowie|Zespół dworsko-folwarczny]]: dwór z okresu międzywojennego, pozostałości parku dworskiego, brama z kamiennym ogrodzeniem z początku XX wieku | + | *[[Dwór w Wierzbowie (gmina Iłowo-Osada) |Zespół dworsko-folwarczny]]: dwór z okresu międzywojennego, pozostałości parku dworskiego, brama z kamiennym ogrodzeniem z początku XX wieku. |
− | *Budynek szkoły z początku XX wieku, murowany | + | *Budynek szkoły z początku XX wieku, murowany. |
<br/> | <br/> | ||
Linia 75: | Linia 75: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat działdowski]] | |
− | + | [[Kategoria: Iłowo-Osada (gmina wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
− | [[Kategoria: |
Wersja z 14:33, 28 sie 2014
Wierzbowo | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | działdowski |
Gmina | Iłowo-Osada |
Liczba ludności (2010) | 281 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wierzbowo (niem. Wiersbau, Wiersbau bei Soldau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Iłowo-Osada. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 281 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Elżbieta Stenkel[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 10 km na południowy wschód od Działdowa i 6 km na zachód od Iłowo-Osady.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. W 1351 roku komtur ostródzki Gunter von Hohenstein nadał Marcinowi z Wierzbowa (prawdopodobnie na ziemi chełmińskiej) 27 łanów na prawie chełmińskim między Burszem a Narzymiem, zaś Marcin w zamian zobowiązał się do jednej służby zbrojnej. Niedługo później, w 1371 roku, Staśko z Wierzbowa otrzymał od komtura ostródzkiego Zygfryda Walpota von Passenheima trzy łany położone między Wierzbowem, Narzymiem i Kisinami. W rezultacie obszar majątku wzrósł do 30 łanów.
Jeden z jego późniejszych właścicieli, Mikołaj, należał do Związku Pruskiego. W 1454 roku zaatakował on Działdowo i wyparł stamtąd Krzyżaków, ale już w następnym roku przeszedł na ich stronę i zwrócił miasto. Kilka lat później Mikołaj ponownie zmienił stronę, za co jego dobra zostały skonfiskowane przez Zakon. W 1460 roku wielki mistrz Ludwik von Erlichshausen nadał je Janowi i Kacprowi Schoeneich oraz Krzysztofowi, Zygmuntowi i Kacprowi Lesławiczom - prawdopodobnie jako nagrodę za zasługi wojenne. Od XVII wieku wśród właścicieli dóbr w Wierzbowie było wielu przedstawicieli polskiej szlachty: Burscy, Kraszewscy, Radzymińscy, Krzykowscy, Żabokliccy, Rybińscy, Szymańscy. Wierzbowo należało do parafii ewangelickiej w Narzymie. Szkołę we wsi założono w połowie XVIII wieku (przed 1763 rokiem). W połowie XIX wieku Wierzbowo liczyło 116 mieszkańców.
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką.
Ludzie związani z miejscowością
- Adolf Edward Szymański - działacz mazurski, społecznik; w okresie międzywojennym mieszkał w Wierzbowie.
Zabytki
- Zespół dworsko-folwarczny: dwór z okresu międzywojennego, pozostałości parku dworskiego, brama z kamiennym ogrodzeniem z początku XX wieku.
- Budynek szkoły z początku XX wieku, murowany.
Bibliografia
- Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: |Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy [data dostępu: 12.11.2013]]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ http://ugilowo-osada.bip.org.pl/?tree=35 [data dostępu: 5.12.2013]