Brzeziny

Brzeziny
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	elbląski
Gmina	Pasłęk
Liczba ludności (2010)	41
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Brzeziny
Położenie na mapie Polski Brzeziny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Brzeziny (niem. Emilienhorst) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Wieś w 2010 roku liczyła 41 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą Brzeziny i Nowiny. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marzena Choma.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, na wschód od Kanału Elbląskiego, 5 km na południe od Pasłęka, przy drodze wojewódzkiej nr 526.

Dzieje miejscowości

Brzeziny to dawny majątek ziemski prawdopodobnie powstały jako kolonia Nowej Wsi w pierwszej połowie XIX stulecia w wyniku ówczesnych reform agrarnych. W 1875 roku wieś była zamieszkana przez 96 mieszkańców niemieckiego pochodzenia. W 1925 roku w książce adresowej znalazły się następujące nazwiska:Johann Brosowski, Böhncke, Hermann Demke, Dunkel, Gottfried Fischer, Emil Freitag, Friedrich Hopp, Gustav Knoblauch, Kuhn, Richard Lehwald, Nagel, Podlech, Hermann Pätzel i Gustav Preuschaft. Przed 1945 rokiem majątek stanowił własność Willy Bindinga.

W 1932 roku dobra obejmowały obszar 185 ha (143 ha ziemi ornej, 40 ha pastwisk). Prowadzono hodowlę koni (32 sztuki), bydła (115 sztuk) i świń (150 sztuk). Właściciel mieszkał w obszernym dworku otoczonym przez duży sad. Budynek znajdował się przy drodze do Nowej Wsi. Zabudowania folwarczne składały się ze stajni, świniarni, obory, silosów, obszernej stodoły. Istniała również kuźnia, remiza dla zaprzęgów, stelmachownia.

Po wybuchu II wojny światowej wszyscy młodzi mężczyźni z Brzezin zostali powołani do Wehrmachtu. W ich miejsce przybyli do wsi polscy robotnicy przymusowi, a później również jeńcy francuscy i rosyjscy. Po wojnie pierwsi osadnicy nazwali wieś Jastrzębcem.

W 1953 roku zawiązała się w Brzezinach spółdzielnia produkcyjna, która przetrwała zaledwie trzy lata. Pierwszym powojennym sołtysem był Kazimierz Pękala. W połowie lat 60. część zabudowań gospodarczych zostało zniszczonych w czasie nawałnicy. Miejscowy dworek popadł w ruinę i ostatecznie został rozebrany.

Obecnie do sołectwa należą: Brzeziny, Nowiny oraz kolonia znajdująca się przy drodze do Krasina.

Zabytki

• dawny cmentarz

Cmentarz jest zlokalizowany na północ od wsi. Do dzisiejszych czasów zachowało się kilka grobów.

Bibliografia

Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297–1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Słodownik Lech, Brzeziny, "Głos Pasłęka" [05.03.2014]