Kajny: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | '''Kajny''' (niem. ''Kainen'', ''Kaynen'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[ | + | '''Kajny''' (niem. ''Kainen'', ''Kaynen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jonkowo (gmina wiejska)|gminie Jonkowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 64 osoby. | Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 64 osoby. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś została założona przez kapitułę warmińską w 1354 roku na starym pruskim polu osadniczym – campus Kaynen na obszarze 7 łanów. Od XIX wieku do roku 1945 funkcjonowała nazwa Kainen. Na przełomie XIX i XX wieku wieś była zamieszkana przez 140-170 osób. [[II wojna światowa]] doprowadziła do spustoszenia miejscowości i jej opustoszenia. W miejscowości znajduje się czynna wież ciśnień zaopatrująca mieszkańców w wodę. Wieża zasilana jest przez XIX-wieczny tzw. taran wodny . To hydrotechniczne urządzenie napędzane siłą wody działa od ponad stu lat. Taran wodny został zaporjektowany przez Josepha Michaela Montgolfiera. Urządzenie zlokalizowane jest obok leśniczówki. | + | Wieś została założona przez kapitułę warmińską w 1354 roku na starym pruskim polu osadniczym – campus Kaynen na obszarze 7 łanów. Od XIX wieku do roku 1945 funkcjonowała nazwa Kainen. Na przełomie XIX i XX wieku wieś była zamieszkana przez 140-170 osób. [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojna światowa]] doprowadziła do spustoszenia miejscowości i jej opustoszenia. W miejscowości znajduje się czynna wież ciśnień zaopatrująca mieszkańców w wodę. Wieża zasilana jest przez XIX-wieczny tzw. taran wodny. To hydrotechniczne urządzenie napędzane siłą wody działa od ponad stu lat. Taran wodny został zaporjektowany przez Josepha Michaela Montgolfiera. Urządzenie zlokalizowane jest obok leśniczówki. |
1 sierpnia 2004 roku Kajny obchodziły 650 – lecie powstania wsi. Przy leśniczówce został utworzony [[Ośrodek Edukacji Leśnej w Kajnach| Ośrodek Edukacji Leśnej]]. | 1 sierpnia 2004 roku Kajny obchodziły 650 – lecie powstania wsi. Przy leśniczówce został utworzony [[Ośrodek Edukacji Leśnej w Kajnach| Ośrodek Edukacji Leśnej]]. | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[Stanisław Żurawski]] (1868-1943) – urodzony w Kajnach działacz warmiński, współzałożyciel [[Bank Ludowy w Olsztynie|Banku Ludowego w Olsztynie]], działacz [[Związek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]]; skatowany przez gestapo zmarł wskutek odniesionych ran . Został pochowany w [[Brąswałd|Brąswałdzie]]. Jego syn Alfons Żurawski, został przed wojną wcielony do Wehrmachtu – stacjonował w [[Królewiec|Królewcu]]. Podczas pobytu w Kajnach w 1940 roku nawiązał kontakt w polskimi jeńcami. Po powrocie do Królewca został oskarżony o zdradę [[III Rzesza|Rzeszy]] i skazany na karę śmierci w 1942 roku. | + | *[[Stanisław Żurawski]] (1868-1943) – urodzony w Kajnach działacz warmiński, współzałożyciel [[Bank Ludowy w Olsztynie|Banku Ludowego w Olsztynie]], działacz [[Związek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]]; skatowany przez gestapo zmarł wskutek odniesionych ran. Został pochowany w [[Brąswałd|Brąswałdzie]]. Jego syn Alfons Żurawski, został przed wojną wcielony do Wehrmachtu – stacjonował w [[Królewiec|Królewcu]]. Podczas pobytu w Kajnach w 1940 roku nawiązał kontakt w polskimi jeńcami. Po powrocie do Królewca został oskarżony o zdradę [[III Rzesza|Rzeszy]] i skazany na karę śmierci w 1942 roku. |
| + | *[[Wiktoria Żurawska |Wiktoria Żurawska]] (1900-1970) – urodzona w Kajnach nauczycielka i bibliotekarka, pracownik [[Biblioteka Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie |Biblioteki Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie]] | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 51: | Linia 53: | ||
*Zabytkowy drewniany dom rodziny Rautenberg, wybudowany w 1856 roku | *Zabytkowy drewniany dom rodziny Rautenberg, wybudowany w 1856 roku | ||
*Dwie kapliczki warmińskie zlokalizowane na terenie wsi | *Dwie kapliczki warmińskie zlokalizowane na terenie wsi | ||
| + | |||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | == Turystyka == | ||
| + | *Szlak rowerowy o długości 21,9 km ("żółty") – przebieg trasy: [[Dywity]] – [[Redykajny]] – [[Gutkowo]] – [[Wilimowo]] – Kajny – [[Barkweda]] – [[Brąswałd]] – [[Ługwałd]] – [[Dywity]] | ||
| + | *Szlak rowerowy o długości 40 km – przebieg trasy: [[Olsztyn]] – [[Redykajny]] – [[Brąswałd]] – [[Barkweda]] – Kajny – [[Gutkowo]] – [[Łupstych]] – [[Olsztyn]] | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 62: | Linia 71: | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| − | + | [[Kategoria: Jonkowo (gmina wiejska)]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] |
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
Wersja z 07:30, 11 lip 2014
| Kajny | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jonkowo |
| Liczba ludności (2010) | 64 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kajny | |
| Położenie na mapie Polski  Kajny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kajny (niem. Kainen, Kaynen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 64 osoby.
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 5 km na północny wschód od Jonkowa. Wieś położona jest na obszarze Leśnictwa Redykajny i Nadleśnictwa Kudypy.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona przez kapitułę warmińską w 1354 roku na starym pruskim polu osadniczym – campus Kaynen na obszarze 7 łanów. Od XIX wieku do roku 1945 funkcjonowała nazwa Kainen. Na przełomie XIX i XX wieku wieś była zamieszkana przez 140-170 osób. II wojna światowa doprowadziła do spustoszenia miejscowości i jej opustoszenia. W miejscowości znajduje się czynna wież ciśnień zaopatrująca mieszkańców w wodę. Wieża zasilana jest przez XIX-wieczny tzw. taran wodny. To hydrotechniczne urządzenie napędzane siłą wody działa od ponad stu lat. Taran wodny został zaporjektowany przez Josepha Michaela Montgolfiera. Urządzenie zlokalizowane jest obok leśniczówki. 1 sierpnia 2004 roku Kajny obchodziły 650 – lecie powstania wsi. Przy leśniczówce został utworzony Ośrodek Edukacji Leśnej.
Ludzie związani z miejscowością
- Stanisław Żurawski (1868-1943) – urodzony w Kajnach działacz warmiński, współzałożyciel Banku Ludowego w Olsztynie, działacz Związku Polaków w Niemczech; skatowany przez gestapo zmarł wskutek odniesionych ran. Został pochowany w Brąswałdzie. Jego syn Alfons Żurawski, został przed wojną wcielony do Wehrmachtu – stacjonował w Królewcu. Podczas pobytu w Kajnach w 1940 roku nawiązał kontakt w polskimi jeńcami. Po powrocie do Królewca został oskarżony o zdradę Rzeszy i skazany na karę śmierci w 1942 roku.
- Wiktoria Żurawska (1900-1970) – urodzona w Kajnach nauczycielka i bibliotekarka, pracownik Biblioteki Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie
Zabytki
- Taran wodny, zainstalowany pod koniec XIX wieku
- Zabytkowy drewniany dom rodziny Rautenberg, wybudowany w 1856 roku
- Dwie kapliczki warmińskie zlokalizowane na terenie wsi
Turystyka
- Szlak rowerowy o długości 21,9 km ("żółty") – przebieg trasy: Dywity – Redykajny – Gutkowo – Wilimowo – Kajny – Barkweda – Brąswałd – Ługwałd – Dywity
- Szlak rowerowy o długości 40 km – przebieg trasy: Olsztyn – Redykajny – Brąswałd – Barkweda – Kajny – Gutkowo – Łupstych – Olsztyn
Bibliografia
- Jadwiszczak Andrzej S., Kisielew Kazimierz, Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Brąswałd, Barkweda, Kajny, Bukwałd, Cerkiewnik, Swobodna, Gady 2012.
- Kellmann Georg, Historia parafii Klebark Wielki, jej wiosek i okolic. Parafia p.w. Znalezienia Krzyża Świętego i Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Klebarku Wielkim, Klebark Wielki 2007.
- Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn, Białystok 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 10.12.2013]
- Dom Warmiński] [data dostępu: 10.12.2013]
- Wikipedia: Kajny [data dostępu: 10.12.2013]
