Borowe: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia:) |
|||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|dopełniacz wsi = Borowa | |dopełniacz wsi = Borowa | ||
|zdjęcie = Borowe.jpg | |zdjęcie = Borowe.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Wjazd do wsi Borowe, źródło: www.zagan.rowerki.cba.pl, 12.09.2013. | + | |opis zdjęcia = Wjazd do wsi Borowe, źródło: http://www.zagan.rowerki.cba.pl, 12.09.2013. |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
| − | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = mrągowski | |powiat = mrągowski | ||
|gmina = Sorkwity | |gmina = Sorkwity | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Borowe'''</big> (niem. Borrowen, Borowen , od 1938 r. Prausekn) – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Sorkwity| gminie Sorkwity]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie | + | <big>'''Borowe'''</big> (niem. Borrowen, Borowen, od 1938 r. Prausekn) – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Sorkwity| gminie Sorkwity]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. |
| Linia 36: | Linia 36: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś znajduje się nad [[Jezioro Dłużec |Jeziorem Dłużec]]. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: | + | Wieś znajduje się nad [[Jezioro Dłużec |Jeziorem Dłużec]]. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie| Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Sorkwity |gminy Sorkwity]] gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują się zasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna). Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora: [[Stromek]], [[Warpuńskie]],[[Zyndackie]], [[Gielądzkie]], [[Lampasz]]. Wzdłuż jeziora [[Gielądzkie| Gielądzkiego]] i [[Lampackie |Lampackiego]] występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od [[Jezioro Gielądzkie |Jeziora Gielądzkiego]], koło [[Surmówka |Surmówki]] ma wysokość 208 m n.p.m. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Wieś lokowano ok. 1548 r. | + | Wieś lokowano ok. 1548 r. [[Starosta sześcieński – Jerzy von Rechenberg]] sprzedał Bartoszowi (dawny [[starosta Wydryn]]) 40 [[włóka |włók]] nad [[Jezioro Borowskie| Jeziorem Borowskim]] (Dłużec) oraz 20 [[włóka |włók]] w [[Zakątek Maradzki| Zakątku Maradzkim]]. Wieś otrzymała 8 lat wolnizny. Nazwa miejscowości pochodzi od boru, na skraju którego powstała. W 1563 r. książę Albrecht nadał plebanowi sorkwickiemu Maciejowi Waniowskiemu, 4 włóki w [[Borowski Las |Borowskim Lesie]]. Ok. 1760 r. funkcjonowała tutaj szkoła, w której nauczano po polsku. W 1818 r. uczęszczało do niej 21 uczniów a w 1935 r. 66 . Część dzieci chodziła do szkoły w Grabowie. Obie placówki wpisały się w rozwój [[szkolnictwo]] szkolnictwa na terenie obecnej [[gmina Sorkwity |gminy Sorkwity]]. W 1785 r. było tu 25 dymów, w 1815 r. – 35, 1838 r. – 24 . Liczba ludności w 1815 r. wynosiła 161 mieszkańców, w 1838 r. – 244. Zabudowa wsi w XX w. przyjęła kształt [[mazurska ulicówka |mazurskiej ulicówki]] o długości jednego kilometra ciągnącej się wzdłuż [[Jezioro Dłużec|Jeziora Dłużec]]. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 11:56, 8 lis 2013
| Borowe | |
| | |
 Wjazd do wsi Borowe, źródło: http://www.zagan.rowerki.cba.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Sorkwity |
| Sołectwo | Borowe |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 11 - 731 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Borowe | |
| Położenie na mapie Polski  Borowe | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Borowe (niem. Borrowen, Borowen, od 1938 r. Prausekn) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Dłużec. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują się zasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna). Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora: Stromek, Warpuńskie,Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od Jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowano ok. 1548 r. Starosta sześcieński – Jerzy von Rechenberg sprzedał Bartoszowi (dawny starosta Wydryn) 40 włók nad Jeziorem Borowskim (Dłużec) oraz 20 włók w Zakątku Maradzkim. Wieś otrzymała 8 lat wolnizny. Nazwa miejscowości pochodzi od boru, na skraju którego powstała. W 1563 r. książę Albrecht nadał plebanowi sorkwickiemu Maciejowi Waniowskiemu, 4 włóki w Borowskim Lesie. Ok. 1760 r. funkcjonowała tutaj szkoła, w której nauczano po polsku. W 1818 r. uczęszczało do niej 21 uczniów a w 1935 r. 66 . Część dzieci chodziła do szkoły w Grabowie. Obie placówki wpisały się w rozwój szkolnictwo szkolnictwa na terenie obecnej gminy Sorkwity. W 1785 r. było tu 25 dymów, w 1815 r. – 35, 1838 r. – 24 . Liczba ludności w 1815 r. wynosiła 161 mieszkańców, w 1838 r. – 244. Zabudowa wsi w XX w. przyjęła kształt mazurskiej ulicówki o długości jednego kilometra ciągnącej się wzdłuż Jeziora Dłużec.
Gospodarka
We wsi działa agroturystyka, która wpisuje się rozwój turystyki w obszarze Warmii i Mazur. Obecnie (2013 r.) sołtysem we wsi jest Jarosław Bałdyga.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisał się książę Albrecht Hohenzollern. Ze wsią związana jest postać Fryderyka Ziemka, który przeciwstawił się akcji germanizacyjnej i rozpowszechniał język polski.
Bibliografia:
Kujawski Wojciech,Krutynia. Szlak wodny, Olsztyn 2006, 448 ss.
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.
