Muzeum Mazurskie w Działdowie
Muzeum Mazurskie w Działdowie - powstało w lipcu 1927 roku z inicjatywy Józefa Biedrawy i Emilii Sukertowej-Biedrawiny. Muzeum znajdowało się w Mazurskim Domu Ludowym, założonym 3 grudnia 1922 roku. Była to pierwsza tego typu instytucja poświęcona ludności mazurskiej.
Inicjatywa Biedrawów była wspierana przez Zrzeszenie Ewangelików Polaków, samorząd miasta Działdowa, instytucje kulturalne Lwowa. Opiekę nad Muzeum sprawowali członkowie Koła Krajoznawczego Młodzieży Mazurskiej im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny, które powołano w 1926 roku przy Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Działdowie. Celem Muzeum stało się zachowanie od zniszczenia wszelkich elementów mazurskiej tradycji i kultury. Uroczyste otwarcie placówki miało miejsce 17 lipca 1927 roku. Eksponatów poszukiwano przede wszystkim na mazurskich wsiach, w domach rodzinnych uczniów Seminarium i członków Koła Krajoznawczego, a także wśród sąsiadów, krewnych i znajomych.
Placówka istniała do 1939 roku. Przed wybuchem wojny Rada Miejska przejęła muzeum z rąk Biedrawów. Planowano JE przenieść do zamku, który wówczas remontowano. Większość zgromadzonych zbiorów zaginęła w czasie II wojny światowej. W trakcie dwunastu lat istnienia Muzeum, Emilia Sukertowa-Biedrawina zdołała zebrać sto kilkadziesiąt zabytkowych kafli, będących niezwykłą formą ludowego rzemiosła. Najstarszy z nich pochodził z 1806 roku. Kafle zgromadzone w muzeum w przeważającej większości pochodziły z wytwórni w Nidzicy, która należała do rodziny Karpowiczów. Wyrabiano je z tłustej gliny, którą następnie wypalano, szlifowano piaskiem, dekorowano ręcznie, a na koniec pokrywano glazurą i ponownie wypalano. Sukertowa-Biedrawina zadbała także o przygotowanie plansz przedstawiających tradycyjne ubiory ludowe noszone w okolicach Działdowa. Pod koniec sierpnia 1939 roku zabytkowe kafle zostały zakopane w pobliskim ogrodzie. Niestety, po wojnie nie udało się ich odnaleźć. Dopiero w latach 70. XX wieku część z nich odnalazła się na strychu budynku, w którym mieściła się placówka.
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
- Bystrzycki Piotr, Działdowszczyzna w latach II Rzeczypospolitej: życie społeczno-polityczne,
- Cieszyniacy na Warmii i Mazurach, red. Andrzej Faruga, Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008.
- Działdowo, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Szostakowska Małgorzata, Emilia Sukertowa-Biedrawina 1887-1970: zarys biograficzny, Olsztyn 1978.
- Odachowski Marian Andrzej, Spacer po Działdowie, Działdowo 2009.
- Wrzesiński Wojciech, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973..
- Nieudana repolonizacja Mazurów z Działdowa [data dostępu: 14.10.2014]
Przypisy
<references>
Zobacz też