Maruny: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Maruny | |nazwa = Maruny | ||
| Linia 9: | Linia 7: | ||
|zdjęcie = | |zdjęcie = | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | '''Maruny''' (niem. ''Groß Maraunen'') – | + | '''Maruny''' (niem. ''Groß Maraunen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Barczewo (gmina miejsko-wiejska) |gminie Barczewo]]. |
| − | W latach | + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 353 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Radosław Słomiński]]<ref>[http://barczewo.bip.net.pl/?a=972/ Strona Urzędu Gminy Barczewo] [04.12.2013]</ref>. |
| − | |||
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość położona na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]] nad [[Jezioro Maryny| | + | Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]] nad jeziorem [[Jezioro Maryny| Maryny]] i rzeką [[Rzeka Maruna| Maruną]]. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Miejscowość została założona w XIV wieku. W roku 1349 przybrała nazwę Marung od imienia jej zasadźcy, który otrzymał nadanie od biksupa [[Herman z Pragi| Hermana z Pragi]]. | Miejscowość została założona w XIV wieku. W roku 1349 przybrała nazwę Marung od imienia jej zasadźcy, który otrzymał nadanie od biksupa [[Herman z Pragi| Hermana z Pragi]]. | ||
| − | W 1656 roku nowym właścicielem majątku został niejaki Pilchowitz. Ale już na początku XVIII wieku dobra przeszły w posiadanie Zygmunta Batyńskiego, który nadanie otrzymał od biskupa Potockiego. W XVIII stuleciu Maruny | + | W 1656 roku nowym właścicielem majątku został niejaki Pilchowitz. Ale już na początku XVIII wieku dobra przeszły w posiadanie [[Zygmunt Batyński| Zygmunta Batyńskiego]], który nadanie otrzymał od biskupa Potockiego. W XVIII stuleciu Maruny przechodziły z rąk do rąk. Za czasów kolejnego właściciela – radcy ziemskiego Kunckela – w majątku wybudowano okazały pałac. |
| − | W XIX wieku dwór w Marunach wchodził w skład parafii w Barczewie. Kolejnym właścicielem dóbr w XIX stuleciu był Bernard von Puttkammer. We wsi działała w tym czasie cegielnia. W roku 1864 Maruny były zamieszkane przez 218 osób (193 katolików, 25 ewangelików; 135 Polaków, 83 Niemców). Nieistniejący dziś pałac w Marunach wybudował ród Groeben. Jedyną pozostałością po dawnych właścicielach są pozostałości płyt | + | W XIX wieku dwór w Marunach wchodził w skład parafii w [[Barczewo |Barczewie]]. Kolejnym właścicielem dóbr w XIX stuleciu był [[Bernard von Puttkammer]]. We wsi działała w tym czasie cegielnia. W roku 1864 Maruny były zamieszkane przez 218 osób (193 katolików, 25 ewangelików; 135 Polaków, 83 Niemców). Nieistniejący dziś pałac w Marunach wybudował ród [[Rodzina Groeben| Groeben]]. Jedyną pozostałością po dawnych właścicielach są pozostałości płyt nagrobnych na rodowym cmentarzu. W 1945 roku pałac został rozgrabiony przez żołnierzy Armii Czerwonej; popadająca w ruinę budowla została ostatecznie rozebrana. |
<br/> | <br/> | ||
==Gospodarka== | ==Gospodarka== | ||
| − | We wsi znajduje się siedziba leśnictwa należącego do [[Nadleśnictwo | + | We wsi znajduje się siedziba leśnictwa należącego do [[Nadleśnictwo |Nadleśnictwa]] [[Wipsowo]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *grodzisko pruskie zlokalizowane w odległości 2,2 km od wsi, położone w lesie na stromym wzgórzu |
| − | * | + | *park podworski o charakterze krajobrazowym, obecnie zaniedbany; zlokalizowany po prawej stronie drogi z [[Tuławki| Tuławek]] do Barczewa |
| − | |||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
| − | * | + | *szlak samochodowy: [[Olsztyn]] – [[Potryty]] – [[Tejstymy]] – [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] – Maruny – [[Barczewko]] – [[Bałdy]] – Olsztyn |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
#Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, ''Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny'', Gady 2011. | #Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, ''Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny'', Gady 2011. | ||
#''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', red. Władysław Walewski, t. VI, Warszawa 1885. | #''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', red. Władysław Walewski, t. VI, Warszawa 1885. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.12.2013] |
| − | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=71| Dom Warmiński] [ | + | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=71| Dom Warmiński] [12.12.2013] |
| − | #[http://gov.genealogy.net/item/show/MARNENKO03IU| Genealogy.net][ | + | #[http://gov.genealogy.net/item/show/MARNENKO03IU| Genealogy.net][12.12.2013] |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 13:39, 1 paź 2014
| Maruny | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Barczewo |
| Liczba ludności (2010) | 353 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Maruny | |
| Położenie na mapie Polski  Maruny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Maruny (niem. Groß Maraunen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 353 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Radosław Słomiński[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim nad jeziorem Maryny i rzeką Maruną.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona w XIV wieku. W roku 1349 przybrała nazwę Marung od imienia jej zasadźcy, który otrzymał nadanie od biksupa Hermana z Pragi.
W 1656 roku nowym właścicielem majątku został niejaki Pilchowitz. Ale już na początku XVIII wieku dobra przeszły w posiadanie Zygmunta Batyńskiego, który nadanie otrzymał od biskupa Potockiego. W XVIII stuleciu Maruny przechodziły z rąk do rąk. Za czasów kolejnego właściciela – radcy ziemskiego Kunckela – w majątku wybudowano okazały pałac.
W XIX wieku dwór w Marunach wchodził w skład parafii w Barczewie. Kolejnym właścicielem dóbr w XIX stuleciu był Bernard von Puttkammer. We wsi działała w tym czasie cegielnia. W roku 1864 Maruny były zamieszkane przez 218 osób (193 katolików, 25 ewangelików; 135 Polaków, 83 Niemców). Nieistniejący dziś pałac w Marunach wybudował ród Groeben. Jedyną pozostałością po dawnych właścicielach są pozostałości płyt nagrobnych na rodowym cmentarzu. W 1945 roku pałac został rozgrabiony przez żołnierzy Armii Czerwonej; popadająca w ruinę budowla została ostatecznie rozebrana.
Gospodarka
We wsi znajduje się siedziba leśnictwa należącego do Nadleśnictwa Wipsowo.
Zabytki
- grodzisko pruskie zlokalizowane w odległości 2,2 km od wsi, położone w lesie na stromym wzgórzu
- park podworski o charakterze krajobrazowym, obecnie zaniedbany; zlokalizowany po prawej stronie drogi z Tuławek do Barczewa
Turystyka
Bibliografia
- Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. Władysław Walewski, t. VI, Warszawa 1885.
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.12.2013]
- Dom Warmiński [12.12.2013]
- Genealogy.net[12.12.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Barczewo [04.12.2013]
