Podleśna: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Podleśna | |nazwa = Podleśna | ||
| Linia 8: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Podleśnej | |dopełniacz wsi = Podleśnej | ||
|zdjęcie = Podleśna. Warmińska kapliczka zlokalizowana w centrum wsi.jpg | |zdjęcie = Podleśna. Warmińska kapliczka zlokalizowana w centrum wsi.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Podleśna. Warmińska kapliczka zlokalizowana w centrum wsi | + | |opis zdjęcia = Podleśna. Warmińska kapliczka zlokalizowana w centrum wsi [http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [07.12.2013] |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Podleśna''' (niem. ''Klingerswalde'') – | + | ''' Podleśna''' (niem. ''Klingerswalde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|gminie Dobre Miasto]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś w roku 2010 była zamieszkana przez 266 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Grzegorz Guski]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ Wrota Warmii i Mazur] [12.10.2013]</ref>. |
| − | W latach | ||
| − | |||
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość jest położona w północnej części [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], na trasie [[Dobre Miasto]]-[[Tuławki]], w odległości 8 km na południowy wschód od Dobrego Miasta. | + | Miejscowość jest położona w północnej części [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], na trasie [[Dobre Miasto]] - [[Tuławki]], w odległości 8 km na południowy wschód od Dobrego Miasta. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | 13 grudnia 1362 roku biskup [[Jan Stryprock]] dokonał nadania 57 łanów na [[ | + | 13 grudnia 1362 roku biskup [[Jan Stryprock]] dokonał nadania 57 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Odbiorcą nadania był niejaki [[Mikołaj Clünder]] – zasadźca nowej osady ''Clünderswalde''. Przywilej został odnowiony przez biskupa [[Henryk III Sorbom| Henryka Sorboma]] w 1379 roku. W okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojen polsko–krzyżackich]] w latach 1519–1521, wieś uległa zniszczeniu i prawdopodobnie całkowicie opustoszała. Akcję ponownego zaludnienia podjął biskup [[Maurycy Feber]]. W 1548 roku wieś otrzymała nowy przywilej wystawiony przez ówczesnego biskupa [[lkwim:Jan Dantyszek| Jana Dantyszka]]. W 1608 roku kolejny biskup [[Szymon Rudnicki]] wystawił dokument dotyczący miejscowej karczmy – sołtys wsi ([[Józef Fox]]) otrzymał jako uposażenie karczmy 1 łan ziemi. W 1656 roku Podleśna była zamieszkana przez 14 osób – 2 sołtysów, 11 chłopów i 1 wolnego. W 1688 roku liczyła 28 mieszkańców – 2 sołtysów, 2 osoby starsze, karczmarza, 1 wolnego, 10 chłopów, 3 zagrodników, 5 komorników i 4 ludzi luźnych. W wykazach za lata 1702 i 1767 występuje Podleśna jako [[Wieś chełmińska| wieś chełmińska]]. W 1817 roku miejscowość składała się z 42 domów zamieszkanych przez 197 osób. W roku 1939 wieś liczyła 524 mieszkańców. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojny światowej]] w Podleśnej osiedlili się przybysze z centralnej Polski oraz z Rzeszowszczyzny. Jednym z pierwszych powojennych sołtysów był [[Wincenty Kacprzyk]]. W 1956 roku wieś zelektryfikowano. W 1946 roku została uruchomiona siedmioklasowa szkoła, której pierwszym kierownikiem został [[Eugeniusz Ryba]]. |
| + | |||
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
| − | 1846 | + | *1846 r. – 327 osób (wszyscy katolicy; 54 domy) |
| − | 1858 | + | *1858 r. – 483 osoby (21 ewangelików, 462 katolików; 72 domy) |
| − | 1871 | + | *1871 r. – 629 osób (6 ewangelików, 623 katolików; 97 domów) |
| − | 1905 | + | *1905 r. – 750 osób (4 ewangelików, 746 katolików) |
| − | 1925 | + | *1925 r. – 619 osób (2 ewangelików, 611 katolików, 6 osób nieokreślonych religijnie; 108 domów) |
| − | 1978 | + | *1978 r. – 409 osób (75 gospodarstw) |
| − | 1984 | + | *1984 r. – 318 osób (57 gospodarstw) |
| − | |||
| − | |||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[lkwim:Roman Ławrynowicz|Roman Ławrynowicz]] (ur. 1932) | + | *[[lkwim:Roman Ławrynowicz|Roman Ławrynowicz]] (ur. 1932) – dyrektor [[lkwim: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie| Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie]], animator kultury i publicysta; jego rodzina po zakończeniu II wojny światowej osiadła w Podleśnej |
| − | |||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | * | + | *szlak rowerowy o długości 9,5 km - przebieg trasy: Podleśna – [[Stary Dwór]] – [[Knopin]] – [[Głotowo]] |
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *przydrożne [[kapliczki w Podleśnej|kapliczki warmińskie]] zlokalizowane w centrum wsi |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
#Suchenek Zygmunt, ''Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii'', Olsztyn 2011. | #Suchenek Zygmunt, ''Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii'', Olsztyn 2011. | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [07.12.2013] |
| − | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=230:gmina-dobre-miasto&catid=30:szlaki-rowerowe&Itemid=211| Dom Warmiński] [ | + | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=230:gmina-dobre-miasto&catid=30:szlaki-rowerowe&Itemid=211| Dom Warmiński] [07.12.2013] |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 14:52, 18 paź 2014
| Podleśna | |
| | |
![Podleśna. Warmińska kapliczka zlokalizowana w centrum wsi Ciekawe Mazury [07.12.2013]](/index.php/Plik:Podle%C5%9Bna._Warmi%C5%84ska_kapliczka_zlokalizowana_w_centrum_wsi.jpg) Podleśna. Warmińska kapliczka zlokalizowana w centrum wsi Ciekawe Mazury [07.12.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Dobre Miasto |
| Liczba ludności (2010) | 266 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Podleśna | |
| Położenie na mapie Polski  Podleśna | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Podleśna (niem. Klingerswalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość należała [Podział administracyjny |administracyjnie]] do województwa olsztyńskiego. Wieś w roku 2010 była zamieszkana przez 266 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Grzegorz Guski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, na trasie Dobre Miasto - Tuławki, w odległości 8 km na południowy wschód od Dobrego Miasta.
Dzieje miejscowości
13 grudnia 1362 roku biskup Jan Stryprock dokonał nadania 57 łanów na prawie chełmińskim. Odbiorcą nadania był niejaki Mikołaj Clünder – zasadźca nowej osady Clünderswalde. Przywilej został odnowiony przez biskupa Henryka Sorboma w 1379 roku. W okresie wojen polsko–krzyżackich w latach 1519–1521, wieś uległa zniszczeniu i prawdopodobnie całkowicie opustoszała. Akcję ponownego zaludnienia podjął biskup Maurycy Feber. W 1548 roku wieś otrzymała nowy przywilej wystawiony przez ówczesnego biskupa Jana Dantyszka. W 1608 roku kolejny biskup Szymon Rudnicki wystawił dokument dotyczący miejscowej karczmy – sołtys wsi (Józef Fox) otrzymał jako uposażenie karczmy 1 łan ziemi. W 1656 roku Podleśna była zamieszkana przez 14 osób – 2 sołtysów, 11 chłopów i 1 wolnego. W 1688 roku liczyła 28 mieszkańców – 2 sołtysów, 2 osoby starsze, karczmarza, 1 wolnego, 10 chłopów, 3 zagrodników, 5 komorników i 4 ludzi luźnych. W wykazach za lata 1702 i 1767 występuje Podleśna jako wieś chełmińska. W 1817 roku miejscowość składała się z 42 domów zamieszkanych przez 197 osób. W roku 1939 wieś liczyła 524 mieszkańców. Po zakończeniu II wojny światowej w Podleśnej osiedlili się przybysze z centralnej Polski oraz z Rzeszowszczyzny. Jednym z pierwszych powojennych sołtysów był Wincenty Kacprzyk. W 1956 roku wieś zelektryfikowano. W 1946 roku została uruchomiona siedmioklasowa szkoła, której pierwszym kierownikiem został Eugeniusz Ryba.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1846 r. – 327 osób (wszyscy katolicy; 54 domy)
- 1858 r. – 483 osoby (21 ewangelików, 462 katolików; 72 domy)
- 1871 r. – 629 osób (6 ewangelików, 623 katolików; 97 domów)
- 1905 r. – 750 osób (4 ewangelików, 746 katolików)
- 1925 r. – 619 osób (2 ewangelików, 611 katolików, 6 osób nieokreślonych religijnie; 108 domów)
- 1978 r. – 409 osób (75 gospodarstw)
- 1984 r. – 318 osób (57 gospodarstw)
Ludzie związani z miejscowością
- Roman Ławrynowicz (ur. 1932) – dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie, animator kultury i publicysta; jego rodzina po zakończeniu II wojny światowej osiadła w Podleśnej
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 9,5 km - przebieg trasy: Podleśna – Stary Dwór – Knopin – Głotowo
Zabytki
- przydrożne kapliczki warmińskie zlokalizowane w centrum wsi
Bibliografia
- Suchenek Zygmunt, Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii, Olsztyn 2011.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [07.12.2013]
- Dom Warmiński [07.12.2013]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [12.10.2013]
