Probark

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 22:11, 12 lis 2013 autorstwa Kinlis (dyskusja) (Dzieje miejscowości)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Probark

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Sołectwo Probark
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Probark
Probark
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Probark
Probark
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Probark (niem. Proberg) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Janina Kłos.


Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).

Dzieje miejscowości

Wieś Probark założono ok. 1471 r. z inicjatywy ziemian polskich. Nabyli oni od Fritza Lockwinna 50 włók na prawie chełmińskim. Wśród ziemian polskich byli: Jan Kutyłowski, Stanisław (syna Jana), Andrzej i Marcin Smolińscy (bratankowie Jana), Mikołaj i Tomasz (siostrzeńcy Jana). W tym samym okresie klika dóbr służebnych we wsi otrzymali Prusowie, a po 1482 r. osiedlili się tu bartnicy. Nazwa wsi pochodzi od Jeziora Probarskiego zwanego "Proborg”.


Na początku XVI w. Probark był osadą złożoną z siedlisk dworskich. W 1558 r. książę Albrecht przyznał Tomaszowi Richterowi 12 włók nad granicą wierzbowską. W poł. XVIII w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła, w której w języku polskim nauczał Johann Fridriszik. W 1823 r. Probark połączył się z Ostrowiem. W 1825 r. powstała kolonia Nowy Probark, która odseparowała się od Probarka. W latach 1825-1925 wieś Probark, zaś nazywano Starym Probarkiem. W 1913 r. oddano do użytku szosę Kosewo- Probark -Bronikowo.


W latach 70. XX w. do sołectwa Probark należało: Nikutowo, Nowy Probark i Porębiska. Zabudowa wsi ma kształt ulicówki nad przyległym [[Jezioro Probarskie |Jeziorem Probarskim.


Liczba ludności i gospodarstw domowych w kolejnych latach:


1651-1652 - 24 gospodarstwa

1785 r. - 45 gospodarstw

1815 r. – 47 gospodarstw

1939 r. - 70 gospodarstw, 312 mieszkańców

Gospodarka

We wsi działają gospodarstwa agroturystyczne, pensjonaty i campingi. Wieś ma charakter turystyczny.


Ludzie związani z miejscowością

Na kartach historii wsi zapisał się Johann Fridriszik - nauczyciel.



Bibliografia

Chojnacki Władysław,Słownik polskich nazw miejscowości w byłych Prusach Wschodnich i na obszarze byłego Miasta Gdańska, Poznań 1946, 183 ss.

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf., 12.09.2013.



Zobacz też

http://www.mragowo.wm.pl


Kinlis (dyskusja) 12:00, 21 wrz 2013 (CEST)