Walenty Tolsdorf

Walenty Tolsdorf
Data i miejsce urodzenia	16 lutego 1816 r. Linowo
Data i miejsce śmierci	4 marca 1905 r. Olsztyn
Zawód	ksiądz katolicki, działacz społeczny i religijny

Walenty Tolsdorf (ur. 16 lutego 1816 r. w Linowie, zm. 4 marca 1905 r. w Olsztynie) – ksiądz katolicki, działacz społeczny i religijny, zwany patriarchą Mazur.

Życiorys

Jego rodzice prowadzili niewielkie gospodarstwo rolne.

Szkoła i wykształcenie

Kształcił się w Braniewie. 23 lutego 1845 roku otrzymał święcenia kapłańskie.

Praca

Był wikarym w Olsztynie, a przez jakiś czas zastępował proboszcza w Jonkowie. W sierpniu 1851 roku powierzono mu placówkę misyjną w Lesinach Wielkich na Mazurach. Tolsdorf założył stacje misyjne wraz ze szkołami w miejscowościach Klon, Lipowiec, Wielbark i Opaleniec. W okresie jego pobytu w Lesinach Wielkich wybudowana została plebania oraz szkoła. Po pięciu latach powrócił na południową Warmię.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Po opuszczeniu Mazur nadal inicjował i wspierał zbiórki pieniędzy, przeznaczane w dużej mierze na budownictwo kościelne. Zwalczał problem pijaństwa, czego efektem było powołanie w Olsztynie w 1846 roku Towarzystwa Wstrzemięźliwości od Palonych Napojów w Diecezji Warmińskiej. Organizacja została zatwierdzona dekretem Stolicy Apostolskiej 12 marca 1852 roku. Po sześciu latach działalności Tolsdorf mógł się poszczycić liczbą 100 tysięcy członków. Jednocześnie działania duchownego doprowadziły do zmniejszenia się liczby gorzelni w całym powiecie olsztyńskim. Ze 158 dotychczas funkcjonujących utrzymało się zaledwie 11.

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Jasiński Janusz, Ruch trzeźwości na południowej Warmii w połowie XIX wieku, Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1977, nr 3-4.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla, Warszawa 1983.