Katolicka Szkoła Polska w Jarotach
Katolicka Szkoła Polska w Jarotach | |
| |
na ul. Jarockiej 47 był budynek Barczewskich, w którym mieściła się szkoła polska w Jarotach, źródło: Jaroty [23.03.2014]
| |
Data założenia: | 12.08.1930 |
Poziom szkoły: | podstawowy |
Adres: | Jaroty |
Katolicka Szkoła Polska w Jarotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński.
Spis treści
Historia
Szkoła polska w Jarotach została otwarta 12.09.1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ja do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do szkoły polskiej w Stanclewie. Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został Konrad Sikora. Nauczyciel Sikora działał w Towarzystwie Nauczycieli Polskich, publikował artykuł na łamach Poradnika Nauczycielskiego i Gazety Olsztyńskiej. Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Odpierał on też ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim atakiem nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież dokonując zniszczeń całego lokalu. W niedługim czasie nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31.08.1939 r.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929r.
Kadra pedagogiczna
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
Osiągnięcia
Drużyna chłopców z Jarot zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22.09.1935 r. w Pluskach
Uczniowie/Absolwenci
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930 - 1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
- 1930 - 10 osoby
- 1931 - 11 osób
- 1932 - 9 osób
- 1933 - 10 osób
- 1934 - 7 osoby
- 1935 - 12 osób
- 1936 - 10 osób
- 1937 - 12 osób
- 1938 - 10 osób
- 1939 - 13 osób
Absolwentami Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę są: Andrzej Maczuga, Alojzy Malewski, Jan Grzywaczewski.
Ciekawostki
12.04.1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał nauczyciel Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu.
Tablica pamiątkowa
09.06.1957 r. Edward Turowski dokonał w Jarotach odsłonięcia pamiątkowej tablicy z napisem:
W tym domu w latach 1930-1939
Mieściła się szkoła polska
Pomimo terroru i prześladowań
Uczyli w niej ugruntowując polskość
Lucjan Latosiński
Konrad Sikora.
Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w Olsztynie. Informuje o tym, że to w tym miejscu w budynku Barczewskich istniała szkoła polska w Jarotach.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, (red.) Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
Jaroty [23.03.2014]