Katolicka Szkoła Polska w Jarotach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|Nazwa_instytucji = ''' Katolicka Szkoła Polska w Jarotach''' | |Nazwa_instytucji = ''' Katolicka Szkoła Polska w Jarotach''' | ||
|Grafika = jaroty.jpg | |Grafika = jaroty.jpg | ||
| − | |Opis_grafiki = na ul. Jarockiej 47 był budynek Barczewskich, w którym mieściła się szkoła polska w Jarotach, źródło: [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html | + | |Opis_grafiki = na ul. Jarockiej 47 był budynek Barczewskich, w którym mieściła się szkoła polska w Jarotach, źródło: [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html polskaniezwykla.pl] [23.03.2014] |
| − | |Data_założenia = 12. | + | |Data_założenia = 12 sierpnia 1930 r. |
|Poziom_szkoły = podstawowy | |Poziom_szkoły = podstawowy | ||
|Podtyp_szkoły = | |Podtyp_szkoły = | ||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
|Adres = Jaroty | |Adres = Jaroty | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Katolicka Szkoła Polska w | + | ''' Katolicka Szkoła Polska w Jarotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Lucjan Latosiński]].<br/><br/> |
== Historia == | == Historia == | ||
| − | Szkoła polska w [[Jaroty |Jarotach]] została otwarta 12 | + | Szkoła polska w [[Jaroty |Jarotach]] została otwarta 12 września 1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ją do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do [[Szkoła Polska w Stanclewie| Szkoły Polskiej w Stanclewie]]. Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został [[Konrad Sikora]]. Działał on w Towarzystwie Nauczycieli Polskich, publikował artykuły na łamach ''Poradnika Nauczycielskiego'' i ''Gazety Olsztyńskiej''. Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Sikora odpierał ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim z nich nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież, dokonując zniszczeń całego lokalu. Niedługo potem nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31 sierpnia 1939 r. |
<br/> | <br/> | ||
== Cele i zadania == | == Cele i zadania == | ||
| − | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego | + | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r. |
<br/> | <br/> | ||
== Kadra pedagogiczna == | == Kadra pedagogiczna == | ||
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli: | Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli: | ||
| − | * | + | * Lucjan Latosiński |
| − | * | + | * Konrad Sikora |
== Osiągnięcia == | == Osiągnięcia == | ||
| − | Drużyna chłopców z | + | Drużyna chłopców z Jarot zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22 września 1935 r. w [[Pluski |Pluskach]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Uczniowie/Absolwenci == | == Uczniowie/Absolwenci == | ||
| − | Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w | + | Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930-1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco: |
| − | * 1930 | + | * 1930 – 10 osoby |
| − | * 1931 | + | * 1931 – 11 osób |
| − | * 1932 | + | * 1932 – 9 osób |
| − | * 1933 | + | * 1933 – 10 osób |
| − | * 1934 | + | * 1934 – 7 osoby |
| − | * 1935 | + | * 1935 – 12 osób |
| − | * 1936 | + | * 1936 – 10 osób |
| − | * 1937 | + | * 1937 – 12 osób |
* 1938 - 10 osób | * 1938 - 10 osób | ||
* 1939 - 13 osób | * 1939 - 13 osób | ||
| − | Absolwentami Szkoły Polskiej w | + | Absolwentami Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę są: Andrzej Maczuga, Alojzy Malewski, Jan Grzywaczewski. |
<br/> | <br/> | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
| − | 12 | + | 12 kwietnia 1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał nauczyciel Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu. |
<br/> | <br/> | ||
== Tablica pamiątkowa == | == Tablica pamiątkowa == | ||
| − | 09 | + | 09 czerwca 1957 r. [[Edward Turowski |Edward Turowski]] dokonał w Jarotach odsłonięcia pamiątkowej tablicy z napisem: |
| − | W tym domu w latach 1930-1939 | + | "W tym domu w latach 1930-1939 |
Mieściła się szkoła polska | Mieściła się szkoła polska | ||
| Linia 53: | Linia 53: | ||
Lucjan Latosiński | Lucjan Latosiński | ||
| − | Konrad Sikora. | + | Konrad Sikora". |
| − | Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w [[Olsztyn |Olsztynie]]. Informuje | + | Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w [[Olsztyn |Olsztynie]]. Informuje, że w tym miejscu w budynku Barczewskich istniała szkoła polska w Jarotach. |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 64: | Linia 64: | ||
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010. | Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010. | ||
| − | Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939)'', [w:] ''Dziecko w historii - wątek korczakowski'', | + | Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939)'', [w:] ''Dziecko w historii - wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013. |
| − | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html | + | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html polskaniezwykla.pl] [23.03.2014] |
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Szkoły polskie w Prusach Wschodnich]] [[Kategoria: Nauczyciele polscy]] [[Kategoria: Prusy Wschodnie]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Olsztyn]] | [[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Szkoły polskie w Prusach Wschodnich]] [[Kategoria: Nauczyciele polscy]] [[Kategoria: Prusy Wschodnie]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Olsztyn]] | ||
Wersja z 11:05, 24 kwi 2014
| Katolicka Szkoła Polska w Jarotach | |
| | |
![na ul. Jarockiej 47 był budynek Barczewskich, w którym mieściła się szkoła polska w Jarotach, źródło: polskaniezwykla.pl [23.03.2014]](/index.php/Plik:Jaroty.jpg) na ul. Jarockiej 47 był budynek Barczewskich, w którym mieściła się szkoła polska w Jarotach, źródło: polskaniezwykla.pl [23.03.2014]
| |
| Data założenia: | 12 sierpnia 1930 r. |
| Poziom szkoły: | podstawowy |
| Adres: | Jaroty |
Katolicka Szkoła Polska w Jarotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński.
Spis treści
Historia
Szkoła polska w Jarotach została otwarta 12 września 1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ją do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do Szkoły Polskiej w Stanclewie. Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został Konrad Sikora. Działał on w Towarzystwie Nauczycieli Polskich, publikował artykuły na łamach Poradnika Nauczycielskiego i Gazety Olsztyńskiej. Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Sikora odpierał ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim z nich nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież, dokonując zniszczeń całego lokalu. Niedługo potem nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31 sierpnia 1939 r.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
Kadra pedagogiczna
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
- Lucjan Latosiński
- Konrad Sikora
Osiągnięcia
Drużyna chłopców z Jarot zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22 września 1935 r. w Pluskach.
Uczniowie/Absolwenci
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930-1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
- 1930 – 10 osoby
- 1931 – 11 osób
- 1932 – 9 osób
- 1933 – 10 osób
- 1934 – 7 osoby
- 1935 – 12 osób
- 1936 – 10 osób
- 1937 – 12 osób
- 1938 - 10 osób
- 1939 - 13 osób
Absolwentami Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę są: Andrzej Maczuga, Alojzy Malewski, Jan Grzywaczewski.
Ciekawostki
12 kwietnia 1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał nauczyciel Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu.
Tablica pamiątkowa
09 czerwca 1957 r. Edward Turowski dokonał w Jarotach odsłonięcia pamiątkowej tablicy z napisem:
"W tym domu w latach 1930-1939
Mieściła się szkoła polska
Pomimo terroru i prześladowań
Uczyli w niej ugruntowując polskość
Lucjan Latosiński
Konrad Sikora".
Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w Olsztynie. Informuje, że w tym miejscu w budynku Barczewskich istniała szkoła polska w Jarotach.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
polskaniezwykla.pl [23.03.2014]
