Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|Nazwa_instytucji = '''Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach''' | |Nazwa_instytucji = '''Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach''' | ||
|Grafika = skajboty szkoła.jpg | |Grafika = skajboty szkoła.jpg | ||
| − | |Opis_grafiki = Budynek dawnej szkoły polskiej w Skajbotach, źródło: [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=28&Itemid=191 | + | |Opis_grafiki = Budynek dawnej szkoły polskiej w Skajbotach, źródło: [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=28&Itemid=191 domwarminski.pl] [22.03.2014] |
| − | |Data_założenia = 11. | + | |Data_założenia = 11 sierpnia 1930 r. |
|Poziom_szkoły = podstawowy | |Poziom_szkoły = podstawowy | ||
|Podtyp_szkoły = | |Podtyp_szkoły = | ||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
|Adres = Skajboty | |Adres = Skajboty | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Katolicka Szkoła Polska w | + | ''' Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Józef Hoffmann]].<br/><br/> |
== Historia == | == Historia == | ||
| − | Szkoła Polska w [[Skajboty |Skajbotach]] powstała 11 | + | Szkoła Polska w [[Skajboty |Skajbotach]] powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u kowala Krakora. Pierwszym kierownikiem szkoły został doświadczony nauczyciel Jan Hoffmann. Poświęcał on sporo uwagi każdemu dziecku w szkole, stąd też został posądzony przez polskiego konsula z [[Olsztyn|Olsztyna]] Józefa Gieburowskiego o zaniedbywanie działalności pozaszkolnej. W tej sytuacji Hoffmann złożył rezygnację z pracy w szkolnictwie polskim w Niemczech. W kwietniu 1933 r. zastąpił go nauczyciel [[Jan Hinc]]. Nowy kierownik angażował się w życie mniejszości polskiej, odpierał ataki na szkołę polską. We wrześniu 1937 r. władze niemieckie nakazały mu opuszczenie Prus Wschodnich. Kolejnym kierownikiem szkoły został [[Kazimierz Pacer]]. Po dwóch miesiącach pracy w szkole powołano go na cztery miesiące do wojska. Zastępstwo sprawował nauczyciel [[Wojciech Gromadecki]]. Po powrocie Pacer rozwinął zajęcia świetlicowe, przygotowywał przedstawienia teatralne, prowadził zespoły muzyczne i taneczne. |
| + | |||
| + | Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r. Wtedy to żołnierze Wehrmachtu zajęli szkołę i urządzili w niej kancelarię. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Cele i zadania == | == Cele i zadania == | ||
| − | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego | + | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r. |
<br/> | <br/> | ||
== Kadra pedagogiczna == | == Kadra pedagogiczna == | ||
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli: | Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli: | ||
| − | * | + | * Józef Hoffmann |
| − | * | + | * Jan Hinc |
| − | * | + | * Kazimierz Pacer |
| − | * | + | * Wojciech Gromadecki – zastępstwo |
== Osiągnięcia == | == Osiągnięcia == | ||
| − | W szkole w | + | W szkole w Skajbotach dwukrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji, która miała miejsce 1 września 1934 r., lekcję pokazową z przedmiotu ortografia oraz referat wygłosił Jan Hinc. Na drugiej konferencji (15 czerwca 1938 r.) lekcję pokazową z krajoznawstwa na temat "Plan naszej wsi" przeprowadził Kazimierz Pacer. |
<br/> | <br/> | ||
| − | == Uczniowie | + | == Uczniowie i absolwenci == |
| − | Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w | + | Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Skajbotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930-1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco: |
| − | * 1930 | + | * 1930 – 2 osoby |
| − | * 1931 | + | * 1931 – 7 osób |
| − | * 1932 | + | * 1932 – 13 osób |
| − | * 1933 | + | * 1933 – 8 osób |
| − | * 1934 | + | * 1934 – 14 osób |
| − | * 1935 | + | * 1935 – 14 osób |
| − | * 1936 | + | * 1936 – 12 osób |
| − | * 1937 | + | * 1937 – 13 osób |
| − | * 1938 | + | * 1938 – 16 osób |
| − | * 1939 | + | * 1939 – 12 osób |
| − | Absolwentką Szkoły Polskiej w | + | Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. [[Jadwiga Gnatowska]] - słuchaczka Uniwersytetu Ludowego w Dalkach oraz Państwowego Seminarium dla Ochroniarek w Warszawie, przedszkolanka polskiej ochronki w [[Chaberkowo|Chaberkowie]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
| − | Wielką manifestacją polskości w | + | Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub nauczyciela Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r. brali udział działacze Związku Polaków w Niemczech z Olsztyna. |
<br/> | <br/> | ||
== Tablica pamiątkowa == | == Tablica pamiątkowa == | ||
| − | W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w | + | W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono pamiątkową tablicę z napisem: |
| − | + | ||
| − | W tym budynku | + | "W tym budynku |
w latach 1930-1939 | w latach 1930-1939 | ||
| Linia 55: | Linia 57: | ||
polskości Ziemi | polskości Ziemi | ||
| − | Warmińskiej. | + | Warmińskiej". |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 64: | Linia 66: | ||
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010. | Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010. | ||
| − | + | [http://nasza-warmia.wm.pl/Oplakany-stan-bylej-polskiej-szkoly,80991 nasza-warmia.wm.pl] [22.03.2014] | |
| − | [ | + | Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939)'', [w:] ''Dziecko w historii - wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013. |
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Szkoły polskie w Prusach Wschodnich]] [[Kategoria: Nauczyciele polscy]] [[Kategoria: Prusy Wschodnie]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Gmina Barczewo]] | [[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Szkoły polskie w Prusach Wschodnich]] [[Kategoria: Nauczyciele polscy]] [[Kategoria: Prusy Wschodnie]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Gmina Barczewo]] | ||
Wersja z 12:37, 24 kwi 2014
| Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach | |
| | |
![Budynek dawnej szkoły polskiej w Skajbotach, źródło: domwarminski.pl [22.03.2014]](/index.php/Plik:Skajboty_szko%C5%82a.jpg) Budynek dawnej szkoły polskiej w Skajbotach, źródło: domwarminski.pl [22.03.2014]
| |
| Data założenia: | 11 sierpnia 1930 r. |
| Poziom szkoły: | podstawowy |
| Adres: | Skajboty |
Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Józef Hoffmann.
Spis treści
Historia
Szkoła Polska w Skajbotach powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u kowala Krakora. Pierwszym kierownikiem szkoły został doświadczony nauczyciel Jan Hoffmann. Poświęcał on sporo uwagi każdemu dziecku w szkole, stąd też został posądzony przez polskiego konsula z Olsztyna Józefa Gieburowskiego o zaniedbywanie działalności pozaszkolnej. W tej sytuacji Hoffmann złożył rezygnację z pracy w szkolnictwie polskim w Niemczech. W kwietniu 1933 r. zastąpił go nauczyciel Jan Hinc. Nowy kierownik angażował się w życie mniejszości polskiej, odpierał ataki na szkołę polską. We wrześniu 1937 r. władze niemieckie nakazały mu opuszczenie Prus Wschodnich. Kolejnym kierownikiem szkoły został Kazimierz Pacer. Po dwóch miesiącach pracy w szkole powołano go na cztery miesiące do wojska. Zastępstwo sprawował nauczyciel Wojciech Gromadecki. Po powrocie Pacer rozwinął zajęcia świetlicowe, przygotowywał przedstawienia teatralne, prowadził zespoły muzyczne i taneczne.
Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r. Wtedy to żołnierze Wehrmachtu zajęli szkołę i urządzili w niej kancelarię.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
Kadra pedagogiczna
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
- Józef Hoffmann
- Jan Hinc
- Kazimierz Pacer
- Wojciech Gromadecki – zastępstwo
Osiągnięcia
W szkole w Skajbotach dwukrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji, która miała miejsce 1 września 1934 r., lekcję pokazową z przedmiotu ortografia oraz referat wygłosił Jan Hinc. Na drugiej konferencji (15 czerwca 1938 r.) lekcję pokazową z krajoznawstwa na temat "Plan naszej wsi" przeprowadził Kazimierz Pacer.
Uczniowie i absolwenci
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Skajbotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930-1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
- 1930 – 2 osoby
- 1931 – 7 osób
- 1932 – 13 osób
- 1933 – 8 osób
- 1934 – 14 osób
- 1935 – 14 osób
- 1936 – 12 osób
- 1937 – 13 osób
- 1938 – 16 osób
- 1939 – 12 osób
Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. Jadwiga Gnatowska - słuchaczka Uniwersytetu Ludowego w Dalkach oraz Państwowego Seminarium dla Ochroniarek w Warszawie, przedszkolanka polskiej ochronki w Chaberkowie.
Ciekawostki
Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub nauczyciela Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r. brali udział działacze Związku Polaków w Niemczech z Olsztyna.
Tablica pamiątkowa
W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono pamiątkową tablicę z napisem:
"W tym budynku
w latach 1930-1939
mieściła się polska
szkoła świadectwo
polskości Ziemi
Warmińskiej".
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
nasza-warmia.wm.pl [22.03.2014]
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
