Linowo (gmina Purda)
Linowo | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Purda |
Liczba ludności (2010) | 72 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Linowo (niem. Leynau) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 72 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 12 km na zachód od Purdy. Miejscowość leży nad Jeziorem Linowskim.
Dzieje miejscowości
Linowo to najstarsza w tym rejonie osada wolnych pruskich. Powstała wskutek czterech równoczesnych nadań lennych dokonanych przez kapitułę warmińską w 1348 roku. Powiększyła się o kolejny dwór po nadaniu w 1374 roku dalszych 4 łanów. Wieś otrzymała nazwę od jeziora, nad którym jest położona.
Pod koniec wojny trzynastoletniej doszło do zniszczenia i całkowitego wyludnienia wsi, które trwało przez kolejne lata. W 1476 wystawiono kolejny przywilej lokacyjny. Zasadźcą wsi był Mikołaj Kopeć (Koptz), który otrzymał łącznie 24 łany. Wieś była stopniowo zasiedlana przez osadników z Mazowsza. W 1512 roku funkcję sołtysa pełnił Jan Stobek. W 1517 roku Mikołaj Kopernik osobiście zasiedlał opustoszałe ziemie.
W 1575 roku kapituła warmińska sprzedała Ambrożemu prawo do karczmy i warzenia piwa. W 1678 roku na życzenie ówczesnego sołtysa Jana Petrykowskiego kapituła potwierdziła przywilej wystawiony dla Linowa w 1476 roku.
Po zaborze Warmii przez Prusy w Linowie było dwóch sołtysów: Andrzej Czodrowski i Jan Petrykowski. Wieś składała się z 9 gospodarstw czynszowych, karczmy i kilkunastu zagrodowych. Linowo liczyło wówczas 157 mieszkańców. Wszyscy mieli polskie nazwiska. W 1863 roku do powstania styczniowego przyłączyło się dwóch miejscowych: Stanisław Białojan i jego szwagier Buchowski.
Ludzie związani z miejscowością
- Walenty Tolsdorf (1816–1905) - urodzony w Linowie duchowny katolicki, działacz społeczny, prekursor walki z alkoholizmem, założyciel Towarzystwa Wstrzemięźliwości w Olsztynie, które w 1858 roku skupiało około 100 tysięcy członków
Zabytki
- pozostałości dawnego folwarku
- park podworski
- kaplica filialna
- stanowisko archeologiczne
Turystyka
Przez miejscowość przebiega niebieski szlak rowerowy o długości 27 km – przebieg trasy: Olsztyn – Stary Olsztyn – Linowo – Trękus – Kaborno – Nowa Wieś – Przykop – Butryny.
Bibliografia
Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]