Jora Wielka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Jory Wielkiej | |dopełniacz wsi = Jory Wielkiej | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
|powiat = mrągowski | |powiat = mrągowski | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Jora Wielka'''</big> (niem. Gross Jauer) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa suwalskiego. | + | <big>'''Jora Wielka'''</big> (niem. Gross Jauer) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mikołajki |gminie Mikołajki]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa suwalskiego. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Mikołajki, gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23 % powierzchni gminy a lasy ok 22%. W granicach gminy znajdują się jeziora: Mikołajskie, Tałty, Łukajno, część | + | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie [[gmina Mikołajki| gminy Mikołajki]], gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23 % powierzchni gminy a lasy ok 22%. W granicach gminy znajdują się jeziora: [[Mikołajskie]], [[Tałty]], [[Łukajno]], część [[Jezioro Śniardwy| Jeziora Śniardwy]] oraz 10 mniejszych. W obrębie gminy znajduje się [[Mazurski Park Krajobrazowy]] a tereny o nadrzędnej funkcji ekologicznej (z przeciwskazaniem do inwestycji) obejmują ok. 53% powierzchni. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Pierwsze dokumenty świadczące o istnienia osadnictwa na terenie dzisiejszej wsi pochodzą z 1435 r. Lokacja Jory nastąpiła dopiero w 1437 r. Wówczas wielki mistrz Paweł von Russdorf nadał 60 włók wolnym pruskim (ziemianom) Janowi, Mikołajowi, Jakubowi i Stanisławowi (po 15 włók), z obowiązkiem jednej służby zbrojnej od każdego . Nowi właściciele wsi nie mogli jednak opuścić ziemi państwa zakonu krzyżacki, gdyż w ten sposób utraciliby wszystkie włości. Ludność Jory otrzymała także prawo do połowu ryb w jeziorze Tałty. Wieś o pierwotnym charakterze ulicówki podległa komornictwu ryńskiemu – późniejsze starostwo ryńskie. Pierwotnie była wsią ziemiańską ale z czasem stała się typowo chłopską. Zachowała jednak prawo chełmińskie. W XVIII w. istniała tutaj szkoła a miejscowość podległa parafii w Rynie. W 1892 r. Jorę włączono do nowej parafii ewangelickiej erygowanej w Użrankach. W 1972 r. wieś administracyjne podporządkowano gromadzie Baranowo a w 1973 r. do gminy Mikołajki w powiecie mrągowskim. W 1785 r. było tutaj 40 dymów, w 1815 r. – 54 dymy, w 1838 r. – 52 dymy . W 1815 r. w Jorze mieszkało 290 osób, w 1838 r. – 348, w 1939 r. – 409 . | + | Pierwsze dokumenty świadczące o istnienia osadnictwa na terenie dzisiejszej wsi pochodzą z 1435 r. Lokacja Jory nastąpiła dopiero w 1437 r. Wówczas wielki mistrz Paweł von Russdorf nadał 60 włók wolnym pruskim (ziemianom) Janowi, Mikołajowi, Jakubowi i Stanisławowi (po 15 włók), z obowiązkiem jednej służby zbrojnej od każdego. Nowi właściciele wsi nie mogli jednak opuścić ziemi państwa zakonu krzyżacki, gdyż w ten sposób utraciliby wszystkie włości. Ludność Jory otrzymała także prawo do połowu ryb w jeziorze Tałty. Wieś o pierwotnym charakterze ulicówki podległa[[komornictwo ryńskie| komornictwu ryńskiemu]] – późniejsze [[starostwo ryńskie]]. Pierwotnie była wsią ziemiańską ale z czasem stała się typowo chłopską. Zachowała jednak [[prawo chełmińskie]]. W XVIII w. istniała tutaj szkoła a miejscowość podległa [[parafia w Rynie| parafii w Rynie]]. W 1892 r. Jorę włączono do nowej parafii ewangelickiej erygowanej w [[Użranki |Użrankach]]. W 1972 r. wieś administracyjne podporządkowano [[gromada Baranowo |gromadzie Baranowo]] a w 1973 r. do [[gmina Mikołajki |gminy Mikołajki]] w [[powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]]. W 1785 r. było tutaj 40 dymów, w 1815 r. – 54 dymy, w 1838 r. – 52 dymy . W 1815 r. w Jorze mieszkało 290 osób, w 1838 r. – 348, w 1939 r. – 409 . |
| Linia 54: | Linia 54: | ||
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Paweł von Russdorf. | Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Paweł von Russdorf. | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 68: | Linia 69: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat mrągowski]][[Kategoria:Gmina Mikołajki]][[Kategoria: Wieś sołecka]] |
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:17, 21 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 13:17, 21 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 20:16, 24 paź 2013
| Jora Wielka | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Mikołajki |
| Sołectwo | Jora Wielka |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Jora Wielka | |
| Położenie na mapie Polski  Jora Wielka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Jora Wielka (niem. Gross Jauer) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Mikołajki, gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23 % powierzchni gminy a lasy ok 22%. W granicach gminy znajdują się jeziora: Mikołajskie, Tałty, Łukajno, część Jeziora Śniardwy oraz 10 mniejszych. W obrębie gminy znajduje się Mazurski Park Krajobrazowy a tereny o nadrzędnej funkcji ekologicznej (z przeciwskazaniem do inwestycji) obejmują ok. 53% powierzchni.
Dzieje miejscowości
Pierwsze dokumenty świadczące o istnienia osadnictwa na terenie dzisiejszej wsi pochodzą z 1435 r. Lokacja Jory nastąpiła dopiero w 1437 r. Wówczas wielki mistrz Paweł von Russdorf nadał 60 włók wolnym pruskim (ziemianom) Janowi, Mikołajowi, Jakubowi i Stanisławowi (po 15 włók), z obowiązkiem jednej służby zbrojnej od każdego. Nowi właściciele wsi nie mogli jednak opuścić ziemi państwa zakonu krzyżacki, gdyż w ten sposób utraciliby wszystkie włości. Ludność Jory otrzymała także prawo do połowu ryb w jeziorze Tałty. Wieś o pierwotnym charakterze ulicówki podległa komornictwu ryńskiemu – późniejsze starostwo ryńskie. Pierwotnie była wsią ziemiańską ale z czasem stała się typowo chłopską. Zachowała jednak prawo chełmińskie. W XVIII w. istniała tutaj szkoła a miejscowość podległa parafii w Rynie. W 1892 r. Jorę włączono do nowej parafii ewangelickiej erygowanej w Użrankach. W 1972 r. wieś administracyjne podporządkowano gromadzie Baranowo a w 1973 r. do gminy Mikołajki w powiecie mrągowskim. W 1785 r. było tutaj 40 dymów, w 1815 r. – 54 dymy, w 1838 r. – 52 dymy . W 1815 r. w Jorze mieszkało 290 osób, w 1838 r. – 348, w 1939 r. – 409 .
Gospodarka
We wsi znajdują się pensjonaty oraz agroturystyka.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Paweł von Russdorf.
Bibliografia:
Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
Zobacz też
www.mikolajki.pl
