Pióropusznik strusi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Ciekawostki) |
|||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
|Lista synonimów = | |Lista synonimów = | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | |||
'''Pióropusznik strusi''' (''Matteuccia struthiopteris'' (L.) Todaro) – gatunek paproci należący do rodziny ''Onocleaceae''. | '''Pióropusznik strusi''' (''Matteuccia struthiopteris'' (L.) Todaro) – gatunek paproci należący do rodziny ''Onocleaceae''. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | == Morfologia == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Pióropusznik strusi to roślina wieloletnia z krótkim kłączem (do 20 cm długości), z którego wyrastają lejkowato pojedyncze, podwójnie pierzaste liście płonne (asymilacyjne) wysokości 30-170 cm i szerokości 35 cm. Są lancetowate w zarysie i mocno zwężają się ku dołowi, mają bardzo krótki ogonek liściowy. W sierpniu lub wrześniu z wnętrza lejka wyrasta krótszy (do 60 cm długości), sztywny, początkowo zielony – później ciemnobrunatny, jednokrotnie pierzasty liść zarodnionośny, podobny do strusiego pióra (skąd pochodzi nazwa paproci). Zarodnikowanie przypada na wrzesień-październik. Stosunkowo duże, ciemnobrunatne (czasem również czarne) zarodniki znajdują się w kubkach zarodnikowych leżących na obrzeżach blaszek liściowych, kiełkują po 14-22 dniach. Liście płonne zasychają wcześniej, pozostawiając na zimę tylko brunatne liście zarodnikowe. Paproć ta odznacza się zatem dwupostaciowością liści, tj. trofofil (część liścia zaopatrująca roślinę w substancje odżywcze) i sporofil (część liścia wytwarzająca zarodniki) występują oddzielne. | Pióropusznik strusi to roślina wieloletnia z krótkim kłączem (do 20 cm długości), z którego wyrastają lejkowato pojedyncze, podwójnie pierzaste liście płonne (asymilacyjne) wysokości 30-170 cm i szerokości 35 cm. Są lancetowate w zarysie i mocno zwężają się ku dołowi, mają bardzo krótki ogonek liściowy. W sierpniu lub wrześniu z wnętrza lejka wyrasta krótszy (do 60 cm długości), sztywny, początkowo zielony – później ciemnobrunatny, jednokrotnie pierzasty liść zarodnionośny, podobny do strusiego pióra (skąd pochodzi nazwa paproci). Zarodnikowanie przypada na wrzesień-październik. Stosunkowo duże, ciemnobrunatne (czasem również czarne) zarodniki znajdują się w kubkach zarodnikowych leżących na obrzeżach blaszek liściowych, kiełkują po 14-22 dniach. Liście płonne zasychają wcześniej, pozostawiając na zimę tylko brunatne liście zarodnikowe. Paproć ta odznacza się zatem dwupostaciowością liści, tj. trofofil (część liścia zaopatrująca roślinę w substancje odżywcze) i sporofil (część liścia wytwarzająca zarodniki) występują oddzielne. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Rozmieszczenie i ekologia == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
W Polsce przebiega północna granica zasięgu tego gatunku. Pióropusznik strusi występuje na pogórzu Karpat i Pienin, w Sudetach Zachodnich, Górach Świętokrzyskich i Bieszczadach. Na niżu znany jest z rozproszonych stanowisk, można go spotkać m.in.: Północno-Wschodniej Polsce, nad Nysą i Bobrem, w Mazowieckim Parku Krajobrazowym. | W Polsce przebiega północna granica zasięgu tego gatunku. Pióropusznik strusi występuje na pogórzu Karpat i Pienin, w Sudetach Zachodnich, Górach Świętokrzyskich i Bieszczadach. Na niżu znany jest z rozproszonych stanowisk, można go spotkać m.in.: Północno-Wschodniej Polsce, nad Nysą i Bobrem, w Mazowieckim Parku Krajobrazowym. | ||
Siedliska pióropusznika to brzegi potoków, wilgotne zbocza, mokre łąki i leśne polany. | Siedliska pióropusznika to brzegi potoków, wilgotne zbocza, mokre łąki i leśne polany. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Wartość użytkowa == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
W Polsce podlega ścisłej ochronie prawnej. Roślina chętnie uprawiana ze wzgędu na jej walory ozdobne, sadzona w parkach, ogrodach i na cmentarzach. Polecana do nasadzeń w wilgotnych i cienistych zakątkach. Szybko wypełnia oferowaną jej przestrzeń, nie jest jednak inwazyjna. | W Polsce podlega ścisłej ochronie prawnej. Roślina chętnie uprawiana ze wzgędu na jej walory ozdobne, sadzona w parkach, ogrodach i na cmentarzach. Polecana do nasadzeń w wilgotnych i cienistych zakątkach. Szybko wypełnia oferowaną jej przestrzeń, nie jest jednak inwazyjna. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Ciekawostki == | |
| − | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] pióropusznik strusi jest chroniony w kilku rezerwatach przyrody. Jednym z najbardziej znanych jest rezerwat [[Rezerwat Pióropusznikowy Jar|"Pióropusznikowy Jar"]] położony na terenie gminy [[gmina Młynary|Młynary]], na terenie [[Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej|Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej]] oraz w [[Rezerwat Czarnówko| Rezerwacie Czarnówko]]. Na uwagę zasługuje również bogate stanowisko tego gatunku w rezerwacie [[Rezerwat Czerwona Struga|"Czerwona Struga"]] w [[Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej|Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Na [[Warmia i Mazury| | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | |||
| − | |||
H. Wójciak: ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski''. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa: 2003. | H. Wójciak: ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski''. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa: 2003. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Pi%C3%B3ropusznik_strusi pl.wikipedia.org, Pióropusznik strusi] [25.04.2014] | |
| − | |||
| − | http://pl.wikipedia.org/wiki/Pi%C3%B3ropusznik_strusi | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Rośliny]][[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria:Rośliny Warmii i Mazur]] | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Rośliny]][[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria:Rośliny Warmii i Mazur]] | ||
Wersja z 11:05, 11 lip 2014
| Pióropusznik strusi | |
| | |
| Matteuccia struthiopteris | |
| (L.) Todaro | |
![Pióropusznik strusi [1]](/index.php/Plik:Matteuccia_struthiopteris_Oulu,_Finland_31.05.2013.jpg) Pióropusznik strusi [2] | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | "paprotniki" |
| Klasa | paprocie |
| Rząd | paprotkowce |
| Rodzina | Onocleaceae |
| Rodzaj | pióropusznik |
| Gatunek | pióropusznik strusi |
| Synonimy | |
Pióropusznik strusi (Matteuccia struthiopteris (L.) Todaro) – gatunek paproci należący do rodziny Onocleaceae.
Spis treści
Morfologia
Pióropusznik strusi to roślina wieloletnia z krótkim kłączem (do 20 cm długości), z którego wyrastają lejkowato pojedyncze, podwójnie pierzaste liście płonne (asymilacyjne) wysokości 30-170 cm i szerokości 35 cm. Są lancetowate w zarysie i mocno zwężają się ku dołowi, mają bardzo krótki ogonek liściowy. W sierpniu lub wrześniu z wnętrza lejka wyrasta krótszy (do 60 cm długości), sztywny, początkowo zielony – później ciemnobrunatny, jednokrotnie pierzasty liść zarodnionośny, podobny do strusiego pióra (skąd pochodzi nazwa paproci). Zarodnikowanie przypada na wrzesień-październik. Stosunkowo duże, ciemnobrunatne (czasem również czarne) zarodniki znajdują się w kubkach zarodnikowych leżących na obrzeżach blaszek liściowych, kiełkują po 14-22 dniach. Liście płonne zasychają wcześniej, pozostawiając na zimę tylko brunatne liście zarodnikowe. Paproć ta odznacza się zatem dwupostaciowością liści, tj. trofofil (część liścia zaopatrująca roślinę w substancje odżywcze) i sporofil (część liścia wytwarzająca zarodniki) występują oddzielne.
Rozmieszczenie i ekologia
W Polsce przebiega północna granica zasięgu tego gatunku. Pióropusznik strusi występuje na pogórzu Karpat i Pienin, w Sudetach Zachodnich, Górach Świętokrzyskich i Bieszczadach. Na niżu znany jest z rozproszonych stanowisk, można go spotkać m.in.: Północno-Wschodniej Polsce, nad Nysą i Bobrem, w Mazowieckim Parku Krajobrazowym.
Siedliska pióropusznika to brzegi potoków, wilgotne zbocza, mokre łąki i leśne polany.
Wartość użytkowa
W Polsce podlega ścisłej ochronie prawnej. Roślina chętnie uprawiana ze wzgędu na jej walory ozdobne, sadzona w parkach, ogrodach i na cmentarzach. Polecana do nasadzeń w wilgotnych i cienistych zakątkach. Szybko wypełnia oferowaną jej przestrzeń, nie jest jednak inwazyjna.
Ciekawostki
Na Warmii i Mazurach pióropusznik strusi jest chroniony w kilku rezerwatach przyrody. Jednym z najbardziej znanych jest rezerwat "Pióropusznikowy Jar" położony na terenie gminy Młynary, na terenie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej oraz w Rezerwacie Czarnówko. Na uwagę zasługuje również bogate stanowisko tego gatunku w rezerwacie "Czerwona Struga" w Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej.
Bibliografia
H. Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa: 2003.
Linki zewnętrzne
pl.wikipedia.org, Pióropusznik strusi [25.04.2014]
![[2]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Matteuccia_struthiopteris_Oulu,_Finland_31.05.2013.jpg){kind=link}