Płoskinia

Płoskinia
Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini. Fot. Jacek Bogdan. Źródło: Commons Wikimedia
Rodzaj miejscowości	wieś gminna
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	braniewski
Gmina	Płoskinia
Liczba ludności (2010)	431
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Płoskinia
Położenie na mapie Polski Płoskinia
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Płoskinia (niem. Plasswich) – wieś gminna położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia, siedziba władz gminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. W 2010 roku liczyła 431 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Płoskinia, Płoskinia-Kolonia, Giedyle i Łojewo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zbigniew Kowalski.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Warmińskiej, na wschód od Pasłęki, 15 km na południe od Braniewa i 14 km na północny zachód od Pieniężna.

Dzieje miejscowości

Osada istniała tu już prawdopodobnie pod koniec XIII wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana była w źródłach z 1301 roku (jako Plastewik). Przywilej lokacyjny otrzymała 5 listopada 1305 roku. Spośród 82 łanów cztery przeznaczono dla kościoła, a dziesięć przyznano zasadźcy. W połowie tego samego stulecia wieś powiększyła się o pięć łanów ziemi i siedem łanów pastwisk; już w tym czasie działała tu karczma i młyn, a w 1387 roku powstała druga karczma. Po wojnie lat 1519–1521 aż 32 łany ziemi nie były zagospodarowane. Kilka lat później wznowiono proces zasiedlenia, ale jeszcze w dokumencie z 1583 roku wspominano, że młyn w Płoskini jest zniszczony jak dawno sięga pamięć ludzka. W połowie XVII wieku wieś obejmowała 77 łanów, a gospodarowało na nich 15 chłopów i dwóch sołtysów. W 1783 roku była to wieś królewska.

Kościół w Płoskini powstał w pierwszej połowie XIV wieku. Pierwszym znanym proboszczem był tu niejaki Jan Plastwigk (1346).

Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 76 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a kilka w handlu i komunikacji.

Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:

• 1783 r. – 44 gospodarstwa

• 1820 r. – 371 osób, 39 gospodarstw

• 1857 r. – 565 osób

• 1905 r. – 614 osób

• 1933 r. – 681 osób

• 1939 r. – 670 osób, 151 gospodarstw

Szkolnictwo

• szkoła podstawowa
• gimnazjum

Zabytki

• kościół
• ogrodzenie cmentarza kościelnego z dwiema bramkami
• plebania z XVIII wieku, murowana
• kilkanaście domów mieszkalnych z XIX i pierwszej połowy XX wieku, w tym typowe domy warmińskie; w większości zagród drewniane lub murowane zabudowania gospodarcze z tego samego okresu
• zespół kapliczek murowanych

Przyroda

W pobliżu miejscowości znajduje się Rezerwat Przyrody "Ostoja bobrów na rzece Pasłęce".

Ludzie związani z miejscowością

• Zbigniew Kowalski (ur. 1969) - samorządowiec, wójt gminy Płoskinia (2006–2014)
• Teresa Krakowska (ur. 1936) – poetka, autorka scenariuszy teatralnych dla dzieci, animatorka kultury
• Helena Tyszkiewicz (ur. 1928) – bibliotekarka, poetka, pisarka, publicystka, animatorka kultury

Bibliografia

Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Strona Urzędu Gminy Płoskinia [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]