Związek Polaków w Prusach Wschodnich

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Związek Polaków w Prusach Wschodnich

Rodzaj organizacji Organizacja polonijna
Profil działalności obrona praw mniejszości polskiej, wspieranie inicjatyw kulturalnych i edukacyjnych
Rok założenia 30 listopada 1920 roku w Olsztynie

Związek Polaków w Prusach Wschodnich - organizacja polonijna, która powstała 30 listopada 1920 roku w Olsztynie.

Historia

Idea powołania organizacji wiązała się bezpośrednio z potrzebą zapewnienia ochrony ludności polskiej po plebiscycie 11 lipca 1920 roku. Na pierwszewalne zebranie, którego marszałkiemwybrano ks. Walentego Barczewskiego przybyło 17 delegatów, którzy reprezentowali organizacje polskie na Powiślu, Warmii i Mazurach.

Cele i zadania organizacji

W statucie Związku Polaków wyliczono zadania oraz cele stojące przed organizacją i jej członkami. Należały do nich:

  • obrona interesów mniejszości polskiej na terenie Prus Wschodnich
  • wspieranie polityki i działań zmierzających do poprawy sytuacji ludności polskiej na polu życia ekonomicznego, społecznego i kulturalnego
  • organizacja ma charakter bezwyznaniowy - jej celem nie jest i nie będzie szerzenie podziałów i niechęci na tle religijnym


Działalność

Utworzono 5 patronatów, na którymi czuwał Związek. Patronaty obejmowały spółki, towarzystwa zarobkowe, kółka rolnicze, towarzystwa śpiewacze i ludowe, spraw robotniczych oraz towarzystwa szkolne.

Osoby związane z organizacją

Na czele Komitetu Centralnego Związku Polaków stanął ks. Wacław Osiński, pochodzący z Butryn. Sekrearzem został Brunon Gabryelewicz, później funkcję tę pełnił Jan Baczewski. Na terenie Warmii organizacja skupiała wkrótce 1200 członków.Na Warmii wśród działaczy wyróżniali się: Michał Lengowski, ks. Walenty Barczewski, Franciszek Kwas i Robert Bilitewski.


Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
  2. Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
  3. Wrzesiński Wiesław, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973.