Pluty: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Pluty |
| − | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
| − | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
| − | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
| − | |powiat = | + | |powiat = braniewski |
| − | |gmina = | + | |gmina = Pieniężno |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 89 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
| − | |stopniN = | + | |stopniN = 54 |minutN = 15 |sekundN = 38 |
| − | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 16 |sekundE = 38 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' | + | ''' Pluty ''' (niem. ''Plauten'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina Pieniężno|gminie Pieniężno]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
| − | W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie | ||
| − | |||
| − | == | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 89 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Pluty i [[Pełty]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Bazyli Śwtuszak]]<ref>http://bip.pieniezno.pl/?cid=91</ref>. |
| − | + | ||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w południowo-zachodniej części [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 10,5 km na wschód od [[Pieniężno|Pieniężna]], w pobliżu granicy z [[powiat bartoszycki|powiatem bartoszyckim]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 512 na odcinku Pieniężno - [[Górowo Iławeckie]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | W 1325 roku kapituła warmińska wybudowała tu zamek, a rok później wieś otrzymała przywilej lokacyjny. Trudno określić, kiedy zamek został zniszczony, obecnie brak po nim jakichkolwiek śladów. W latach 1440-1442, gdy [[Warmia|Warmią]] wstrząsały bunty chłopskie, wywołane pogarszającą się sytuacją ludności wiejskiej, chłopi i sołtysi z komornictwa pieniężnieńskiego popadli w konflikt z kapitułą warmińską z powodu nadmiernej pańszczyzny i innych obciążeń. Jednym z przywódcą buntu był niejaki Jan, chłop z Plut. Zatarg zakończył się polubownym sądem biskupim, ale po kilku latach pańszczyzna ponownie została zwiększona, a swoboda osobista włościan ograniczona. | |
| − | + | ||
| − | + | Kościół w Plutach wybudowano prawdopodobnie w drugiej ćwierci XIV wieku, został odremontowany już w 1410 roku, a ponownie konsekrowany w 1581 roku. Na początku XIX wieku został on przedłużony, dobudowano również wieżę; wyposażenie wnętrz pochodzi z XVII-XVIII wieku. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] Pluty były siedzibą [[gromada Pluty|gromady]], która jeszcze w latach 50. została przyłączona do obecnego powiatu bartoszyckiego. Wieś powróciła do powiatu braniewskiego w 1972 roku. | |
| + | |||
| + | |||
| + | Liczba mieszkańców | ||
| + | |||
| + | 1857 - 303 osoby | ||
| + | |||
| + | 1933 - 319 osób | ||
| − | + | 1939 - 310 osób | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | + | *Częściowo zachowany średniowieczny układ przestrzenny | |
| − | [[ | + | *[[Kościół w Plutach|Kościół]] gotycki, zniekształcony w XX wieku |
| + | *Cmentarz przykościelny | ||
| + | *Założenie zieleni przyzagrodowej i przydrożnej | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | ... | + | #''Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973. |
| + | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
| + | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| + | #Gminna ewidencja zabytków w: [http://bip.pieniezno.pl/?app=uchwaly&nid=1231| Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Pieniężno, załącznik nr 1] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
| + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
| + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/braunsberg.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
<br/> | <br/> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | + | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Pieniężno]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] |
Wersja z 01:38, 4 sty 2014
| Pluty | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Pieniężno |
| Liczba ludności (2010) | 89 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pluty | |
| Położenie na mapie Polski  Pluty | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pluty (niem. Plauten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 89 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Pluty i Pełty. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Bazyli Śwtuszak[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w południowo-zachodniej części Wzniesień Górowskich, 10,5 km na wschód od Pieniężna, w pobliżu granicy z powiatem bartoszyckim; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 512 na odcinku Pieniężno - Górowo Iławeckie.
Dzieje miejscowości
W 1325 roku kapituła warmińska wybudowała tu zamek, a rok później wieś otrzymała przywilej lokacyjny. Trudno określić, kiedy zamek został zniszczony, obecnie brak po nim jakichkolwiek śladów. W latach 1440-1442, gdy Warmią wstrząsały bunty chłopskie, wywołane pogarszającą się sytuacją ludności wiejskiej, chłopi i sołtysi z komornictwa pieniężnieńskiego popadli w konflikt z kapitułą warmińską z powodu nadmiernej pańszczyzny i innych obciążeń. Jednym z przywódcą buntu był niejaki Jan, chłop z Plut. Zatarg zakończył się polubownym sądem biskupim, ale po kilku latach pańszczyzna ponownie została zwiększona, a swoboda osobista włościan ograniczona.
Kościół w Plutach wybudowano prawdopodobnie w drugiej ćwierci XIV wieku, został odremontowany już w 1410 roku, a ponownie konsekrowany w 1581 roku. Na początku XIX wieku został on przedłużony, dobudowano również wieżę; wyposażenie wnętrz pochodzi z XVII-XVIII wieku.
Po II wojnie światowej Pluty były siedzibą gromady, która jeszcze w latach 50. została przyłączona do obecnego powiatu bartoszyckiego. Wieś powróciła do powiatu braniewskiego w 1972 roku.
Liczba mieszkańców
1857 - 303 osoby
1933 - 319 osób
1939 - 310 osób
Zabytki
- Częściowo zachowany średniowieczny układ przestrzenny
- Kościół gotycki, zniekształcony w XX wieku
- Cmentarz przykościelny
- Założenie zieleni przyzagrodowej i przydrożnej
Bibliografia
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Gminna ewidencja zabytków w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Pieniężno, załącznik nr 1 [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
Zobacz też
