Wilczęta
| Wilczęta | |
| | |
 Kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Wilczętach.
Źródło: www.wilczeta.bil-wm.pl | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Wilczęta |
| Liczba ludności (2010) | 416 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wilczęta | |
| Położenie na mapie Polski  Wilczęta | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wilczęta (niem. Deutschendorf) – wieś gminna położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Wilczęta, siedziba władz gminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 416 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 30 km na południe od Braniewa, 11 km na wschód od Młynar; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 509.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w latach 1304–1312. Od roku 1469 stanowiła własność magnackiej rodziny Dohnów. W latach 1330–1350 powstał kościół filialny istniejący do dnia dzisiejszego. W maju 1807 roku pod wsią rozlokował się francuski 16 pułk piechoty lekkiej.
W 1939 roku wieś zamieszkiwało 620 osób. 3 lutego 1945 roku radzieckie lotnictwo bombardowało i ostrzeliwało z broni pokładowej główną linię walk na lądzie. Największe naloty lotnictwa szturmowego i bombowego zostały skierowane między innymi na Wilczęta, doprowadzając do ogromnych zniszczeń.
1 stycznia 1969 roku z gromady Wilczęta wyłączono wsie Dębiny i Bardyny, która znalazły się wówczas w granicach gromad Bażyny i Płoskinia.
W miejscowości działa poczta, ośrodek zdrowia, bank, apteka, weterynarz. W Wilczętach istnieje parafia pw. Przemienienia Pańskiego erygowana w 1962 roku. Na terenie gminy znajduje się Rezerwat Ostoja bobrów na rzece Pasłęce.
Edukacja
Gospodarka
W miejscowości działa
- studio fotograficzne
- stacja benzynowa
- Spółdzielnia Usług Rolniczych
- warsztat samochodowy
- Prywatny Ośrodek Wypoczynkowy – Dębiny
Kultura
- Biblioteka Publiczna Gminy Wilczęta
- Plener Siedem Tłustych Dni na rzecz Wsi, doroczna impreza artystyczna
Sport
Zabytki
- kościół gotycki pw. Przemienienia Pańskiego z pierwszej połowy XIV wieku, odnowiony gruntownie w 1752 roku; barokowa wieża została wzniesiona w 1665 roku; ołtarz główny pochodzi z końca XVII stulecia, ambona z 1681 roku.
- pomnik poległych w czasie I wojny światowej, znajdujący się przy miejscowym kościele
- cmentarz przykościelny
Bibliografia
Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, przew. kom. red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wilczęta [17.06.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [17.06.2014]
Baza Informacji Lokalnej [17.06.2014]
historiabraniewa.hekko.pl [17.06.2014]
