Wąsatka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 13: | Linia 13: | ||
|rodzina = '''Panuridae''' | |rodzina = '''Panuridae''' | ||
|autor rodzina = des Murs, 1860 | |autor rodzina = des Murs, 1860 | ||
− | |rodzaj = '''''Panurus''''' | + | |rodzaj = '''''Panurus''''' |
|autor rodzaj =Carl Ludwig Koch, 1816 | |autor rodzaj =Carl Ludwig Koch, 1816 | ||
|gatunek = '''wąsatka''' | |gatunek = '''wąsatka''' | ||
Linia 27: | Linia 27: | ||
}} | }} | ||
'''Wąsatka''' (''Panurus biarmicus'') – gatunek niedużego ptaka osiadłego lub koczującego z rodziny wąsatek (''Panuridae''), zaliczany wcześniej do ogoniatek (''Paradoxornithidae''), pokrzewek (''Sylviidae'') lub tymaliowatych (''Timaliidae''). Najbliżej spokrewniony jest ze skowronkami (''Alaudidae''). Długość ciała – ok. 15-18 cm. | '''Wąsatka''' (''Panurus biarmicus'') – gatunek niedużego ptaka osiadłego lub koczującego z rodziny wąsatek (''Panuridae''), zaliczany wcześniej do ogoniatek (''Paradoxornithidae''), pokrzewek (''Sylviidae'') lub tymaliowatych (''Timaliidae''). Najbliżej spokrewniony jest ze skowronkami (''Alaudidae''). Długość ciała – ok. 15-18 cm. | ||
− | <br/> | + | <br/><br/> |
== Charakterystyka == | == Charakterystyka == | ||
Ptak przypominający nieco sikorę, ale z długim, schodkowato zwężającym się ogonem. Ubarwienie ogólnie rudawobrązowe. Samiec ma głowę i kark popielatą, z charakterystycznymi, długimi czarnymi plamami w kształcie "wąsów" na bokach głowy. Spód ciała biały z lekkim, różowym odcieniem, czarne podogonie, skrzydła w podłużne, czarno-rudo-białe pasy. Samica bardziej płowa, bez czarnych "wąsów" na głowie, z beżowym podogoniem i ogólnie o bardziej matowym upierzeniu. | Ptak przypominający nieco sikorę, ale z długim, schodkowato zwężającym się ogonem. Ubarwienie ogólnie rudawobrązowe. Samiec ma głowę i kark popielatą, z charakterystycznymi, długimi czarnymi plamami w kształcie "wąsów" na bokach głowy. Spód ciała biały z lekkim, różowym odcieniem, czarne podogonie, skrzydła w podłużne, czarno-rudo-białe pasy. Samica bardziej płowa, bez czarnych "wąsów" na głowie, z beżowym podogoniem i ogólnie o bardziej matowym upierzeniu. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
Gatunek występuje na rozległych połaciach trzcin na obrzeżach jezior i stawów hodowlanych, a także w dolinach rzecznych ze starorzeczami porośniętych łanami szuwarów i na przymorskich zalewach. | Gatunek występuje na rozległych połaciach trzcin na obrzeżach jezior i stawów hodowlanych, a także w dolinach rzecznych ze starorzeczami porośniętych łanami szuwarów i na przymorskich zalewach. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | Żywi się w okresie lęgowym i polęgowym owadami i innymi bezkręgowcami, a zimą | + | Żywi się w okresie lęgowym i polęgowym owadami i innymi bezkręgowcami, a zimą – nasionami trzciny. |
<br/> | <br/> | ||
− | + | Gniazdo buduje nisko nad wodą, jest ono dobrze ukryte w kępie trzciny lub turzycy, w kształcie półkuli zbudowanej z szerokich, suchych liści trzcin i pałki, wyściełane kłoskami z kwiatostanów trzciny. Ptak towarzyski, żyje w stadach i często gniazduje w skupieniach. | |
− | Gniazdo buduje nisko nad wodą, dobrze ukryte w kępie trzciny lub turzycy, w kształcie półkuli zbudowanej z szerokich, suchych liści trzcin i pałki, wyściełane kłoskami z kwiatostanów trzciny. Ptak towarzyski, żyje w stadach i często gniazduje w skupieniach. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
[[Plik: biarm.jpg]] | [[Plik: biarm.jpg]] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | '''Samica'''. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Panurus_biarmicus_1_%28Martin_Mecnarowski%29.jpg] | + | '''Samica'''. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Panurus_biarmicus_1_%28Martin_Mecnarowski%29.jpg commons.wikimedia.org] |
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Występowanie== | == Występowanie== | ||
Zamieszkuje Europę, Azję Środkową, Chiny i Azję Mniejszą. Wyróżniono kilka podgatunków: | Zamieszkuje Europę, Azję Środkową, Chiny i Azję Mniejszą. Wyróżniono kilka podgatunków: | ||
− | * ''P. biarmicus biarmicus'' – zachodnia, środkowa i południowa Europa do południowo-zachodniej Rosji, Bałkanów i zachodniej Turcji | + | * ''P. biarmicus biarmicus'' – zachodnia, środkowa i południowa Europa do południowo-zachodniej Rosji, Bałkanów i zachodniej Turcji |
− | * ''P. biarmicus kosswigi'' – środkowo-południowa Turcja | + | * ''P. biarmicus kosswigi'' – środkowo-południowa Turcja |
− | * ''P. biarmicus russicus'' – środkowo-wschodnia i wschodnia Europa przez południową Rosję do północno-wschodnich Chin, Mongolii, Kazachstanu i środkowej Turcji | + | * ''P. biarmicus russicus'' – środkowo-wschodnia i wschodnia Europa przez południową Rosję do północno-wschodnich Chin, Mongolii, Kazachstanu i środkowej Turcji |
− | |||
− | |||
W Polsce nieliczny lub bardzo nieliczny ptak lęgowy niżu, częstszy na zachodzie kraju (tam lokalnie liczny). | W Polsce nieliczny lub bardzo nieliczny ptak lęgowy niżu, częstszy na zachodzie kraju (tam lokalnie liczny). | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] wąsatkę odnotowano na obszarze [[Natura 2000 Zalew Wiślany]] należącym do sieci [[Natura 2000]], a także w [[Rezerwat Boczki|Rezerwacie Boczki]], [[Rezerwat Jezioro Karaś|Rezerwacie Jezioro Karaś]], [[Rezerwat Jezioro Łuknajno|Rezerwacie Jezioro Łuknajno]], [[Rezerwat Zatoka Elbląska|Rezerwacie Zatoka Elbląska]]. | |
− | Na Warmii i Mazurach wąsatkę odnotowano na obszarze [[Natura 2000 Zalew Wiślany]] należącym do sieci [[Natura 2000]], a także w [[Rezerwat Boczki|Rezerwacie Boczki]], [[Rezerwat Jezioro Karaś|Rezerwacie Jezioro Karaś]], [[Rezerwat Jezioro Łuknajno|Rezerwacie Jezioro Łuknajno]], [[Rezerwat Zatoka Elbląska|Rezerwacie Zatoka Elbląska]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | W Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, wymieniony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako gatunek wymagający szczególnej uwagi oraz w Dyrektywie Ptasiej, zagrożony wycinaniem i wypalaniem trzcinowisk. | |
− | W Polsce objęty ścisłą ochroną gatunkową, wymieniony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako gatunek wymagający szczególnej uwagi oraz w Dyrektywie Ptasiej, zagrożony wycinaniem i wypalaniem trzcinowisk. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Zobacz też == | |
− | == | + | Dziennik Ustaw 2004, nr 220, poz. 2237 [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20042202237 isap.sejm.gov.pl] [12.12.2014] <br/> |
− | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Wąsatka Wąsatka, pl.wikipedia.org] [12.12.2014] | |
− | <br/> | ||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [http://www.ptaki-polski.com/aa_wasatka/ ptaki-polski.com] [12.12.2014] | |
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | [http:// | + | [http://ptaki.info/wąsatka ptaki.info] [12.12.2014] |
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Bibliografia == | |
+ | Richarz Klaus, ''Ptaki – przewodnik'', Warszawa 2009. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | Radziszewski Michał, ''Ptaki Polski'', Warszawa 2011. | |
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Zwierzęta Warmii i Mazur]] | |
− | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Zwierzęta Warmii i Mazur |
Wersja z 11:21, 13 lut 2015
Wąsatka | |
| |
Panurus biarmicus` | |
Linnaeus, 1758 | |
Panurus biarmicus Linnaeus, 1758 | |
Dorosły samiec. Źródło: commons.wikimedia.org | |
Systematyka | |
Domena | eukarionty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Rząd | wróblowe |
Rodzina | Panuridae des Murs, 1860 |
Rodzaj | Panurus Carl Ludwig Koch, 1816 |
Gatunek | wąsatka |
Synonimy | |
kobczyk zwyczajny
| |
podgatunek | |
|
Wąsatka (Panurus biarmicus) – gatunek niedużego ptaka osiadłego lub koczującego z rodziny wąsatek (Panuridae), zaliczany wcześniej do ogoniatek (Paradoxornithidae), pokrzewek (Sylviidae) lub tymaliowatych (Timaliidae). Najbliżej spokrewniony jest ze skowronkami (Alaudidae). Długość ciała – ok. 15-18 cm.
Spis treści
Charakterystyka
Ptak przypominający nieco sikorę, ale z długim, schodkowato zwężającym się ogonem. Ubarwienie ogólnie rudawobrązowe. Samiec ma głowę i kark popielatą, z charakterystycznymi, długimi czarnymi plamami w kształcie "wąsów" na bokach głowy. Spód ciała biały z lekkim, różowym odcieniem, czarne podogonie, skrzydła w podłużne, czarno-rudo-białe pasy. Samica bardziej płowa, bez czarnych "wąsów" na głowie, z beżowym podogoniem i ogólnie o bardziej matowym upierzeniu.
Gatunek występuje na rozległych połaciach trzcin na obrzeżach jezior i stawów hodowlanych, a także w dolinach rzecznych ze starorzeczami porośniętych łanami szuwarów i na przymorskich zalewach.
Żywi się w okresie lęgowym i polęgowym owadami i innymi bezkręgowcami, a zimą – nasionami trzciny.
Gniazdo buduje nisko nad wodą, jest ono dobrze ukryte w kępie trzciny lub turzycy, w kształcie półkuli zbudowanej z szerokich, suchych liści trzcin i pałki, wyściełane kłoskami z kwiatostanów trzciny. Ptak towarzyski, żyje w stadach i często gniazduje w skupieniach.
Samica. Źródło: commons.wikimedia.org
Występowanie
Zamieszkuje Europę, Azję Środkową, Chiny i Azję Mniejszą. Wyróżniono kilka podgatunków:
- P. biarmicus biarmicus – zachodnia, środkowa i południowa Europa do południowo-zachodniej Rosji, Bałkanów i zachodniej Turcji
- P. biarmicus kosswigi – środkowo-południowa Turcja
- P. biarmicus russicus – środkowo-wschodnia i wschodnia Europa przez południową Rosję do północno-wschodnich Chin, Mongolii, Kazachstanu i środkowej Turcji
W Polsce nieliczny lub bardzo nieliczny ptak lęgowy niżu, częstszy na zachodzie kraju (tam lokalnie liczny).
Na Warmii i Mazurach wąsatkę odnotowano na obszarze Natura 2000 Zalew Wiślany należącym do sieci Natura 2000, a także w Rezerwacie Boczki, Rezerwacie Jezioro Karaś, Rezerwacie Jezioro Łuknajno, Rezerwacie Zatoka Elbląska.
W Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, wymieniony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako gatunek wymagający szczególnej uwagi oraz w Dyrektywie Ptasiej, zagrożony wycinaniem i wypalaniem trzcinowisk.
Zobacz też
Dziennik Ustaw 2004, nr 220, poz. 2237 isap.sejm.gov.pl [12.12.2014]
Wąsatka, pl.wikipedia.org [12.12.2014]
ptaki-polski.com [12.12.2014]
ptaki.info [12.12.2014]
Bibliografia
Richarz Klaus, Ptaki – przewodnik, Warszawa 2009.
Radziszewski Michał, Ptaki Polski, Warszawa 2011.