Rydwągi

Rydwągi
Rydwągi na starej pocztówce. Źródło: www.warminsko-mazurskie.fotopolska.eu [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Mrągowo
Sołectwo	Rydwągi
Liczba ludności (2010)	362
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Rydwągi
Położenie na mapie Polski Rydwągi
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rydwągi (niem. Rudwangen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Obecnie funkcję sołtysa pełni Adam Łowicki.

Położenie

Wieś leży nad jeziorem Rydwągi, przy drodze wojewódzkiej nr 591, w odległości ok. 12 km od Mrągowa.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowano ok. 1367 r. Winrich von Kniprode nadał Heinzowi Gropemu (karczmarzowi) oraz Jankowi (bratankowi Gilera) po 11 włóki na prawie chełmińskim. Nowi osadnicy zostali zobowiązani do jednej służby w ciężkiej zbroi oraz otrzymali 15 lat wolnizny. Nazwa wsi ma pochodzenie pruskie i pierwotnie brzmiała: Rauwewange, Rawewang, Ruwewange. Nazwa została zapożyczona od imienia pruskiego „Rawine”, z sufiksem „wangus” – „dąbrowa”, czyli „Dąbrowa Rawinego”. Świadczy to o pruskiej tradycji osadniczej tego miejsca.

W 1437 r. w Rydwągach istniały w 4 dobra służebne. W 1482 r. wójt von Drauschwitz nadał przywilej bartnikom zamieszkującym Rydwągi. W XVII w. teren wsi zajmował 44 włóki z 18 gospodarstwami. Mieszkańcy wsi uprawiali rolę i hodowali bydło. Wieś obejmowała wówczas 872 ha. Ok. 1870 r. połączono ją drogą z Mrągowem i Kętrzynem.

W 1740 r. założono tutaj szkołę jednoklasową, w której w 1818 r. uczył po polsku Andrzej Bierfreud. Na terenie wsi istniało także gospodarstwo Jakubowskiego, które specjalizowało się w hodowli bydła i koni rasowych. Na początku XX w. we wsi istniała stara karczma. Rydwągi należały do parafii w Szestnie. II wojna światowa doprowadziła do wyludnienia wsi. Po zakończeniu zmagań wojennych Rydwągi podzielono na dwie części: południową z Państwowym Gospodarstwem Rolnym i północną z gospodarstwami indywidualnymi. Obecna nazwa wsi została nadana po 1948 r. przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości. Zabudowa wsi przedstawia kształt nieregularnego skupiska przy szosie z Mrągowa do Kętrzyna.

Liczba mieszkańców i gospodarstw w kolejnych latach:

• 1785 r. – 27 gospodarstw

• 1815 r. – 33 gospodarstwa, 192 mieszkańców

• 1838 r. – 36 gospodarstw, 280 mieszkańców

• 1939 r. – 73 gospodarstwa, 327 mieszkańców

Gospodarka

We wsi znajdują się gospodarstwa agroturystyczne i pensjonaty.

Ludzie związani z miejscowością

• Hans Paul – hodowca bydła zarodowego i wysokiej klasy koni wyścigowych; jeden z jego koni zdobył złoty medal na Olimpiadzie berlińskiej w 1936 r.

Bibliografia

Mrągowo z dziejów miasta i powiatu, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Portal Informacji Turystycznej Mrągowa [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.11.2014]