Derc: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Kultura)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Jeziorany
+
|nazwa                = Derc
 
  |herb wsi              =   
 
  |herb wsi              =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe   
+
  |dopełniacz wsi        = Derca   
 
  |zdjęcie              = Derc. Kapliczka przy drodze do Olsztyna.jpg
 
  |zdjęcie              = Derc. Kapliczka przy drodze do Olsztyna.jpg
  |opis zdjęcia          = Derc. Kapliczka przy drodze do Olsztyna
+
  |opis zdjęcia          = Derc. Kapliczka przy drodze do Olsztyna [http://www.polskaniezwykla.pl/ Polska Niezwykła] [04.07.2014]
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Derc''' (niem. ''Derz'', ''Dertz'') – [[Wieś sołecka|wieś sołecka]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)|gminie Jeziorany]].
+
''' Derc''' (niem. ''Derz'', ''Dertz'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)|gminie Jeziorany]]. W latach 1946–1954 Derc należał do [[Lamkowo (gmina wiejska)|gminy Lamkowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 232. osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[lkwim: Ewa Maculewicz| Ewa Maculewicz]]<ref>[http://bip.jeziorany.nowoczesnagmina.pl/ Strona Urzędu Gminy Jeziorany] [04.12.2013]</ref>.
W latach 1946-1954 Derc należał do [[Lamkowo (gmina wiejska)|gminy Lamkowo]].
 
W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
 
 
 
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 232 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[lkwim: Ewa Maculewicz| Ewa Maculewicz]]<ref>http://bip.jeziorany.nowoczesnagmina.pl/?c=92 [data dostępu: 4.12.2013]</ref>.
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
== Charakterystyka fizjograficzna ==
+
== Położenie ==
 
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 9 km na południowy zachód od [[Jeziorany|Jezioran]].
 
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 9 km na południowy zachód od [[Jeziorany|Jezioran]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Pierwszy dokument lokacyjny został wystawiony przez biskupa [[Henryk III Sorbom| Henryka Sorboma]] w roku 1376. Na przełomie XIV i XV stulecia miejscowość strawił pożar. Proces odbudowy i ponownego obsadzania ziemi zakończyło powtórne nadanie lokacji w 1360 roku. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 630 osób. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez przybyszy z Polski centralnej. Derc wyróżniał się na tle innych warmińskich wsi jedną ciekawostką - posiadał 9 sołtysów, sprawujących w tym samym czasie urząd. W latach 1997-2009 w Dercu działa pierwsza niepubliczna szkoła w Polsce. W miejscowości działa jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna w Dercu| Ochotniczej Straży Pożarnej]] oraz kaplica (funkcjonująca w przebudowanej dawnej rozlewni mleka).
+
Pierwszy dokument lokacyjny został wystawiony przez biskupa [[Henryk III Sorbom| Henryka Sorboma]] w roku 1376. Na przełomie XIV i XV stulecia miejscowość strawił pożar. Proces odbudowy i ponownego obsadzania ziemi zakończyło powtórne nadanie lokacji w 1360 roku. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 630 osób. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] wieś została zasiedlona przez osadników z Polski centralnej. Derc wyróżniał się na tle innych warmińskich wsi jedną ciekawostką – miał 9 sołtysów sprawujących urząd w tym samym czasie. W latach 1997–2009 w Dercu działała pierwsza niepubliczna szkoła w Polsce.  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
==Kultura==
 
==Kultura==
 
W miejscowości działa [[Stowarzyszenie ''Nasz Derc'']].
 
W miejscowości działa [[Stowarzyszenie ''Nasz Derc'']].
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
==Szkolnictwo==
 
==Szkolnictwo==
*[[Szkoła Podstawowa w Dercu]]
+
*[[Szkoła Podstawowa w Dercu|szkoła podstawowa]]
 +
 
 +
==Bezpieczeństwo==
 +
W miejscowości działa jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna | Ochotniczej Straży Pożarnej]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
*[[lkwim: Ewa Maculewicz| Ewa Maculewicz]] (ur. 1958) - artystka, współtworząca razem z mężem [[lkwim: Tadeusz Maculewicz|Tadeuszem Maculewiczem]]. Członek Stowarzyszenia Twórców Warmii i Mazur, obecnie sołtys wsi Derc.
+
*Ewa Maculewicz (ur. 1958) - artystka, współtworząca razem z mężem [[lkwim: Tadeusz Maculewicz|Tadeuszem Maculewiczem]]; członek Stowarzyszenia Twórców Warmii i Mazur, obecnie sołtys wsi Derc.
<br/>
 
  
 
==Turystyka==
 
==Turystyka==
*Szlak rowerowy o długości 29,6 km - przebieg trasy: [[Jeziorany]]-[[Lekity]]-Derc-[[Frączki]]-[[Studzianka]]-[[Radostowo]]-[[Studnica]]-[[Jeziorany]]
+
*szlak rowerowy o długości 29,6 km przebieg trasy: Jeziorany [[Lekity]] Derc [[Frączki]] [[Studzianka]] [[Radostowo]] [[Studnica]] Jeziorany
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Pięć przydrożnych kapliczek warmińskich, zlokalizowanych poza granicami wsi
+
*pięć przydrożnych kapliczek warmińskich, zlokalizowanych poza granicami wsi
*Zachowany budynek dawnej karczmy
+
*zachowany budynek dawnej karczmy
[[File:Kapliczka zlokalizowana przy drodze na Lamkowo.jpg|thumb|300 px|Kapliczka zlokalizowana przy drodze na Lamkowo]]
+
[[File:Kapliczka zlokalizowana przy drodze na Lamkowo.jpg|thumb|290 px|Kapliczka zlokalizowana przy drodze na Lamkowo [http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury.pl] [10.12.2013]]]
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
#Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
 
#Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS]
+
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.12.2013]
#[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#3413/pl/i/derc_-_kapliczka| Ciekawe Mazury.pl] [data dostępu: 10.12.2013]
+
#[http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury.pl] [10.12.2013]
#[http://mojemazury.pl/33271,Szlak-rowerowy-Jeziorany-Lekity-Derc-Fraczki-Studzianka-Radostowo-Studnica-Jeziorany.html#axzz2nCXeRanV| MojeMazury.pl] [data dostępu: 10.12.2013]
+
#[http://mojemazury.pl/ MojeMazury.pl] [10.12.2013]
#[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/33348,derc-przydrozne-krzyze-i-kapliczki-.html| Polska Niezwykła] [data dostępu: 10.12.2013]
+
#[http://www.polskaniezwykla.pl/ Polska Niezwykła] [10.12.2013]
#[http://pl.wikipedia.org/wiki/Derc| Wikipedia: Derc] [data dostępu: 10.12.2013]
+
#[http://pl.wikipedia.org/wiki/Derc| Wikipedia] [10.12.2013]
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 08:40, 4 lip 2014

Derc

Derc. Kapliczka przy drodze do Olsztyna Polska Niezwykła [04.07.2014]
Derc. Kapliczka przy drodze do Olsztyna Polska Niezwykła [04.07.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Jeziorany
Liczba ludności (2010) 232
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Derc
Derc
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Derc
Derc
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Derc (niem. Derz, Dertz) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany. W latach 1946–1954 Derc należał do gminy Lamkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 232. osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Maculewicz[1].

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 9 km na południowy zachód od Jezioran.

Dzieje miejscowości

Pierwszy dokument lokacyjny został wystawiony przez biskupa Henryka Sorboma w roku 1376. Na przełomie XIV i XV stulecia miejscowość strawił pożar. Proces odbudowy i ponownego obsadzania ziemi zakończyło powtórne nadanie lokacji w 1360 roku. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 630 osób. Po zakończeniu II wojny światowej wieś została zasiedlona przez osadników z Polski centralnej. Derc wyróżniał się na tle innych warmińskich wsi jedną ciekawostką – miał 9 sołtysów sprawujących urząd w tym samym czasie. W latach 1997–2009 w Dercu działała pierwsza niepubliczna szkoła w Polsce.

Kultura

W miejscowości działa Stowarzyszenie ''Nasz Derc''.

Szkolnictwo

Bezpieczeństwo

W miejscowości działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Ludzie związani z miejscowością

  • Ewa Maculewicz (ur. 1958) - artystka, współtworząca razem z mężem Tadeuszem Maculewiczem; członek Stowarzyszenia Twórców Warmii i Mazur, obecnie sołtys wsi Derc.

Turystyka

Zabytki

  • pięć przydrożnych kapliczek warmińskich, zlokalizowanych poza granicami wsi
  • zachowany budynek dawnej karczmy
Kapliczka zlokalizowana przy drodze na Lamkowo Ciekawe Mazury.pl [10.12.2013]

Bibliografia

  1. Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
  2. Bank Danych Lokalnych GUS [10.12.2013]
  3. Ciekawe Mazury.pl [10.12.2013]
  4. MojeMazury.pl [10.12.2013]
  5. Polska Niezwykła [10.12.2013]
  6. Wikipedia [10.12.2013]

Przypisy