Probark
| Probark | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Mrągowo |
| Sołectwo | Probark |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Probark | |
| Położenie na mapie Polski  Probark | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Probark (niem. Proberg) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Janina Kłos.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).
Dzieje miejscowości
Wieś Probark założono ok. 1471 r. z inicjatywy ziemian polskich. Nabyli oni od Fritza Lockwinna 50 włók na prawie chełmińskim. Wśród ziemian polskich byli: Jan Kutyłowski, Stanisław (syna Jana), Andrzej i Marcin Smolińscy (bratankowie Jana), Mikołaj i Tomasz (siostrzeńcy Jana). W tym samym okresie klika dóbr służebnych we wsi otrzymali Prusowie, a po 1482 r. osiedlili się tu bartnicy. Nazwa wsi pochodzi od Jeziora Probarskiego zwanego "Proborg”.
Na początku XVI w. Probark był osadą złożoną z siedlisk dworskich. W 1558 r. książę Albrecht przyznał Tomaszowi Richterowi 12 włók nad granicą wierzbowską. W poł. XVIII w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła, w której w języku polskim nauczał Johann Fridriszik. W 1823 r. Probark połączył się z Ostrowiem. W 1825 r. powstała kolonia Nowy Probark, która odseparowała się od Probarka. W latach 1825-1925 wieś Probark, zaś nazywano Starym Probarkiem. W 1913 r. oddano do użytku szosę Kosewo - Probark - Bronikowo.
W latach 70. XX w. do sołectwa Probark należało: Nikutowo, Nowy Probark i Porębiska. Zabudowa wsi ma kształt ulicówki nad przyległym Jeziorem Probarskim.
Liczba ludności i gospodarstw domowych w kolejnych latach:
1651-1652 - 24 gospodarstwa
1785 r. - 45 gospodarstw
1815 r. – 47 gospodarstw
1939 r. - 70 gospodarstw, 312 mieszkańców
Gospodarka
We wsi działają gospodarstwa agroturystyczne, pensjonaty i campingi. Wieś ma charakter turystyczny.
Ludzie związani z miejscowością
Na kartach historii wsi zapisał się Johann Fridriszik - nauczyciel.
Bibliografia
Chojnacki Władysław,Słownik polskich nazw miejscowości w byłych Prusach Wschodnich i na obszarze byłego Miasta Gdańska, Poznań 1946, 183 ss.
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf., 12.09.2013.
Zobacz też
