Klebark Mały

Klebark Mały
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Purda
Liczba ludności (2010)	450
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Klebark Mały
Położenie na mapie Polski Klebark Mały
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Klebark Mały (niem. Klein Kleeberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 450 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Eugenia Palmowska.

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 6 km na południe od Olsztyna i 16 km na południowy zachód od Purdy.

Dzieje miejscowości

Wieś pod nazwą Cleeberg została założona przez kapitułę warmińską w 1357 roku. Miejscowość była zamieszkana przez ludność pruską. Po wojnie polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521 wieś odbudowano na dawnym obszarze, ale w dwóch różnych miejscach. Powstały wówczas dwie miejscowości, które nazwano Nowym Klebarkiem (Mały) i Starym Klebarkiem (Wielki). Ten podział został zatwierdzony przez kapitułę warmińską za pośrednictwem przywilejów wystawionych dla każdej wsi. Nastąpiło to 4 września 1587 roku. Obie miejscowości otrzymały po 30 łanów ziemi. W Małym Klebarku osiedli: Jan Piłat, Jan Rodzich, Marcin Pchentka z Janowca, Szymon Golemka, Niklasch Lituanus, Jan Tworak, Marcin Sputsi, Mikołaj Krajewski – zięć sołtysa. Mikołaj Kopernik jako administrator kapituły warmińskiej osadził we wsi w roku 1517 dwóch Polaków. Po zaborze Warmii przez Prusy Klebark Wielki był zamieszkany przez 123 mieszkańców. Sołtysami byli wówczas: Wojciech Palmowski – właściciel dużej pasieki – oraz Tomasz Waleszkowski.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1785 r. – 123 osoby

• 1895 r. – 452 osoby

• 1939 r. – 592 osoby

Zabytki

• budynek dawnej szkoły
• kilka tradycyjnych chałup warmińskich
• dwie warmińskie kapliczki przydrożne; pod jedną z nich pochowano ofiarę żołnierzy Armii Czerwonej

Ludzie związani z miejscowością

• August Kiwicki (1879–1950) – działacz polityczno–społeczny na Mazurach

Bibliografia

Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Gminy Purda [12.11.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Wikipedia [23.09.2014]