Grabnik: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Religia:)
Linia 2: Linia 2:
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Grabnik
+
|nazwa                = Grabnik
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Grabnika
 
  |zdjęcie              = Grabnik. Wnętrze kościoła.jpg
 
  |zdjęcie              = Grabnik. Wnętrze kościoła.jpg
  |opis zdjęcia          = Grabnik. Wnętrze kościoła.     
+
  |opis zdjęcia          = Grabnik. Wnętrze kościoła. [http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [19.07.2013]    
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = ełcki
 
  |powiat                = ełcki
Linia 17: Linia 17:
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
 
  |liczba ludności      = 409
 
  |liczba ludności      = 409
  |rok                  = 2009
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |kod pocztowy          =19-330
 
  |kod pocztowy          =19-330
Linia 30: Linia 30:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Grabnik''' (niem. ''Grabnick'') – [[Wieś sołecka |wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ełcki| powiecie ełckim]], w [[Stare Juchy (gmina wiejska)|gminie Stare Juchy]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie| województwa suwalskiego]].
+
''' Grabnik''' (niem. ''Grabnick'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ełcki| powiecie ełckim]], w [[Stare Juchy (gmina wiejska)|gminie Stare Juchy]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie| województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 409 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wioletta Pigiel]]<ref> [http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Stare Juchy] [30.08.2013]</ref>.
<br/>
+
<br/><br/>
 
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od [[Ełk|Ełku]]. Miejscowość położona nad [[Jezioro Grabnik|Jeziorem Grabnickim]] (Grabnick See). Na południowy wschód od Grabnika położone jest [[Jezioro Sawinda Mała]] oraz  [[Jezioro Sińczek]] (Szienszek See, Kleiner Grabnick See). Na wschód od miejscowości usytuowane jest [[Jezioro Sawinda Wielka]] (Grosser Sawinda See, Grosser Margen See).
 
<br/>
 
[[File: Grabink. Cmentarz wojenny.jpg|thumb|300px|Grabnik. Cmentarz wojenny]]
 
 
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
W 1484 roku komtur ryński [[Jerzy Ramung von Rameck]] nadał 60 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] między jeziorami [[Jezioro Rogale|Rogale]] i Sawindą Wielką. 4 łany przypadły sołtysowi Jerzemu Suczce, pozostałe otrzymali  chłopi. Nazwa miejscowości wywodzi się od staropruskiego słowa ''grabnis'' oznaczającego buk.
 
W XVI wieku w miejscowości funkcjonowała szkółka parafialna. Istnienie szkoły w latach  1740-1742  potwierdzają ówczesne spisy z tego okresu.
 
Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. [[Najazd tatarski 1656 r.|Najazdy tatarskie]] w roku 1656 dotknęły  również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565-1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów.
 
W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian, 1000 było Polakami. U progu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] wieś liczyła 685 mieszkańców.Aktualnie wieś jest siedzibą [[Sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wioletta Pigiel]]<ref> http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/public/?id=98917 [data dostępu: 30.08.2013]</ref>.
 
Przy drodze prowadzącej z [[Woszczele|Woszczel]] w kierunku Grabnika znajduje się [[Cmentarz wojenny w Garbniku|cmentarz wojenny]] z okresu [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]] . Pochowano tutaj 218 żołnierzy niemieckich oraz 112 żołnierzy rosyjskich.
 
  
 +
== Położenie ==
 +
Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od [[Ełk|Ełku]] nad [[Jezioro Grabnik|Jeziorem Grabnickim]] (''Grabnick See''). Na południowy wschód od Grabnika leży jezioro [[Jezioro Sawinda Mała|Sawinda Mała]] oraz [[Jezioro Sińczek|Sińczek]] (''Szienszek See'', ''Kleiner Grabnick See''). Na wschód od miejscowości usytuowane jest jezioro [[Jezioro Sawinda Wielka|Sawinda Wielka]] ('Grosser Sawinda See'', ''Grosser Margen See'').
 
<br/>
 
<br/>
[[File: Grabnik. Mogiły na cmentrarzu wojennym.jpg|thumb|right|300px|Grabnik. Mogiły na cmentarzu wojennym]]
 
  
[[File:Grabnik. Pomnik poległych.jpg|thumb|left|300px|Grabnik. Pomnik poległych]]
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
W 1484 roku komtur ryński [[Jerzy Ramung von Rameck]] nadał 60 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] między jeziorami [[Jezioro Rogale|Rogale]] i Sawindą Wielką. Cztery łany przypadły sołtysowi Jerzemu Suczce, pozostałe otrzymali chłopi. Nazwa miejscowości wywodzi się od staropruskiego słowa ''grabnis'' oznaczającego buk.
 +
W XVI wieku w miejscowości funkcjonowała szkółka parafialna. Istnienie szkoły w latach 1740-1742  potwierdzają ówczesne spisy z tego okresu.
 +
Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. Najazdy tatarskie w roku 1656 dotknęły  również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565–1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów.
 +
W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian 1000 było Polakami. U progu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] wieś liczyła 685 mieszkańców. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.
 +
[[File:Grabnik. Pomnik poległych.jpg|thumb|right|290px|Grabnik. Pomnik poległych [http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [08.07.2014]]]
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki ==
*[[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |Kościół]] wzniesiony w XVI wieku.
+
*[[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |kościół]] wzniesiony w XVI wieku
*[[Cmentarz wojenny w Garbniku|Cmentarz wojenny]] z okresu I wojny światowej.
+
*[[Cmentarz wojenny w Garbniku|cmentarz wojenny]] z okresu I wojny światowej
*[[Pomnik ku czci poległych mieszkańców parafii w Garbniku |Pomnik ku czci mieszkańców parafii]], poległych w czasie I wojny światowej.
+
*[[Pomnik ku czci poległych mieszkańców parafii w Garbniku |pomnik ku czci mieszkańców parafii]] poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach| I wojny światowej]]
[[File:Grabnik. Zabytkowy kościół.jpg|thumb|300px|Grabnik. Zabytkowy kościół]]
 
  
 +
== Religia ==
 +
Tutejszy [[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |kościół]] od 1982 r. jest siedzibą [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku| parafii]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Religia: ===
+
== Bibliografia ==
Tutejszy [[Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku |kościół]] od 1982 r. jest siedzibą [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Grabniku| parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej]].
+
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
<br/>
+
#Kawecki Jan, Roman Bolesław, ''Ełk. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1970.
 
 
=== Bibliografia: ===
 
#Grzegorz Białuński, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
 
#Jan Kawecki, Bolesław Roman, ''Ełk. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1970.
 
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=5524&p_token=0.9900060090902844 [data dostępu: 19.07.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych lokalnych GUS] [19.07.2013]
#Deutsche Verwaltungsgeschichte:http://www.verwaltungsgeschichte.de/lyck.html [data dostępu: 19.07.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [19.07.2013]
#Olsztyńska Strona Rowerowa:http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/grabnik [data dostępu: 19.07.2013]
+
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [19.07.2013]
#Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim: http://cmentarzewojenne.wordpress.com/2013/06/05/grabnik-cmentarz-wojenny/ [data dostępu: 19.07.2013]
+
#[http://cmentarzewojenne.wordpress.com/ Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim] [19.07.2013]
 +
#[http://stare-juchy-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Stare Juchy] [30.08.2013]
 +
#[http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [08.07.2014]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 16:36, 8 lip 2014


Grabnik

Grabnik. Wnętrze kościoła. Olsztyńska Strona Rowerowa [19.07.2013]
Grabnik. Wnętrze kościoła. Olsztyńska Strona Rowerowa [19.07.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ełcki
Gmina Stare Juchy
Liczba ludności (2010) 409
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 19-330
Tablice rejestracyjne NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Grabnik
Grabnik
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Grabnik
Grabnik
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Grabnik (niem. Grabnick) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Stare Juchy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 409 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wioletta Pigiel[1].

Położenie

Grabnik znajduje się w odległości 12 km na północny wschód od Ełku nad Jeziorem Grabnickim (Grabnick See). Na południowy wschód od Grabnika leży jezioro Sawinda Mała oraz Sińczek (Szienszek See, Kleiner Grabnick See). Na wschód od miejscowości usytuowane jest jezioro Sawinda Wielka ('Grosser Sawinda See, Grosser Margen See).

Dzieje miejscowości

W 1484 roku komtur ryński Jerzy Ramung von Rameck nadał 60 łanów na prawie chełmińskim między jeziorami Rogale i Sawindą Wielką. Cztery łany przypadły sołtysowi Jerzemu Suczce, pozostałe otrzymali chłopi. Nazwa miejscowości wywodzi się od staropruskiego słowa grabnis oznaczającego buk. W XVI wieku w miejscowości funkcjonowała szkółka parafialna. Istnienie szkoły w latach 1740-1742 potwierdzają ówczesne spisy z tego okresu. Na początku XVII wieku wieś miała wyłącznie polski charakter. Najazdy tatarskie w roku 1656 dotknęły również Grabnik. Wieś została doszczętnie zniszczona. Zginęło 17 mieszkańców, a 174 zabrano w jasyr. W latach 1565–1566 został wybudowany kościół. W XVIII wieku Grabnik składał się z 63 domów. W 1821 roku wieś zamieszkiwały 482 osoby. W latach 90. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 800 osób. W 1890 roku na 2275 parafian przypadało 325 Niemców. W 1912 roku na 2100 parafian 1000 było Polakami. U progu II wojny światowej wieś liczyła 685 mieszkańców. Aktualnie jest siedzibą sołectwa.

Grabnik. Pomnik poległych Moje Mazury [08.07.2014]

Zabytki

Religia

Tutejszy kościół od 1982 r. jest siedzibą parafii.

Bibliografia

  1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  2. Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
  3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  4. Bank Danych lokalnych GUS [19.07.2013]
  5. Deutsche Verwaltungsgeschichte [19.07.2013]
  6. Olsztyńska Strona Rowerowa [19.07.2013]
  7. Strona poświęcona cmentarzom i pomnikom wojennym w powiecie ełckim [19.07.2013]
  8. Strona Urzędu Gminy Stare Juchy [30.08.2013]
  9. Moje Mazury [08.07.2014]

Przypisy