Szymki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Szymki''' (niem. ''Symken'', od 1938 r. ''Simken'') – [[wieś  sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski | powiecie piskim]], w [[gmina Biała Piska|gminie Biała Piska]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
<big>'''Szymki''' (niem. ''Symken'', od 1938 r. ''Simken'') – [[wieś  sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części [[województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 9 km na południowy zachód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]]. Dolina na zachód od wsi, nad strumykiem [[Surzanka]], nosi nazwę Sury (Surzanki).
+
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 9 km na południowy zachód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]]. Dolina na zachód od wsi, nad [[Strumień Surzanka |strumykiem Surzanka]], nosi nazwę Sury (Surzanki).
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Osada istniała prawdopodobnie już w 1424 roku, wymieniana w źródłach jako ''Meruslauen'', ''Mirsslawe'', ''Myrsslawe'', ''Maroslaw'' – być może od imienia ówczesnego właściciela (Mirosława?). W 1495 roku dobra te zakupił od niejakiego Guta Szymon Moelknecht. Przywilej na prawie magdeburskim mówił o 20 łanach w "Gutach" (nie były to Stare Guty) i 15 łanach w bliżej niezidentyfikowanym ''Klüdene''. Możliwe, że oba te dobra obejmowała nazwa Szymki – pochodząca od nowego właściciela. W XVI wieku wieś należała do Blumsteinów, zaś pod koniec XVII wieku do Jakuba Barciszewskiego i Jakuba Turowskiego. W październiku 1710 roku do wsi dotarła wielka epidemia dżumy; straty w porównaniu z okolicznymi osadami nie były wielkie, zmarło trzech mieszkańców. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Kumielsku|parafii ewangelickiej w Kumielsku]].
+
Osada istniała prawdopodobnie już w 1424 roku, wymieniana w źródłach jako ''Meruslauen'', ''Mirsslawe'', ''Myrsslawe'', ''Maroslaw'' – być może od imienia ówczesnego właściciela (Mirosława?). W 1495 roku dobra te zakupił od niejakiego Guta Szymon Moelknecht. Przywilej na prawie magdeburskim mówił o 20 łanach w "Gutach" (nie były to Stare Guty) i 15 łanach w bliżej niezidentyfikowanym ''Klüdene''. Możliwe, że oba te dobra obejmowała nazwa Szymki – pochodząca od nowego właściciela. W XVI wieku wieś należała do Blumsteinów, zaś pod koniec XVII wieku do Jakuba Barciszewskiego i Jakuba Turowskiego. W październiku 1710 roku do wsi dotarła wielka epidemia dżumy; straty w porównaniu z okolicznymi osadami nie były wielkie, zmarło trzech mieszkańców. Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Kumielsku|parafii ewangelickiej w Kumielsku]].
  
 
Szkoła we wsi została założona w 1897 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel zajmował się kształceniem 28 dzieci.
 
Szkoła we wsi została założona w 1897 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel zajmował się kształceniem 28 dzieci.
Linia 61: Linia 61:
  
 
1988 – 132 osoby (łącznie z Kukłami)
 
1988 – 132 osoby (łącznie z Kukłami)
 
<br/>
 
  
 
=== Zabytki: ===
 
=== Zabytki: ===
 
*[[Zespół dworski w Szymkach|Zespół dworski]] z przełomu XIX i XX wieku: dwór, wozownia, obora, chlewnia
 
*[[Zespół dworski w Szymkach|Zespół dworski]] z przełomu XIX i XX wieku: dwór, wozownia, obora, chlewnia
 
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
 
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
 
<br/>
 
  
 
=== Bibliografia: ===
 
=== Bibliografia: ===
Linia 84: Linia 80:
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat piski]]   
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:08, 24 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)]]  
~~~~
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat piski]]  [[Kategoria: gmina Biała Piska]] [[Kategoria: Dwory i dworki dawnych Prus Wschodnich]]  
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:08, 24 wrz 2013 (CEST)
 

Wersja z 13:07, 26 sie 2014


Szymki

Pole-obowiązkowe
Pole-obowiązkowe
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Biała Piska
Liczba ludności (2010) 159 (łącznie Szymki i Kukły)
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-230
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Szymki
Szymki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Szymki
Szymki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Szymki (niem. Symken, od 1938 r. Simken) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 9 km na południowy zachód od Białej Piskiej. Dolina na zachód od wsi, nad strumykiem Surzanka, nosi nazwę Sury (Surzanki).


Dzieje miejscowości

Osada istniała prawdopodobnie już w 1424 roku, wymieniana w źródłach jako Meruslauen, Mirsslawe, Myrsslawe, Maroslaw – być może od imienia ówczesnego właściciela (Mirosława?). W 1495 roku dobra te zakupił od niejakiego Guta Szymon Moelknecht. Przywilej na prawie magdeburskim mówił o 20 łanach w "Gutach" (nie były to Stare Guty) i 15 łanach w bliżej niezidentyfikowanym Klüdene. Możliwe, że oba te dobra obejmowała nazwa Szymki – pochodząca od nowego właściciela. W XVI wieku wieś należała do Blumsteinów, zaś pod koniec XVII wieku do Jakuba Barciszewskiego i Jakuba Turowskiego. W październiku 1710 roku do wsi dotarła wielka epidemia dżumy; straty w porównaniu z okolicznymi osadami nie były wielkie, zmarło trzech mieszkańców. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Kumielsku.

Szkoła we wsi została założona w 1897 roku. W 1935 roku jeden nauczyciel zajmował się kształceniem 28 dzieci.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Irena Brozio[1].


Liczba mieszkańców

1857 – 71 osób

1864 – 83 osoby (dodatkowo 70 osób w majątku Szymki)

1867 – 95 osób (dodatkowo 82 osoby w majątku Szymki)

1933 – 123 osoby

1939 – 142 osoby

1988 – 132 osoby (łącznie z Kukłami)

Zabytki:

  • Zespół dworski z przełomu XIX i XX wieku: dwór, wozownia, obora, chlewnia
  • Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku

Bibliografia:

  1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  2. Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
  3. Hippel Rudolf von, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
  4. Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
  5. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  6. Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 9.08.2013].
  7. Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 9.08.2013].
  8. Gminna Ewidencja Zabytków: bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc [data dostępu: 9.08.2013].

Przypisy

<references>