Sołdany: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Turystyka) |
|||
Linia 33: | Linia 33: | ||
Miejscowość w 2010 roku liczyła 200 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Barbara Niedziejko]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/gizycko_gmina_wiejska/115/Wykaz_solectw/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 200 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Barbara Niedziejko]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/gizycko_gmina_wiejska/115/Wykaz_solectw/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | {{Galeria|Nazwa=Sołdany|wielkość=290|pozycja=right | ||
+ | |File:Dwór w Nowych Sołdanach.jpg|Dwór w Nowych Sołdanach.<br>Fot. Mieczysław Kalski. | ||
+ | }} | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 7,5 km na północny wschód od [[Giżycko|Giżycka]], na wschód od drogi krajowej nr 63 w kierunku [[Węgorzewo|Węgorzewa]], w pobliżu granicy z [[powiat węgorzewski|powiatem węgorzewskim]]. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 7,5 km na północny wschód od [[Giżycko|Giżycka]], na wschód od drogi krajowej nr 63 w kierunku [[Węgorzewo|Węgorzewa]], w pobliżu granicy z [[powiat węgorzewski|powiatem węgorzewskim]]. | ||
Linia 38: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Dokładna data założenia miejscowości nie jest znana. Po raz pierwszy Sołdany pojawiają się w źródłach z 1540 roku już jako w pełni zasiedlona i bez [[wolnizna|wolnizny]] wieś czynszowa. W 1541 roku sołtysem wsi był Wawrzyniec Sołdan. Cztery lata później starosta węgoborski [[Jan Pusch]] sprzedał 4-łanowe sołectwo niejakiemu Cherubinowi z [[Lipińskie (gmina Miłki)|Lipińskich]]. Sołdany liczyły wówczas prawdopodobnie 40 łanów. W 1569 roku tutejszy sołtys otrzymał pięć łanów sołectwa, a wieś powiększyła się do 50 łanów. W XVIII wieku obejmowała obszar 52 łanów. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Dokładna data założenia miejscowości nie jest znana. Po raz pierwszy Sołdany pojawiają się w źródłach z 1540 roku już jako w pełni zasiedlona i bez [[wolnizna|wolnizny]] wieś czynszowa. W 1541 roku sołtysem wsi był Wawrzyniec Sołdan. Cztery lata później starosta węgoborski [[Jan Pusch]] sprzedał 4-łanowe sołectwo niejakiemu Cherubinowi z [[Lipińskie (gmina Miłki)|Lipińskich]]. Sołdany liczyły wówczas prawdopodobnie 40 łanów. W 1569 roku tutejszy sołtys otrzymał pięć łanów sołectwa, a wieś powiększyła się do 50 łanów. W XVIII wieku obejmowała obszar 52 łanów. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. | ||
− | |||
Szkołę we wsi założono w 1796 roku, choć mieszkańcy domagali się jej już w 1766 roku. Po II wojnie światowej została ona uruchomiona ponownie, zatrudniono na stałe jednego nauczyciela. W 1974 roku przekształcono ją w filię szkoły w [[Wilkasy|Wilkasach]]. | Szkołę we wsi założono w 1796 roku, choć mieszkańcy domagali się jej już w 1766 roku. Po II wojnie światowej została ona uruchomiona ponownie, zatrudniono na stałe jednego nauczyciela. W 1974 roku przekształcono ją w filię szkoły w [[Wilkasy|Wilkasach]]. |
Wersja z 10:20, 22 sty 2015
Sołdany | |
| |
Sołdany na pocztówce z 1912 roku.
Źródło: www.rygielpisz.eu | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | giżycki |
Gmina | Giżycko |
Liczba ludności (2010) | 200 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Sołdany (niem. Soldahnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1945–1954 wieś wchodziła w skład powiatu węgorzewskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 200 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Niedziejko[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 7,5 km na północny wschód od Giżycka, na wschód od drogi krajowej nr 63 w kierunku Węgorzewa, w pobliżu granicy z powiatem węgorzewskim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. Dokładna data założenia miejscowości nie jest znana. Po raz pierwszy Sołdany pojawiają się w źródłach z 1540 roku już jako w pełni zasiedlona i bez wolnizny wieś czynszowa. W 1541 roku sołtysem wsi był Wawrzyniec Sołdan. Cztery lata później starosta węgoborski Jan Pusch sprzedał 4-łanowe sołectwo niejakiemu Cherubinowi z Lipińskich. Sołdany liczyły wówczas prawdopodobnie 40 łanów. W 1569 roku tutejszy sołtys otrzymał pięć łanów sołectwa, a wieś powiększyła się do 50 łanów. W XVIII wieku obejmowała obszar 52 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Kruklankach.
Szkołę we wsi założono w 1796 roku, choć mieszkańcy domagali się jej już w 1766 roku. Po II wojnie światowej została ona uruchomiona ponownie, zatrudniono na stałe jednego nauczyciela. W 1974 roku przekształcono ją w filię szkoły w Wilkasach.
W 1970 roku w Sołdanach było 56 budynków mieszkalnych; wieś była zelektryfikowana. Znajdowały się tu: świetlica, klub, punkt biblioteczny; działało kółko rolnicze, a także Państwowe Gospodarstwo Rolne Zielony Gaj. W 1953 roku uruchomiono w Sołdanach kopalnię kredy wapniowej, a przy niej wytwórnię wapna nawozowego; poza tym produkowano tu kredę pastewną i nawozy ogrodnicze. W latach 1954–1972 Sołdany należały do gromady Giżycko.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 236 osób
- 1925 – 370 osób
- 1933 – 437 osób
- 1939 – 430 osób
- 1970 – 447 osób
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 140 km – przebieg trasy: Giżycko – Sulimy – Pieczonki – Sołdany – Kruklanki – Wydminy – Lipińskie – Miłki – Paprotki – Górkło – Szymonka – Ławki Skorupki – Rybical – Ryn – Knis – Salpik – Nakomiady – Owczarnia – Pożarki Kronowo – Bogacko – Giżycko
Zabytki
- dwór w Nowych Sołdanach z XIX wieku
- zespół folwarczny
- dawny cmentarz ewangelicki; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej, w której pochowanych jest 25 żołnierzy armii niemieckiej i trzech armii rosyjskiej; obiekt bardzo zniszczony
Przypisy
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Nowe Sołdany w gminie Giżycko
Sołdany – dawna wieś w powiecie piskim
Sołdany Wielkie w gminie Janowiec Kościelny
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgobroskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [05.03.2014]