Czerniec gronkowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = czerniec.jpg | |grafika = czerniec.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Czerniec gronkowy | + | |podpis grafiki = Czerniec gronkowy – roślina z kwiatostanem |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
|Lista synonimów = | |Lista synonimów = | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | |||
'''Czerniec gronkowy''' (''Actaea spicata'' L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (''Ranunculaceae''). | '''Czerniec gronkowy''' (''Actaea spicata'' L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (''Ranunculaceae''). | ||
| − | + | <br/><br/> | |
| − | [[Plik:czerniec owoce.jpg|300px|thumb|right|Czerniec gronkowy | + | [[Plik:czerniec owoce.jpg|300px|thumb|right|Czerniec gronkowy – roślina z owocami] |
| − | |||
| − | |||
=== Morfologia === | === Morfologia === | ||
| + | Roślina wieloletnia (bylina), 30-60 cm wysokości, o nieprzyjemnym zapachu, słabo rozgałęziona. Liście duże, długość do 30 cm, podwójnie trójdzielnie pierzaste, ogonkowe. Odcinki są nieregularne i grubo ząbkowane. Mają ostry zapach. | ||
| − | + | Kwiaty są małe, białe, 4 lub 5-dzielne w gęstych wierzchołkowych lub bocznych pojedynczych lub złożonych gronach. Słupek pojedynczy, siedzący, pręciki wolne. Działki kielicha i płatki korony szybko opadające. Kwiaty nie posiadają miodników. Kwitną od maja do lipca. Owoc stanowi kulista, początkowo zielona, a następnie czarna jagoda. Jagoda zawiera brunatne, ustawione w dwóch rzędach nasiona. | |
<br/> | <br/> | ||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
| + | Czerniec gronkowy występuje w stanie dzikim w prawie całej Europie oraz w umiarkowanej strefie Azji, sięgając na wschód po Chiny. W Polsce jest rozpowszechniony w znacznej części kraju, rzadszy na Mazowszu, Ziemi Lubuskiej oraz na wybrzeżu zachodniopomorskim. Występuje w cienistych lasach bukowych, zboczach, w wąwozach i w kamienistych górach na podłożu wilgotnym i bogatym w wapń. Według klasyfikacji fitosocjologicznej jest to gatunek charakterystyczny dla zboczowych lasów grądowych (lipowo-klonowych). | ||
| − | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] roślinę tę obserwować można m.in. w rezerwacie [[Rezerwat Las Warmiński|"Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego"]] oraz w Lesie Miejskim Olsztyna. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
| − | + | Roślina lecznicza. W przeszłości uważany za ziele lecznicze, m.in. przeciwko dżumie. | |
| − | Roślina lecznicza. W przeszłości uważany za ziele lecznicze m.in. przeciwko dżumie. | ||
Dawniej wykorzystywano go jako barwnik: owoce gotowane z kwasami dają czarny barwnik. | Dawniej wykorzystywano go jako barwnik: owoce gotowane z kwasami dają czarny barwnik. | ||
| Linia 46: | Linia 42: | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| − | |||
Czerniec gronkowy to jeden z nielicznych przedstawicieli licznej rodziny jaskrowatych, który wytwarza jako typ owocu jagodę. | Czerniec gronkowy to jeden z nielicznych przedstawicieli licznej rodziny jaskrowatych, który wytwarza jako typ owocu jagodę. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Traczyk Tadeusz, ''Rośliny lasu liściastego. Atlas'', Warszawa, 1975.<br/> | |
| − | Traczyk Tadeusz | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Czerniec_gronkowy pl.wikipedia.org, czerniec gronkowy] [08.06.2014] |
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] | ||
Wersja z 10:39, 30 gru 2014
| Czerniec gronkowy | |
| | |
| Actaea spicata | |
| L. | |
 Czerniec gronkowy – roślina z kwiatostanem | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Gromada | rośliny naczyniowe |
| Klasa | okrytonasienne |
| Rząd | jaskrowce |
| Rodzina | jaskrowate |
| Rodzaj | czerniec |
| Gatunek | czerniec gronkowy |
| Synonimy | |
Czerniec gronkowy (Actaea spicata L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae).
[[Plik:czerniec owoce.jpg|300px|thumb|right|Czerniec gronkowy – roślina z owocami]
Spis treści
Morfologia
Roślina wieloletnia (bylina), 30-60 cm wysokości, o nieprzyjemnym zapachu, słabo rozgałęziona. Liście duże, długość do 30 cm, podwójnie trójdzielnie pierzaste, ogonkowe. Odcinki są nieregularne i grubo ząbkowane. Mają ostry zapach.
Kwiaty są małe, białe, 4 lub 5-dzielne w gęstych wierzchołkowych lub bocznych pojedynczych lub złożonych gronach. Słupek pojedynczy, siedzący, pręciki wolne. Działki kielicha i płatki korony szybko opadające. Kwiaty nie posiadają miodników. Kwitną od maja do lipca. Owoc stanowi kulista, początkowo zielona, a następnie czarna jagoda. Jagoda zawiera brunatne, ustawione w dwóch rzędach nasiona.
Rozmieszczenie i ekologia
Czerniec gronkowy występuje w stanie dzikim w prawie całej Europie oraz w umiarkowanej strefie Azji, sięgając na wschód po Chiny. W Polsce jest rozpowszechniony w znacznej części kraju, rzadszy na Mazowszu, Ziemi Lubuskiej oraz na wybrzeżu zachodniopomorskim. Występuje w cienistych lasach bukowych, zboczach, w wąwozach i w kamienistych górach na podłożu wilgotnym i bogatym w wapń. Według klasyfikacji fitosocjologicznej jest to gatunek charakterystyczny dla zboczowych lasów grądowych (lipowo-klonowych).
Na Warmii i Mazurach roślinę tę obserwować można m.in. w rezerwacie "Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego" oraz w Lesie Miejskim Olsztyna.
Wartość użytkowa
Roślina lecznicza. W przeszłości uważany za ziele lecznicze, m.in. przeciwko dżumie.
Dawniej wykorzystywano go jako barwnik: owoce gotowane z kwasami dają czarny barwnik.
Roślina trująca.
Ciekawostki
Czerniec gronkowy to jeden z nielicznych przedstawicieli licznej rodziny jaskrowatych, który wytwarza jako typ owocu jagodę.
Bibliografia
Traczyk Tadeusz, Rośliny lasu liściastego. Atlas, Warszawa, 1975.
pl.wikipedia.org, czerniec gronkowy [08.06.2014]
