Młynarska Wola: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Młynarska Wola ''' (niem. ''Herrndorf'') – | + | ''' Młynarska Wola ''' (niem. ''Herrndorf'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[Młynary (gmina miejsko-wiejska)|gminie Młynary]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Henryk Hasiura]]<ref>[http://www.mlynary.pl/index.php?pod_menu=50 m;ynary.pl] [05.05.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], 2 km na wschód od [[Młynary|Młynar]], przy drodze wojewódzkiej nr 509, w pobliżu granicy z [[powiat braniewski|powiatem braniewskim]]. | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], 2 km na wschód od [[Młynary|Młynar]], przy drodze wojewódzkiej nr 509, w pobliżu granicy z [[powiat braniewski|powiatem braniewskim]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Lokacja wsi nastąpiła prawdopodobnie przed 1329 rokiem na obszarze dawnej staropruskiej osady. W XIV wieku w miejscowości działała już karczma oraz młyn wodny. W tym okresie Młynarska Wola podlegała komturstwu w [[ | + | Lokacja wsi nastąpiła prawdopodobnie przed 1329 rokiem na obszarze dawnej staropruskiej osady. W XIV wieku w miejscowości działała już karczma oraz młyn wodny. W tym okresie Młynarska Wola podlegała komturstwu w [[Elbląg|Elblągu]]. W 1344 roku wielki mistrz [[Ludolf König]] przekazał 5 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] w dziedziczne posiadanie Heinrichowi Runnan. Wspomniane ziemie znajdowały się na pograniczu z ówczesną Młynarską Wolą. W 1527 roku wieś została przekazana na [[prawo lenne|prawie lennym]] rodzinie [[zu Dohna]] ze [[Słobity|Słobit]]. Około 1750 roku obszar wsi obejmował 104 łany. |
[[File: Młynarska Wola na kartce pocztowej sprzed 1945 roku.jpg|thumb|left|300px|Młynarska Wola na kartce pocztowej sprzed 1945 roku]] | [[File: Młynarska Wola na kartce pocztowej sprzed 1945 roku.jpg|thumb|left|300px|Młynarska Wola na kartce pocztowej sprzed 1945 roku]] | ||
| − | Pierwszy kościół w Młynarskiej Woli został wzniesiony około 1330 roku. Uległ zniszczeniu w okresie | + | Pierwszy kościół w Młynarskiej Woli został wzniesiony około 1330 roku. Uległ zniszczeniu w okresie wojen polsko-krzyżackich. Nowa świątynia została wybudowana w 1593 roku. Wyposażenie wnętrza wykonano w stylu barokowym w XVIII wieku. Kościół został objęty patronatem rodziny zu Dohna ze Słobit. Świątynia przetrwała nietknięta II wojnę światową. Na pewien czas Armia Czerwona przekształciła kościół w spichlerz. Następnie kościół został przejęty przez wspólnotę prawosławną. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 1879 roku Młynarska Wola liczyła 474, a 1925 roku 525 mieszkańców (479 ewangelików, 24 katolików). W 1910 roku wybudowano miejscową dwuklasową szkołę. Dziewięć lat wcześniej powstał budynek gospody. W 1934 roku uruchomiona została miejscowa agentura pocztowa. Przed wybychem II wojny światowej do największych gospodarzy zaliczali się: Richard Nehm, Artur Schmidt, Marie Hoffmann,Gustav Hillenberg, Marie Hoffmann, Otto Baumgarth, August Woop, Friedrich Daus, Hermann Kandt, Fritz Kandt, Rudolf Klein, Hermann Adloff, Schrock Rudolf oraz Gustaw Tollkühn. W miejscowości działało Towarzystwo Sportowe, funkcjonowała straż pożarna. W 1922 roku Młynarska Wola została zelektryfikowana. Ostatnim przedwojennym wójtem wsi był Fritz Schulz. | |
| + | 25 stycznia 1945 roku do wsi wkroczyli pierwsi żołnierze Armii Czerwonej. Pierwsi polscy osadnicy, którzy przybyli do Młynarskiej Woli pochodzili w Wileńszczyzny. Po 1945 roku uruchomiona została czteroklasowa szkoła, w której pierwszym nauczycielem został Zbigniew Rożek. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *ruiny kościoła |
| − | * | + | *dawny cmentarz przykościelny wraz z bramą wejściową |
| − | * | + | *budynek dawnej szkoły – wzniesiony w 1910 roku w stylu barokowym, obecnie zaadoptowany na mieszkania prywatne |
| − | * | + | *dawna gospoda, wybudowana w 1901 roku – obecnie własność prywatna |
| − | * | + | *budynek dawnej kuźni – obecnie własność prywatna |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, ''Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych'', Elbląg 2012.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [14.06.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.glospasleka.pl/index.php?id=news&idd=16442 Lech Słodownik, Młynarska Wola, glospasleka.pl] [14.06.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=3069 marienburg.pl] [14.06.2014]<br/> | ||
| + | [http://mojemazury.pl/131754,Mlynarska-Wola-Herrndorf-resztki-cmentarza-i-ruiny-kosciola.html#axzz35p4ECbS0| mojemazury.pl] [14.06.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: Młynary (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: | ||
Wersja z 14:26, 30 gru 2014
| Młynarska Wola | |
| | |
 Ruiny gotyckiego kościoła w Młynarskiej Woli
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Młynary |
| Liczba ludności (2010) | 212 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Młynarska Wola | |
| Położenie na mapie Polski  Młynarska Wola | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Młynarska Wola (niem. Herrndorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Młynary. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Henryk Hasiura[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 2 km na wschód od Młynar, przy drodze wojewódzkiej nr 509, w pobliżu granicy z powiatem braniewskim.
Dzieje miejscowości
Lokacja wsi nastąpiła prawdopodobnie przed 1329 rokiem na obszarze dawnej staropruskiej osady. W XIV wieku w miejscowości działała już karczma oraz młyn wodny. W tym okresie Młynarska Wola podlegała komturstwu w Elblągu. W 1344 roku wielki mistrz Ludolf König przekazał 5 łanów na prawie chełmińskim w dziedziczne posiadanie Heinrichowi Runnan. Wspomniane ziemie znajdowały się na pograniczu z ówczesną Młynarską Wolą. W 1527 roku wieś została przekazana na prawie lennym rodzinie zu Dohna ze Słobit. Około 1750 roku obszar wsi obejmował 104 łany.
Pierwszy kościół w Młynarskiej Woli został wzniesiony około 1330 roku. Uległ zniszczeniu w okresie wojen polsko-krzyżackich. Nowa świątynia została wybudowana w 1593 roku. Wyposażenie wnętrza wykonano w stylu barokowym w XVIII wieku. Kościół został objęty patronatem rodziny zu Dohna ze Słobit. Świątynia przetrwała nietknięta II wojnę światową. Na pewien czas Armia Czerwona przekształciła kościół w spichlerz. Następnie kościół został przejęty przez wspólnotę prawosławną.
W 1879 roku Młynarska Wola liczyła 474, a 1925 roku 525 mieszkańców (479 ewangelików, 24 katolików). W 1910 roku wybudowano miejscową dwuklasową szkołę. Dziewięć lat wcześniej powstał budynek gospody. W 1934 roku uruchomiona została miejscowa agentura pocztowa. Przed wybychem II wojny światowej do największych gospodarzy zaliczali się: Richard Nehm, Artur Schmidt, Marie Hoffmann,Gustav Hillenberg, Marie Hoffmann, Otto Baumgarth, August Woop, Friedrich Daus, Hermann Kandt, Fritz Kandt, Rudolf Klein, Hermann Adloff, Schrock Rudolf oraz Gustaw Tollkühn. W miejscowości działało Towarzystwo Sportowe, funkcjonowała straż pożarna. W 1922 roku Młynarska Wola została zelektryfikowana. Ostatnim przedwojennym wójtem wsi był Fritz Schulz.
25 stycznia 1945 roku do wsi wkroczyli pierwsi żołnierze Armii Czerwonej. Pierwsi polscy osadnicy, którzy przybyli do Młynarskiej Woli pochodzili w Wileńszczyzny. Po 1945 roku uruchomiona została czteroklasowa szkoła, w której pierwszym nauczycielem został Zbigniew Rożek.
Zabytki
- ruiny kościoła
- dawny cmentarz przykościelny wraz z bramą wejściową
- budynek dawnej szkoły – wzniesiony w 1910 roku w stylu barokowym, obecnie zaadoptowany na mieszkania prywatne
- dawna gospoda, wybudowana w 1901 roku – obecnie własność prywatna
- budynek dawnej kuźni – obecnie własność prywatna
Przypisy
- ↑ m;ynary.pl [05.05.2014]
Bibliografia
Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
Bank Danych Lokalnych GUS [14.06.2014]
Lech Słodownik, Młynarska Wola, glospasleka.pl [14.06.2014]
marienburg.pl [14.06.2014]
mojemazury.pl [14.06.2014]
