Trutnowo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Trutnowo ''' (niem. ''Trautenau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina | + | ''' Trutnowo ''' (niem. ''Trautenau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 106 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wacław Bobrowicz]]<ref>http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 106 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wacław Bobrowicz]]<ref>http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>. | ||
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 18 km na południe od [[Bartoszyce|Bartoszyc]], w pobliżu granicy z [[powiat lidzbarski|powiatem lidzbarskim]]. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 18 km na południe od [[Bartoszyce|Bartoszyc]], w pobliżu granicy z [[powiat lidzbarski|powiatem lidzbarskim]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Jej nazwa wywodzi się od [[Prusowie|Prusa]] o imieniu Trutna (Truta). Założona została na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] w 1362 roku jako wieś podległa biskupom warmińskim. Po 1772 roku stała się wsią królewską, a na początku XIX wieku przeszła reformy uwłaszczeniowe. W XIX i XX wieku znajdowały się tu trzy małe majątki ziemskie, siedziby dwóch z nich ulokowane były za wsią, na koloniach. Obecnie zachowany [[Dwór w Trutnowie|dworek]] jest jednym z nich - położony jest bliżej [[Wozławki|Wozławek]] niż Trutnowa. Został on wzniesiony w 1906 roku, a wyglądem przypomina wiejską willę. Ostatnim właścicielem przed 1945 rokiem był niejaki Schwark. Drugi majątek miał siedzibę we wsi i był najstarszy ze wszystkich; parterowy [[dworek w Trutnowie|dworek]] wybudowano w XVIII wieku. | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Jej nazwa wywodzi się od [[Prusowie|Prusa]] o imieniu Trutna (Truta). Założona została na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] w 1362 roku jako wieś podległa biskupom warmińskim. Po 1772 roku stała się wsią królewską, a na początku XIX wieku przeszła reformy uwłaszczeniowe. W XIX i XX wieku znajdowały się tu trzy małe majątki ziemskie, siedziby dwóch z nich ulokowane były za wsią, na koloniach. Obecnie zachowany [[Dwór w Trutnowie|dworek]] jest jednym z nich - położony jest bliżej [[Wozławki|Wozławek]] niż Trutnowa. Został on wzniesiony w 1906 roku, a wyglądem przypomina wiejską willę. Ostatnim właścicielem przed 1945 rokiem był niejaki Schwark. Drugi majątek miał siedzibę we wsi i był najstarszy ze wszystkich; parterowy [[dworek w Trutnowie|dworek]] wybudowano w XVIII wieku. | ||
Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]]. W 1935 roku uczęszczało do niej 44 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po 1945 roku uruchomiono ją ponownie. | Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]]. W 1935 roku uczęszczało do niej 44 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po 1945 roku uruchomiono ją ponownie. | ||
| − | + | ||
Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. W latach 1954-1972 wchodziła w skład [[gromada Galiny|gromady Galiny]], a następnie - [[gmina Galiny|gminy Galiny]]. W 1978 roku do wsi należało 36 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 398 ha. Spis powszechny przeprowadzony pięć lat później wykazał w Trutnowie 38 budynków mieszkalnych i 163 mieszkańców. We wsi działał wówczas punkt biblioteczny i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie). | Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. W latach 1954-1972 wchodziła w skład [[gromada Galiny|gromady Galiny]], a następnie - [[gmina Galiny|gminy Galiny]]. W 1978 roku do wsi należało 36 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 398 ha. Spis powszechny przeprowadzony pięć lat później wykazał w Trutnowie 38 budynków mieszkalnych i 163 mieszkańców. We wsi działał wówczas punkt biblioteczny i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie). | ||
We dworze w latach 1945-1974 mieściła się szkoła podstawowa; obecnie jest własnością dwóch rodzin. Wedle miejscowych opowieści duch starego Schwarka nawiedza dwór, straszy nocą, hałasuje, zapala światła, a nawet kradnie poduszki!<ref>M. Jackiewicz-Garniec, M. Garniec, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999, s. 157.</ref>. | We dworze w latach 1945-1974 mieściła się szkoła podstawowa; obecnie jest własnością dwóch rodzin. Wedle miejscowych opowieści duch starego Schwarka nawiedza dwór, straszy nocą, hałasuje, zapala światła, a nawet kradnie poduszki!<ref>M. Jackiewicz-Garniec, M. Garniec, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999, s. 157.</ref>. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*[[Dworek w Trutnowie]] wraz z otoczeniem, z XVIII wieku; zachowały się pozostałości parku dworskiego i zabudowań gospodarczych | *[[Dworek w Trutnowie]] wraz z otoczeniem, z XVIII wieku; zachowały się pozostałości parku dworskiego i zabudowań gospodarczych | ||
| Linia 55: | Linia 50: | ||
*Kapliczka przydrożna z połowy XVIII wieku | *Kapliczka przydrożna z połowy XVIII wieku | ||
*[[Kapliczka w Trutnowie|Kapliczka przydrożna]] z początku XX wieku | *[[Kapliczka w Trutnowie|Kapliczka przydrożna]] z początku XX wieku | ||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://bip.warmia.mazury.pl/bartoszyce_gmina_wiejska/201/Planowanie_i_zagospodarowanie_przestrzenne/| Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] | |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 71: | Linia 64: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Bartoszyce (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] |
Wersja z 21:11, 2 lis 2014
| Trutnowo | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bartoszyce |
| Liczba ludności (2010) | 106 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Trutnowo | |
| Położenie na mapie Polski  Trutnowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Trutnowo (niem. Trautenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 106 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wacław Bobrowicz[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 18 km na południe od Bartoszyc, w pobliżu granicy z powiatem lidzbarskim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Jej nazwa wywodzi się od Prusa o imieniu Trutna (Truta). Założona została na prawie chełmińskim w 1362 roku jako wieś podległa biskupom warmińskim. Po 1772 roku stała się wsią królewską, a na początku XIX wieku przeszła reformy uwłaszczeniowe. W XIX i XX wieku znajdowały się tu trzy małe majątki ziemskie, siedziby dwóch z nich ulokowane były za wsią, na koloniach. Obecnie zachowany dworek jest jednym z nich - położony jest bliżej Wozławek niż Trutnowa. Został on wzniesiony w 1906 roku, a wyglądem przypomina wiejską willę. Ostatnim właścicielem przed 1945 rokiem był niejaki Schwark. Drugi majątek miał siedzibę we wsi i był najstarszy ze wszystkich; parterowy dworek wybudowano w XVIII wieku.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 44 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po 1945 roku uruchomiono ją ponownie.
Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. W latach 1954-1972 wchodziła w skład gromady Galiny, a następnie - gminy Galiny. W 1978 roku do wsi należało 36 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 398 ha. Spis powszechny przeprowadzony pięć lat później wykazał w Trutnowie 38 budynków mieszkalnych i 163 mieszkańców. We wsi działał wówczas punkt biblioteczny i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie).
We dworze w latach 1945-1974 mieściła się szkoła podstawowa; obecnie jest własnością dwóch rodzin. Wedle miejscowych opowieści duch starego Schwarka nawiedza dwór, straszy nocą, hałasuje, zapala światła, a nawet kradnie poduszki![2].
Zabytki
- Dworek w Trutnowie wraz z otoczeniem, z XVIII wieku; zachowały się pozostałości parku dworskiego i zabudowań gospodarczych
- Dwór w Trutnowie z 1906 roku, za wsią, po II wojnie światowej szkoła, obecnie własność prywatna
- Kapliczka przydrożna z połowy XVIII wieku
- Kapliczka przydrożna z początku XX wieku
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
Przypisy
- ↑ http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ [data dostępu: 5.03.2014]
- ↑ M. Jackiewicz-Garniec, M. Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999, s. 157.
