Rezerwat Borki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 5: Linia 5:
 
|  rodzaj_rezerwatu= leśny  
 
|  rodzaj_rezerwatu= leśny  
 
|charakter_rezerwatu=  
 
|charakter_rezerwatu=  
|          położenie= [[województwo warmińsko-mazurskie]], [[powiat giżycki]], [[Kruklanki (gmina wiejska)]]
+
|          położenie= województwo warmińsko-mazurskie, powiat giżycki, Kruklanki (gmina wiejska)
|              data= 1958
+
|              data= 1958 r.
 
|          kod mapy= PL-WN
 
|          kod mapy= PL-WN
 
|      powierzchnia= 232 ha
 
|      powierzchnia= 232 ha
Linia 16: Linia 16:
 
  |            sekundE= 21
 
  |            sekundE= 21
 
}}
 
}}
'''Rezerwat przyrody Borki''' – został utworzony na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego dnia 21 kwietnia 1958 r. (Monitor Polski Nr 42, poz. 244 z dnia 30.05.1958 r). Jest rezerwatem leśnym, utworzonym na obszarze 232 ha. Rezerwat utworzono w celu zachowania naturalnych, dobrze wykształconych lasów, lasów mieszanych i borów mieszanych bagiennych, charakterystycznych dla [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Służyć one mają celom naukowym i dydaktycznym. Rezerwat spełnia doniosłą rolę w zachowaniu i ochronie naturalnych zbiorowisk leśnych zarówno w Puszczy Boreckiej jak regionie całej Polski Północno-Wschodniej.
+
'''Rezerwat przyrody Borki''' – rezerwat utworzony na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dn. 21 kwietnia 1958 r. (Monitor Polski nr 42, poz. 244 z dn. 30 maja 1958 r.). Jest to rezerwat leśny, utworzony na obszarze 232 ha w celu zachowania naturalnych, dobrze wykształconych lasów, lasów mieszanych i borów mieszanych bagiennych, charakterystycznych dla [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Służyć one mają celom naukowym i dydaktycznym. Rezerwat spełnia doniosłą rolę w zachowaniu i ochronie naturalnych zbiorowisk leśnych zarówno w Puszczy Boreckiej, jak regionie całej Polski Północno-Wschodniej.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
 
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
Rezerwat "Borki" leży na obszarze [[Mazury Garbate|Mazur Garbatych]], w centrum zwartego kompleksu [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Puszcza ta stanowi pozostałość rozległej Puszczy Galindzkiej,pokrywającej w minionych wiekach południowo-wschodnie obszary [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]]. Rezerwat "Borki" odznacza się bardzo zróżnicowaną rzeźbą, uwarunkowana obecnością licznych wzgórz morenowych. Przedzielają je głębokie obniżenia terenowe, zajęte zazwyczaj przez zabagnione torfowiska i jary z wykształconymi lokalnie strumieniami. Wysokość wyniesień waha się przeciętnie od 180 do 190 m n.p.m. Najwyższe wyniesienie wynosi 206,5 m n.p.m. Deniwelacje terenu wynoszą na ogół 10-40 m, sporadycznie sięgają 60 m.
+
Rezerwat Borki leży na obszarze [[Mazury Garbate|Mazur Garbatych]], w centrum zwartego kompleksu [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. Puszcza ta stanowi pozostałość rozległej Puszczy Galindzkiej, pokrywającej w minionych wiekach południowo-wschodnie obszary [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]]. Rezerwat Borki odznacza się bardzo zróżnicowaną rzeźbą, uwarunkowaną obecnością licznych wzgórz morenowych. Przedzielają je głębokie obniżenia terenowe zajęte zazwyczaj przez zabagnione torfowiska i jary z wykształconymi lokalnie strumieniami. Wysokość wyniesień waha się przeciętnie od 180 do 190 m n.p.m. Najwyższe wyniesienie wynosi 206,5 m n.p.m. Deniwelacje terenu wynoszą na ogół 10-40 m, sporadycznie sięgają 60 m.
  
 
Na terenie rezerwatu wyróżniono następujące rodzaje zbiorowisk leśnych: ols ''Carici elongatae-Alnetum'', grąd ''Tilio-Carpinetum'' (występujący tu w postaci czterech podzespołów), łęg wiązowo-jesionowy ''Fraxino-Ulmetum'', łęg gwiazdnicowo-olszowy ''Stelario-Alnetum'', łęg jesionowo-olszowy ''Circaeo-Alnetum'', borealna świerczyna ''Sphagno girgensohnii-Piceetum''.
 
Na terenie rezerwatu wyróżniono następujące rodzaje zbiorowisk leśnych: ols ''Carici elongatae-Alnetum'', grąd ''Tilio-Carpinetum'' (występujący tu w postaci czterech podzespołów), łęg wiązowo-jesionowy ''Fraxino-Ulmetum'', łęg gwiazdnicowo-olszowy ''Stelario-Alnetum'', łęg jesionowo-olszowy ''Circaeo-Alnetum'', borealna świerczyna ''Sphagno girgensohnii-Piceetum''.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Zwierzęta ==
 
== Zwierzęta ==
Na terenie rezerwatu spotkać można wiele gatunków zwierząt. Spośród ssaków występuje tu m.im. [[żubr]], jeleń, [[łoś]], sarna, dzik, zając, piżmak, [[ryś]], [[wilk]], lis, jenot, borsuk,kuna leśna, tchórz. Odnotowano tu co najmniej 141 gatunków ptaków. Wśród nich na uwagę zasługują: [[bielik]], zięba, jer, [[Orlik krzykliwy (Clanga pomarina)|orlik krzykliwy]], [[żuraw]], [[puchacz]], [[krogulec]], [[trzmielojad]], [[pustułka]], [[kobuz]], [[bocian czarny]] i [[dzięcioł białogrzbiety]].  
+
Na terenie rezerwatu spotkać można wiele gatunków zwierząt. Spośród ssaków występuje tu m.in.: [[żubr]], jeleń, [[łoś]], sarna, dzik, zając, piżmak, [[ryś]], [[wilk]], lis, jenot, [[borsuk]], [[kuna| kuna leśna]], [[tchórz]]. Odnotowano tu co najmniej 141 gatunków ptaków. Wśród nich na uwagę zasługują: [[bielik]], zięba, jer, [[Orlik krzykliwy|orlik krzykliwy]], [[żuraw]], [[puchacz]], [[krogulec]], [[trzmielojad]], [[pustułka]], [[kobuz]], [[bocian czarny]] i [[dzięcioł białogrzbiety]].  
 
Bardzo bogata i zróżnicowana, choć słabo poznana jest fauna bezkręgowców.
 
Bardzo bogata i zróżnicowana, choć słabo poznana jest fauna bezkręgowców.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Rośliny ==
 
== Rośliny ==
Flora rezerwatu Borki liczy około 320 gatunków. Obejmuje ona m.in. gatunki roślin objętych ścisłą ochroną prawną: [[wawrzynek wilczełyko|''Daphne mezereum'']], ''Lilium martagon'', ''[[listera jajowata|Listera cordata]]'', ''Lycopodium annotinum'', ''Matteucia struthiopteris'', ''Neottia nidus-avis'', [[Podkolan zielonawy|''Platanthera chlorantha'']]. Z gatunków rzadkich na uwagę zasługują: ''Alium ursinum'', ''Alliaria petiolata'', ''Anemone ranunluloides'', ''Bromus benekeni'', ''Calla palustris'', ''Cicuta virosa'', ''Hordelymus europaeus'' i ''Ranunculus cassubicus''. Osobliwoscią przyrodniczą są dwa stanowiska [[cis pospolity|cisa (''Taxus baccata'')]].
+
Flora rezerwatu Borki liczy około 320 gatunków. Obejmuje ona m.in. gatunki roślin objętych ścisłą ochroną prawną: [[wawrzynek wilczełyko|wawrzynek wilczełyko]] (''Daphne mezereum''), lilia złotogłów (''Lilium martagon''), ''[[listera jajowata|Listera cordata]]'', widłak jałowcowaty (''Lycopodium annotinum''), [[pióropusznik strusi]](''Matteucia struthiopteris''), gnieźnik leśny (''Neottia nidus-avis''), [[Podkolan zielonawy]] (''Platanthera chlorantha''). Z gatunków rzadkich na uwagę zasługują: czosnek niedźwiedzi (''Alium ursinum''), czosnek pospolity (''Alliaria petiolata''), zawilec żółty (''Anemone ranunluloides''), stokłosa Benekena (''Bromus benekeni''), czermień błotna (''Calla palustris''), szalej jadowity (''Cicuta virosa''), ''Hordelymus europaeus'' i jaskier kaszubski (''Ranunculus cassubicus''). Osobliwością przyrodniczą są dwa stanowiska [[cis pospolity|cisa pospolitego]] (''Taxus baccata'').
 
<br/>
 
<br/>
 
== Grzyby ==
 
== Grzyby ==
Spośród tej grupy organizmów stosunkowo dobrze poznana jest w rezerwacie biota porostów (grzybów zlichenizowanych). Występuje tu liczna grupa gatunków mających status wskaźników niżowych lasów puszczańskich, m.in.: [[granicznik płucnik]] (''Lobaria pulmonaria''), misecznica półkulista (''Pertusaria hemisphaerica''), misecznica wytworna (''Lecanora intumescens''), [[nibypłucnik]] (''Cetrelia olivetorum''), plamica ponura (''Arthonia vinosa''), promianek jodłowy (''Lecanactis abietina''), [[puchlinka ząbkowata]] (''Thelotrema lepadinum''), [[tarczynka dziurkowana]] (''Menegazzia terebrata''), [[złociszek jaskrawy]] (''Chrysothrix candelaris'').  
+
Spośród grzybów stosunkowo dobrze poznana jest w rezerwacie biota porostów (grzybów zlichenizowanych). Występuje tu liczna grupa gatunków mających status wskaźników niżowych lasów puszczańskich, m.in.: [[granicznik płucnik]] (''Lobaria pulmonaria''), misecznica półkulista (''Pertusaria hemisphaerica''), misecznica wytworna (''Lecanora intumescens''), [[nibypłucnik]] (''Cetrelia olivetorum''), plamica ponura (''Arthonia vinosa''), promianek jodłowy (''Lecanactis abietina''), [[puchlinka ząbkowata]] (''Thelotrema lepadinum''), [[tarczynka dziurkowana]] (''Menegazzia terebrata''), [[złociszek jaskrawy]] (''Chrysothrix candelaris'').  
 
<br/>
 
<br/>
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
Pierwsze żubry wprowadzono do Puszczy Boreckiej w roku 1956. Początkowo były hodowane w ośrodku zamkniętym, od 1962 r. przebywają także na wolności. Obecnie penetrują cały obszar Puszczy Boreckiej. W okolicach rezerwatu "Borki" widywane są często.
+
Pierwsze żubry wprowadzono do Puszczy Boreckiej w 1956 r. Początkowo były hodowane w ośrodku zamkniętym, a od 1962 r. przebywają także na wolności. Obecnie penetrują cały obszar Puszczy Boreckiej. W okolicach rezerwatu Borki widywane są często.
 +
<br/>
 +
== Zobacz też ==
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Borki pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Borki] [21.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
S. Dąbrowski, B. Polakowski, L. Wołos: ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego''. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.  
+
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, L. Wołos: ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego'', Olsztyn 1999.  
 
<br/>
 
<br/>
K. Czyżewska, S. Cieśliński S. ''Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce''. Monogr. Bot. 91: 223−239, 2003.  
+
Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, ''Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce'', "Monographiae Botanicae" 2003, z. 91, s. 223–239.<br/>
<br/>
+
 
''Plan Ochrony Rezerwaty Przyrody „Dęby Napiwodzkie”''. [w:] Rozporządzenie wojewody warmińsko-mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody. Załącznik nr 1. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190. Poz. 2673.
+
''Plan Ochrony Rezerwaty Przyrody "Dęby Napiwodzkie"'', [w:] Rozporządzenie wojewody warmińsko-mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody. Załącznik nr 1. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190. Poz. 2673.
<br/>
 
== Linki zewnętrzne ==
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Borki pl.wikipedia.org Rezerwat przyrody Borki] [21.05.2014]
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
  
  
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Ochrona przyrody]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: Kruklanki (gmina wiejska)]]
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Ochrona przyrody]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: Kruklanki (gmina wiejska)]]

Wersja z 09:11, 30 lip 2014

Rezerwat przyrody Borki

{{{Opis_zdjęcia}}}
Grąd typowy w rezerwacie Borki
Rodzaj rezerwatu leśny
Państwo  Polska
Data utworzenia 1958 r.
Powierzchnia 232 ha ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rezerwat przyrody Borki
Rezerwat przyrody Borki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rezerwat przyrody Borki
Rezerwat przyrody Borki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rezerwat przyrody Borki – rezerwat utworzony na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dn. 21 kwietnia 1958 r. (Monitor Polski nr 42, poz. 244 z dn. 30 maja 1958 r.). Jest to rezerwat leśny, utworzony na obszarze 232 ha w celu zachowania naturalnych, dobrze wykształconych lasów, lasów mieszanych i borów mieszanych bagiennych, charakterystycznych dla Puszczy Boreckiej. Służyć one mają celom naukowym i dydaktycznym. Rezerwat spełnia doniosłą rolę w zachowaniu i ochronie naturalnych zbiorowisk leśnych zarówno w Puszczy Boreckiej, jak regionie całej Polski Północno-Wschodniej.

Fizjogeografia terenu i szata roślinna

Rezerwat Borki leży na obszarze Mazur Garbatych, w centrum zwartego kompleksu Puszczy Boreckiej. Puszcza ta stanowi pozostałość rozległej Puszczy Galindzkiej, pokrywającej w minionych wiekach południowo-wschodnie obszary Pojezierza Mazurskiego. Rezerwat Borki odznacza się bardzo zróżnicowaną rzeźbą, uwarunkowaną obecnością licznych wzgórz morenowych. Przedzielają je głębokie obniżenia terenowe zajęte zazwyczaj przez zabagnione torfowiska i jary z wykształconymi lokalnie strumieniami. Wysokość wyniesień waha się przeciętnie od 180 do 190 m n.p.m. Najwyższe wyniesienie wynosi 206,5 m n.p.m. Deniwelacje terenu wynoszą na ogół 10-40 m, sporadycznie sięgają 60 m.

Na terenie rezerwatu wyróżniono następujące rodzaje zbiorowisk leśnych: ols Carici elongatae-Alnetum, grąd Tilio-Carpinetum (występujący tu w postaci czterech podzespołów), łęg wiązowo-jesionowy Fraxino-Ulmetum, łęg gwiazdnicowo-olszowy Stelario-Alnetum, łęg jesionowo-olszowy Circaeo-Alnetum, borealna świerczyna Sphagno girgensohnii-Piceetum.

Zwierzęta

Na terenie rezerwatu spotkać można wiele gatunków zwierząt. Spośród ssaków występuje tu m.in.: żubr, jeleń, łoś, sarna, dzik, zając, piżmak, ryś, wilk, lis, jenot, borsuk, kuna leśna, tchórz. Odnotowano tu co najmniej 141 gatunków ptaków. Wśród nich na uwagę zasługują: bielik, zięba, jer, orlik krzykliwy, żuraw, puchacz, krogulec, trzmielojad, pustułka, kobuz, bocian czarny i dzięcioł białogrzbiety. Bardzo bogata i zróżnicowana, choć słabo poznana jest fauna bezkręgowców.

Rośliny

Flora rezerwatu Borki liczy około 320 gatunków. Obejmuje ona m.in. gatunki roślin objętych ścisłą ochroną prawną: wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum), lilia złotogłów (Lilium martagon), Listera cordata, widłak jałowcowaty (Lycopodium annotinum), pióropusznik strusi(Matteucia struthiopteris), gnieźnik leśny (Neottia nidus-avis), Podkolan zielonawy (Platanthera chlorantha). Z gatunków rzadkich na uwagę zasługują: czosnek niedźwiedzi (Alium ursinum), czosnek pospolity (Alliaria petiolata), zawilec żółty (Anemone ranunluloides), stokłosa Benekena (Bromus benekeni), czermień błotna (Calla palustris), szalej jadowity (Cicuta virosa), Hordelymus europaeus i jaskier kaszubski (Ranunculus cassubicus). Osobliwością przyrodniczą są dwa stanowiska cisa pospolitego (Taxus baccata).

Grzyby

Spośród grzybów stosunkowo dobrze poznana jest w rezerwacie biota porostów (grzybów zlichenizowanych). Występuje tu liczna grupa gatunków mających status wskaźników niżowych lasów puszczańskich, m.in.: granicznik płucnik (Lobaria pulmonaria), misecznica półkulista (Pertusaria hemisphaerica), misecznica wytworna (Lecanora intumescens), nibypłucnik (Cetrelia olivetorum), plamica ponura (Arthonia vinosa), promianek jodłowy (Lecanactis abietina), puchlinka ząbkowata (Thelotrema lepadinum), tarczynka dziurkowana (Menegazzia terebrata), złociszek jaskrawy (Chrysothrix candelaris).

Ciekawostki

Pierwsze żubry wprowadzono do Puszczy Boreckiej w 1956 r. Początkowo były hodowane w ośrodku zamkniętym, a od 1962 r. przebywają także na wolności. Obecnie penetrują cały obszar Puszczy Boreckiej. W okolicach rezerwatu Borki widywane są często.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Borki [21.05.2014]

Bibliografia

Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, L. Wołos: Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.
Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce, "Monographiae Botanicae" 2003, z. 91, s. 223–239.

Plan Ochrony Rezerwaty Przyrody "Dęby Napiwodzkie", [w:] Rozporządzenie wojewody warmińsko-mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody. Załącznik nr 1. Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190. Poz. 2673.