Tałty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 9: Linia 9:
 
  |opis zdjęcia          =     
 
  |opis zdjęcia          =     
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = mrągowski
 
  |powiat                = mrągowski
 
  |gmina                = Mikołajki
 
  |gmina                = Mikołajki
Linia 30: Linia 30:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Tałty'''</big> (niem. Talten) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mikołajki| gminie Mikołajki]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa suwalskiego.
+
<big>'''Tałty'''</big> (niem. Talten) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mikołajki| gminie Mikołajki]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Wieś znajduje się nad [[Jezioro Tałty |Jeziorem Tałty]].Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).Ponadto miejscowość położona jest na terenie [[gmina Mikołajki| gminy Mikołajki]], gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23 % powierzchni gminy a lasy ok 22%. W granicach gminy znajdują się jeziora: [[Mikołajskie]], Tałty, [[Łukajno]], część [[Jezioro Śniardwy| Jeziora Śniardwy]] oraz 10 mniejszych. W obrębie gminy znajduje się [[Mazurski Park Krajobrazowy]] a tereny o nadrzędnej funkcji ekologicznej (z przeciwskazaniem do inwestycji) obejmują ok. 53% powierzchni.
+
Wieś znajduje się nad [[Jezioro Tałty |Jeziorem Tałty]] .Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie [[gmina Mikołajki| gminy Mikołajki]], gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23% powierzchni gminy, a lasy ok. 22%. W granicach gminy znajduje się: [[ Jezioro Mikołajskie]], Tałty, [[Jezioro Łukajno]], część [[Jezioro Śniardwy| Jeziora Śniardwy]] oraz 10 mniejszych. W obrębie gminy znajduje się [[Mazurski Park Krajobrazowy]], a tereny o nadrzędnej funkcji ekologicznej (z przeciwskazaniem do inwestycji) obejmują ok. 53% powierzchni.
 
    
 
    
  
Linia 41: Linia 41:
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Tałty istniały już w XVI w. Były miejscowością o charakterze polskim. Od wsi pochodzi nazwa pobliskiego [[Jezioro Tałty |Jeziora Tałty]]. W 1512 r. komtur ryński Rudolf von Tippelskirch nadał Bartłomiejowi Monikowi 66 włók. Bartłomiej miał lokować wieś czynszową. Wieś dostała 14 lat wolnizny. Nazwa wsi pochodzi od wysokiej niegdyś okolicy - po prusku lub litewsku tauta. W 1650 r. sołtysami byli: Fryderyk Dzięgiel i Jan Zbrzeźny. W 1785 r. było tu 51 dymów, w 1815 r. - 70 dymów z 357 mieszkańcami, w 1838 r. - 73 dymy z 451 mieszkańcami. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie długiej ulicówki. W XVIII powstała tutaj szkoła. W 1939 r. było tu 527 mieszkańców.  
+
Tałty istniały już w XVI w. i były miejscowością o charakterze polskim. Od nazwy wsi pochodzi nazwa pobliskiego [[Jezioro Tałty |Jeziora Tałty]]. W 1512 r. komtur ryński Rudolf von Tippelskirch nadał Bartłomiejowi Monikowi 66 [[włoka |włók]] z prawem do 14 lat wolnych od czynszu. Nazwa wsi pochodzi od wysokiej niegdyś okolicy - po prusku lub litewsku tauta. W 1650 r. sołtysami byli: Fryderyk Dzięgiel i Jan Zbrzeźny. W 1785 r. było tu 51 [[dym |dymów]], a w 1815 r. we wsi znajdowało się 70 [[dym |dymów]] z 357 mieszkańcami. W 1838 r. w Tałtach były 73 [[dym |dymy]] z 451 mieszkańcami. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie długiej ulicówki. W XVIII powstała tutaj szkoła. W 1939 r. było tu 527 mieszkańców.  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
===Kultura===
 
===Kultura===
  
Wieś typowo turystyczna. Znajdują się tutaj pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne. Wpisuje się w obszar [[turystyka| turystyki]] [[Warmia| Warmii]] i [[Mazury| Mazur]].
+
Znajdują się tutaj pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne.  
  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
=== Ludzie związani z miejscowością===
Na kartach historii wsi zapisał się komtur ryński Rudolf von Tippelskirch. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest [[Stanisław Rabkowski]].
+
 
 +
Na kartach historii wsi zapisał się komtur ryński Rudolf von Tippelskirch. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Stanisław Rabkowski]].
 
<br/>
 
<br/>
  
  
=== Zabytki: ===
+
=== Zabytki===
We wsi ostały się budynki mieszkalne z XIX w. Jest tutaj także cmentarz ewangelicki z XIX w.
+
We wsi zachowały się budynki mieszkalne z XIX w. Jest tutaj także cmentarz ewangelicki z XIX w.
  
  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
=== Bibliografia===
  
 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892, 960 ss.
 
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892, 960 ss.
Linia 69: Linia 70:
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
www.mikolajki.pl
+
http://www.mikolajki.pl
  
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 20:19, 11 lis 2013

Tałty

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mikołajki
Sołectwo Tałty
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 87
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Tałty
Tałty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Tałty
Tałty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Tałty (niem. Talten) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się nad Jeziorem Tałty .Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Mikołajki, gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23% powierzchni gminy, a lasy ok. 22%. W granicach gminy znajduje się: Jezioro Mikołajskie, Tałty, Jezioro Łukajno, część Jeziora Śniardwy oraz 10 mniejszych. W obrębie gminy znajduje się Mazurski Park Krajobrazowy, a tereny o nadrzędnej funkcji ekologicznej (z przeciwskazaniem do inwestycji) obejmują ok. 53% powierzchni.



Dzieje miejscowości

Tałty istniały już w XVI w. i były miejscowością o charakterze polskim. Od nazwy wsi pochodzi nazwa pobliskiego Jeziora Tałty. W 1512 r. komtur ryński Rudolf von Tippelskirch nadał Bartłomiejowi Monikowi 66 włók z prawem do 14 lat wolnych od czynszu. Nazwa wsi pochodzi od wysokiej niegdyś okolicy - po prusku lub litewsku tauta. W 1650 r. sołtysami byli: Fryderyk Dzięgiel i Jan Zbrzeźny. W 1785 r. było tu 51 dymów, a w 1815 r. we wsi znajdowało się 70 dymów z 357 mieszkańcami. W 1838 r. w Tałtach były 73 dymy z 451 mieszkańcami. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie długiej ulicówki. W XVIII powstała tutaj szkoła. W 1939 r. było tu 527 mieszkańców.

Kultura

Znajdują się tutaj pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne.


Ludzie związani z miejscowością

Na kartach historii wsi zapisał się komtur ryński Rudolf von Tippelskirch. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Stanisław Rabkowski.


Zabytki

We wsi zachowały się budynki mieszkalne z XIX w. Jest tutaj także cmentarz ewangelicki z XIX w.



Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892, 960 ss.



Zobacz też

http://www.mikolajki.pl


Kinlis (dyskusja) 14:05, 21 wrz 2013 (CEST)